Hoeker-Schip,
Zeeland 30.1
MARIA ELISABETH
TE KOOP,
Cm (SocD gbterb m ©cl-{St5cylo
Genaamt de
Leggende jegenwoorde alhier in de Kaay.
Laatjt gevoert by Cap/. Jan Bijl.
Binnen Middelburg in Zeeland.
2 c Directeurs ban tie Commercie Compagnie
öcfcr g&tab Middelburg, ^tillen op Donder-
I dagftjntje Om 7- Mey 173 J- 'sjïlotactts ten
i ouuccit tn'tCommercieCompagnie-huys,
ffaaiibc ajtet Dt Balance$uliliib met Om stobbe aan
Oefttatt-bieOcnOcfttcCmtcrmte iacrboopm: CtnÊocO/
ïtrtb m ©tl St;tjO Hoeker-Schip, gmaarnt öe Maria
Elifabeth, met jljn anbtrS/Cabtls/ lEotrtDm/Zcplm/
(taanoc tit loopmot JOant/ too als bet biet onocr met oen
3Jnbratans ts uptgebjubt.
COOlmc baat ©abitigt lit beeft bomt ten Oootft ®a<
gc/UutctnflaatjS: 3DtConOiticngcfjooitBrtbmötKooptgofüeHoop.
Scgh'et Voort.
Nota. EenYdcrzyvcrdagt, dat de Palmflag ten rt uurenfal doorgaan.
Inventaris van 'c HOEKER-SCHIP, genaamt de
MARIA ELISABETH, deHockerzelfsmetcenMaftcnccnStcng, ccnBc-
zaan Maften een Uitlegger met een Kluyfhout, z grootc Raan en i Mar(Te Raan
2 boven lyzeils Spieren en een onder lyzeils dito. 6 grootc Riemen zPompen met
des zelfs Gcrccdlchappenhet behoorl ijkc Want en Staag van Loopendc Goed
1 1 IseneenStaagCaernaat.
alle blokken vol:
Ankers en Touwen.
Stuurmans Goed.
S^unSn^JoM (netGaeedchfp
Diep Luodca
Timmermans Goed.
:Ör*
i YlcrcPeckpot.
Botteliers en
Koks Goed.
Cajuits Goed.
"De Boot met zijn
1 oebehooren.
Dit alles foo Goed als QnaatJoo Oud als Nieuw
Joo Kort als Lank, gelijk een Tder kan gaan bezien.
je Middelburg, Gedrukt by Zacharias van Poelje, Boek-
'Drukker en Papier-Ferkooperinden Korten-Delft.
Affiche van de verkoop van het schip Maria Elisabeth door
de Commercie Compagnie van Middelburg. (Zeeuws Archief,
Archief MCC, inv.nr 740.3, volgnr 101)
pagnie de eerste trans-Atlantische slavenreis.
De tot slaaf gemaakte Afrikanen aan boord van
zijn schip Hof van Zeeland zouden in juni 1733
worden verkocht, de meeste van hen op Curasao,
waarbij de verkoop gebeurde in het huis van de
belangrijkste koper: Juan Schuurman.16
Tot slot
De notariële verklaring die Jan Bijl en de direc
teuren lieten opstellen is niet bewaard gebleven,
althans nog niet gevonden. De zoektocht wordt
bemoeilijkt doordat notariële archieven, doop-,
trouw- en begraaf- en lidmatenregisters van
Middelburg en Vlissingen verloren zijn gegaan.
Onbekend blijft wie Leonora's eigenaar was én
waar Leonora vandaan kwam. Was ze geboren op
Curasao of was ze verkocht aan de kust van Afri
ka en had ze de reis over de Atlantische Oceaan
gemaakt? Wist ze dat het schip van Jan Bijl naar
Middelburg ging en dat in Europese landen geen
mensen in slavernij gehouden mochten worden?
En hoe is het haar vergaan in Zeeland? Bij wie
kwam ze in dienst? Hoe zag haar toekomst eruit?
Een ding lijkt zeker, haar familie en haar plaats
van geboorte zal ze niet hebben weergezien.
Als Leonora in mei 1733 langs de kaaien in
Middelburg heeft gewandeld, heeft ze wellicht de
Maria Elisabeth zien liggen. Die had haar langste
tijd gehad en lag klaar om voor afbraak verkocht
te worden. Haar laatste reis had de compagnie
een winst van 1748:16:8 ponden Vlaams of bijna
105.000 euro gebracht en Leonora de vrijheid.17
Archief over slavenhandel
De gegevens over de ontsnapping van Leonora
zijn bewaard gebleven in het archief van de
Middelburgse Commercie Compagnie, in beheer
bij het Zeeuws Archief te Middelburg en online te
raadplegen via www.zeeuwsarchief.nl.
R. Goudbeek (1972) volgde een opleiding journalistiek.
Ze werkt bij het Zeeuws Archief als webcoördinator. Zij
is ook coördinator van het weblog over de slavenreis
van het schip De Eenigheid. Met dit weblog wordt
aandacht gevraagd voor het archief van de Middelburgse
Commercie Compagnie, wereldwijd een belangrijke
bron voor het onderzoek naar de trans-Atlantische
slavenhandel in de achttiende eeuw. Ook maakte zij de
Google Arts-expositie 'Handelaar in slaven', in 2019
bekroond met de Juryprijs van de Geschiedenis Online
Prijs.
Een geslaagde ontsnapping aan slavernij
7
