Zeeland 30.1
PORTRETTEN
DOOR ZEEUWSE
MEESTERS
GOUDEN
reeks van tentoonstellingen en publicaties over
zeventiende-eeuwse schilderkunst is daar een
tastbaar bewijs van. In 2018-2019 toonde de
tentoonstelling Zeeuwse meesters uit de Gouden
Eeuw een fraaie keuze uit de Goedaert-collectie.
De bekende kunsthistoricus Katie Heyning,
conservator kunstverzamelingen van het Zeeuws
Genootschap, schreef er de bijhorende publicatie
bij, die door uitgeverij W Books in 2018 is
verzorgd. Het is een handzaam en informatief
boekje, met een vlotte pen geschreven en de
prachtige afbeeldingen (de meeste in kleur) geven
een mooi beeld van wie er zoal in die periode
in Zeeland werkzaam waren. Het boekje wordt
afgesloten met een lijst van tentoongestelde
werken, waarvan de auteur naast de biografische
data ook de herkomsten heeft vermeld. Met deze
publicatie en de tentoonstelling in 2018/2019
wilde het Stadhuismuseum, zo is te lezen op
de achterflap van het boekje, 'Een goed beeld
[geven] van wat er bij de burgerij thuis aan de
muren hing.[De tentoonstelling met werken
uit de Goedaert Collectie in het Stadhuismuseum
Zierikzee [wil] bijna vergeten meesters, die
in hun tijd wel degelijk aanzien genoten, weer
enige bekendheid geven.' Als tweede boekje, in
wat nu een reeks is gaan worden, verscheen in
2019 eveneens bij W Books van de hand van de
bekende kunsthistoricus Fred Meijer Franchoys
Rijckhals. Een Zeeuwse meester uit de Gouden
eeuw. Ook deze publicatie werd begeleid door een
kleine tentoonstelling. Aan deze Middelburgse
kunstenaar had Johannes Herman Buma in 1994
een kleine publicatie gewijd, maar met het boek
van Fred Meijer is deze kunstenaar terecht weer
in het voetlicht gezet.
Daar is nu het derde deel bijgekomen. Met
Portretten door Zeeuwse meesters uit de Gouden
Eeuw heeft Frank van der Ploeg een fraai stan
daardwerk over dit genre in Zeeland gepresen
teerd. Deze als freelancer werkzame kunsthisto
ricus heeft zich in 1999 al eerder in het Zeeuwse
gemanifesteerd door samen met Katie Zonnevyl-
le-Heyning het standaardwerk over de Goese
schutters 'Brave koppen en gladde aengesigten'.
De Goese schutters en hun schilders: C.W. Everdij-
ck, W.C. Eversdijck en P. Peuteman te publiceren,
eveneens met een begeleidende tentoonstel
ling, in dit geval in het Museum voor Zuid- en
Noord-Beveland in Goes. Bij het schrijven van dit
boek over de Zeeuwse portretkunst was de auteur
dus al enigszins bekend geraakt met de Zeeuwse
kunstenaars.
Over de portretkunst in de zeventiende eeuw
is in de afgelopen decennia veel geschreven en
niet zelden was de zeventiende-eeuwse portret
kunst (deel-)onderwerp van een tentoonstelling.
In de meeste publicaties wordt echter voorname
lijk aandacht geschonken aan de portrettisten
die werkzaam waren in Den Haag en Amsterdam
en de andere steden in Holland, dat er ook in
Zeeland portrettisten actief zijn geweest wordt
maar zelden benoemd. Van der Ploeg haalt in zijn
inleiding het belangrijke artikel van Rudi Ekkart
Het portret in de Gouden Eeuw aan, dat in 2007
is verschenen in de tentoonstellingscatalogus
Holanders in Beeld. Ekkart noemt hier uitsluitend
S. Mesdach (op p. 30), Willem Eversdijck, Michiel
van Limborch en Hendrik Berckman (op p. 40).
Helaas vermeldt Van der Ploeg in zijn voetnoot
bij het artikel van Ekkart deze vindplaatsen niet,
noch verwijst hij duidelijk om welk van de drie
van Ekkart in dit boek aangehaalde artikelen het
hier gaat. Dit is jammer en ook niet nodig. Maar
hoe dan ook vult dit boekje deze leemte in de
kunsthistorische literatuur nu overduidelijk op.
En dat was hard nodig! Immers hebben tal van
Boekbesprekingen
39