Biervliet ging in de vijftiende eeuw economisch
gezien achteruit. De zoutwinning en
haringvisserij waren twee pijlers die de stad
jarenlang voorspoed hadden gebracht, maar die
tijd was nu voorbij. Het stadsbestuur zag jaar
na jaar de uitgaven groeien en de inkomsten
verminderen. Daarom werd besloten met behulp
van het bestuur van de Sint-Nicolaaskerk en
hogere geestelijken bij de paus een verzoek in
te dienen plaatselijk aflaten te mogen verkopen.
Deze toestemming werd verleend voor twee jaar.
Tenslotte
In de jaren 1446 tot en met 1448 bezoch
ten duizenden pelgrims de Sint-Nicolaaskerk.
De overschotten in de stadsrekeningen werden
hoger en met die gelden werden de vesten, haven,
straten en poorten onder handen genomen. Na
twee jaar keerden de inkomsten en uitgaven van
de stad weer terug naar het niveau van vóór de
verkoop van de aflaten. Er werden veel aflaatbrie
ven verkocht, maar waarschijnlijk zijn er nooit
Biervlietse pelgrimsinsignes vervaardigd.
Gegevens uit het Project Digitalisering Vlaamse
bronnen o.l.v. dr. Adrie de Kraker.
Met dank aan dr. Adrie de Kraker voor de op- en
aanmerkingen en aan dr. Michiel Verweij, Kon.
Bibliotheek Brussel, voor de interpretatie van de bul.
R. Willemsen (1948) studeerde aan de Rijkskweek
school in Middelburg en publiceerde in diverse lokale
en regionale tijdschriften over Zeeuws-Vlaanderen. Hij
was mede-auteur van 'Biervliet tussen eb en overvloed'
(2010) en bezorgde 'De handel en wandel van Johannes
Franciscus Carpreau' (2018). Hij is secretaris van de
Zeeuwse Dialectvereniging en eindredacteur van het
tijdschrift Nehalennia. rwillemsen@zeelandnet.nl
Noten
1 Herwaarden, J. van, Opgelegde bedevaarten, Amsterdam
1978.
2 Willemsen, Rinus, Over Biervlietse zoutziers en hun
nevenactiviteiten in het begin van de vijftiende eeuw, in:
Woorden om te bewaren, Huldeboek voor Jacques Van
Keymeulen,
Universiteit Gent, 2018, pag. 787 - 792.
3 ARAB, Rekenkamer, inv no 32087 fol 1 r (ongefol).
4 Bossche, Barbara Van den en Willemsen, Rinus, Biervliet
tussen eb en overvloed, Terneuzen, 2010, pag. 68.
5 Kraker, Adrie de, Landschap en bewoning in
Zeeuws-Vlaanderen, Terneuzen, 2017, pag. 140.
6 Rijksarchief Gent, Onze-Lieve-Vrouwekerk van Sint-Pie-
ters te Gent. Inventaris van het archief van het Oud
Regien (13e-18e eeuw) inv no 19.
7 ARAB, Rekenkamer inv no 32084, fol 10 vo.
8 ARAB, Rekenkamer, inv no 32084.
9 idem.
10 Rijksarchief Gent, Onze-Lieve-Vrouwekerk van Sint-Pie-
ters te Gent. Inventaris van het archief van het Oud
Regien (13e-18e eeuw) inv. no 19.
11 Bossche, Barbara Van den en Willemsen, Rinus, Biervliet
tussen eb en overvloed, Terneuzen, 2010, pag. 28.
12 ARAB, Rekenkamer inv no 32087 fol 13 v.
13 ARAB, Rekenkamer inv no 32087 fol 11 v.
14 ARAB, Rekenkamer inv no 32087 fol 14 r.
15 ARAB, Rekenkamer inv. nov. 32061 fol 6 v.
16 ARAB, Rekenkamer inv. no 32061, fol 4 r.
17 ARAB, Rekenkamer, inv. no 32086.
18 ARAB, Rekenkamer, inv. no 32099.
19 ARAB, Rekenkamer inv. no 32087 fol 5 v.
20 Kuys, Jan, Aflaat en waterstaat, in Tijdschrift voor
Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), webversie 2006, 26
mei 2019.
21 ARAB, Rekenkamer inv no 32088, fol 9 r-11v.
22
Naar Biervliet om een aflaat
