Oostbug
ardenburg
Afb. 4. Reconstructie van de voormalige veenkolonie ten zuiden van de lijn Oostburg-IJzendijke omstreeks 1350 (blauw: water; rood:
wegen; lichtgroen: buiten veenkolonie; zwart: dijken). Kaart: B. Chamuleau 2018.
alleen de buitendijk op vereiste hoogte werd
gehouden en men de binnendijken verwaarloosde,
was een doorbraak van de waterkering voldoende
om een groot gebied onder water te zetten.13 Dit
gebeurde tijdens de stormvloed van 1375, waarbij
een groot gebied van West-Zeeuws-Vlaanderen
voor langere tijd overstroomd raakte.
Met behulp van de kaart van Pieter Pourbus
uit de 16e eeuw kon veel van het veengebied
worden herleid. Om meer inzicht te krijgen in
de veenwinning is de informatie van De Bont
gebruikt. Hij heeft de middeleeuwse veenwinning
in Holland bestudeerd en beschreven.14 Daarmee
was het mogelijk een reconstructie van het
voormalige veenexploitatie-gebied ten zuiden van
Oostburg - IJzendijke op te zetten.
Er hadden in korte tijd diverse natuurlijke
inundaties plaatsgevonden. Deze werden
gevolgd door militaire inundaties tijdens
oorlogshandelingen in de 80-jarige oorlog en de
Franse invallen in de 17e eeuw. Telkens werden
polderdijken vernield en weer hersteld of nieuwe
aangelegd.
Het landschap onderging hierbij grote
veranderingen, ook doordat de lage ontveende
gebieden werden opgevuld met nieuw sediment.
Er werden getijdengeulen gevormd waarmee
de sedimenten werden aangevoerd. Het jongere
sediment op het oude land verbergt de oudere
structuren, vergane dijken en verdronken
dorpen. Als laatste zijn tijdens de jongste
herstructurering van het land vele dijken geslecht
en toegevoegd aan het landbouwareaal.
Archeologisch dijkonderzoek 2010-2020
Voortvloeiend uit het Provinciaal beleidsplan
kreeg het archeologisch onderzoek van dijken
meer aandacht. Dit was noodzakelijk voor de
onderbouwing van de cultuurhistorische waarde
hiervan. Er was in samenwerking tussen Stichting
Erfgoed Zeeland en de AWN een plan opgesteld
voor historisch en archeologisch onderzoek van
de binnendijken. Na een pilotproject bleek dit
niet haalbaar. Daarna werd de aandacht gericht
op actuele incidentele dijkdoorgravingen om
48
Dijkenonderzoek Zeeland