hangen, is een belangrijk onderdeel van de
biologie van veel bloemdijkplanten.
Een bredere en gezamenlijke ambitie is gewenst
Het in de vorige paragraaf besproken onderzoek
was vooral gericht op de problematiek van de
bloemdijken. Maar we moeten de vraagstelling
en de ambitie verbreden. De dramatische
achteruitgang van kruiden en insecten doet zich
immers niet alleen op de dijken voor, maar over
het gehele Zeeuwse platteland. En dat is niet
alleen een probleem van natuurbeschermers.
Ook boeren en met name fruittelers hebben
belang bij een gevarieerd bloemen- en
insectenleven. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het
feit dat ook een organisatie als de Zuidelijke
Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) behoort
tot de oprichters van het Platform Bijvriendelijk
Zeeland, dat in 2018 een Zeeuwse bijenstrategie
heeft opgesteld.6 In deze bijenstrategie komt het
belang van een bloemrijk groen netwerk van
dijken en bermen nog niet expliciet aan de orde,
maar de potentiële betekenis is duidelijk. Dijken
en wegbermen kunnen de groene ruggengraat
vormen van een gezond Zeeuws platteland met
een gevarieerd planten- en dierenleven. Zij
verbinden natuurgebieden en dooraderen het
agrarisch gebied en kunnen zo een refugium
vormen voor kwetsbare soorten. Deze ambitie
moet in Zeeland breed worden opgepakt (zie
figuur 6). Natuurterreinbeheerders kunnen in hun
beheersgebieden, daartoe financieel ondersteund
door de Provincie Zeeland, het initiatief nemen
tot herstelmaatregelen. Tegelijkertijd is er ook een
belangrijke rol weggelegd voor het Waterschap
Scheldestromen en de Provincie Zeeland als de
belangrijkste wegbeheerders in onze provincie.
Voor de haarvaten van het groene netwerk moet
aan een aangepast beheer van slootkanten en
akkerranden worden gedacht, waar agrarische
natuurverenigingen voortrekkers zouden kunnen
zijn.
Uiteraard is het niet mogelijk om overal in
het bedoelde netwerk de in de vorige paragraaf
genoemde herstelmaatregelen uit te voeren.
Het ligt voor de hand die te beperken tot een
aantal kansrijke locaties die in beheer zijn
Figuur 6 Een bloemrijk netwerk van dijken en bermen in het gehele Zeeuwse polderland moet de gezamenlijke ambitie zijn van alle
betrokkenen bij het landelijk gebied (foto Anton van Haperen).
78
Het groene netwerk van dijken en bermen