Gedenkpenning geslagen in 1785 uit vreugde over het gesloten blijven van de vaart over de Westerschelde. De Nederlandse leeuw
ligt rustig en wordt gescheiden van de vliegende Habsburgse adelaar door de Franse lelie. Op de achtergrond ligt Parijs. De keerzijde
toont twee grenspalen, de ene in Staats-Brabant, de andere in Saeftinge. De ketting duidt op de gesloten Schelde. (met toestemming
van Jean Elsen N.V. te Brussel overgenomen uit veilingcatalogus 75 van 5 juli 2003)
Enkele conclusies.
Nu de geschiedenis van het Committimus
duidelijk is geworden kan hier worden gewezen
op tal van zaken die daar heden nog naar
verwijzen. Dit maakt tevens duidelijk hoe
belangrijk dit Committimus is geweest.
Genoemd werden de Otheense en de Axelse
kreek. Het huis Moffenschans in de Axelsestraat
120A werd getoond.
In de binnenstad van Terneuzen is het zuide
lijke deel van de oude vesting Neusen herkenbaar
in restanten van de wallen (Nieuwstraat, Lange
Kerkstraat), evenals in het oudste deel van de
stad. Omdat de genoemde straten aan weerszijden
zijn bebouwd, valt hun functie als wal minder
Het Committimus in 1794. (tek. auteur)
op, maar indien wordt gelet op de hoogte van de
straat ten opzichte van de omgeving wordt het
duidelijk.
Iets ten westen van Hoek is de helft van het
Mauritsfort herkenbaar.
De beide grenspalen die resteren aan de zuid
zijde van de Hogewegdijk in de Hoofdplaatpolder
werden afgebeeld.
Momenteel wordt een poging ondernomen om
in Axel een beeltenis te plaatsen van Jan Pikke-
vé, de landman die in 1708 Axel behoedde voor
een Franse overval.
Dat de protestantse godsdienst werd bevor
derd en de rooms-katholieke godsdienst werd
belemmerd in het Committimus is nog steeds
waarneembaar aan de oost- en de zuidzijde van
dit gebied. Aan de oostzijde werd de scheiding
gevormd door het Hellegat. Hoewel dit water
werd gedicht door de vorming van de Catharina-
polder (1846), de Willem III polder (1861) en de
Van Lijndenpolder (1876) is Zaamslag nog steeds
een overwegend protestants dorp, terwijl het op
slechts ruim 4 km, oostelijk van het Hellegat
liggende Boschkapelle overwegend rooms-katho-
liek is.
Ook aan de zuidzijde is deze scheiding nog
aanwezig: Axel overwegend protestants, het
minder dan 4 km zuidelijker gelegen Zuiddorpe
overwegend rooms-katholiek. In deze gebieden
;PEA^Ki.RY.&
14
Het Committimus van begin tot eind
