Zeeland 30.3
Pieter van Gunst naar Philip van Dijk, Portret van Alexander de
Munq, ets en gravure, 227x179 mm, Rijksmuseum,
RP-P-1905-1585
zijn geluk te beproeven.' Zo, vervolgt Van Gool,
'vertrok hy eens naar Zeelant, en horende dat
Middelburg, de voornaemste Stadt dezer Provintie,
toen luttel voorzien was van bequame Meesters,
nam hij het besluit omnevens zijne Vrouwe, die
hy kort tevoren getrout had, zich metter woon
daer neder te zetten; hetgeen voorviel in 't jaer
1710.' Deze stap bleek een juiste te zijn geweest,
want, zo schrijft Van Gool verder, 'hy vond
[er] aenstonts zijne Begunstigers, zo voor het
schilderen van Portretten, als Kabinetstukjes;'
ja ik geloof, dat 'er in Zeelant geen Luiden
van geboorte te vinden zyn, of hy heeft hen
geportretteert, het zy in 't groot of in 't klein.'6
En dat bleken er dus veel te zijn die hem
opdrachten hebben gegeven en uit het overzicht
dat nu is verkregen blijkt inderdaad dat hij
grote en kleine formaten heeft geschilderd.
Omdat zijn werk de hele periode van 1710 tot
1750 omvat krijgen wij ook een mooi beeld van
de ontwikkeling die Van Dijk als portretschilder
heeft doorgemaakt. Zijn oeuvre omvat zowel
borststukken als half-portretten, portretten
met de voorgestelde driekwart staand als ook
Philip van Dijk, Portret van Willem IV, gesigneerd en
gedateerd 1733, olieverf op doek, 54x45 cm, Apeldoorn,
Nationaal Museum Paleis Het Loo, bruikleen Geschiedkundige
Vereniging Oranje-Nassau, A3631
groepsportretten waarop de afgebeelde personen
ten voeten uit zijn geschilderd.
Het vermoedelijk vroegst gedateerde portret
dat Van Dijk in Middelburg heeft gemaakt is
helaas uitsluitend van een prent bekend. Het
gaat hier om de beeltenis van burgemeester
Alexander de Munq (1655-1719) uit 1710 op
55-jarige leeftijd. Het portret is in prent gebracht
door Pieter van Gunst. De Munq is als borststuk
weergegeven terwijl hij de toeschouwer ietwat
pedant aankijkt.7 Van alle opdrachtgevers die
Van Dijk tot zijn klanten kon rekenen, komt één
naam wel heel vaak voor: Van Citters. Van Dijk
lijkt bijna een soort hofschilder te zijn geweest
voor deze voorname Middelburgse familie.
Niet alleen heeft hij veel leden uit deze familie
geportretteerd, maar ook tal van personen uit
aanverwante takken. Via twee familielijnen
(Van Citters en De Witte van Citters) is een groot
aantal portretten deels al in de 19e eeuw als
legaat terecht gekomen in de collecties van het
Zeeuws Genootschap en het Rijksmuseum. Dat
er van de familie Van Citters zo veel portretten
bekend zijn is op zich niet verwonderlijk,
Philip van Dijk en zijn Zeeuwse clientèle
105
