Zicht op Chinsurah, de VOC-nederzetting in Bengalen, aquatint door William Hodges, ca 1785-1788, British Library, Londen, P15,
no. 28.
de val van Napoleon, valt Bengalen weer onder
Nederlands bestuur. De uitwerking van het
verdrag met de Britten, uitgevoerd door Jacob
Andries van Braam, vergt veel tijd. Als die hoort
van het vertrek van de twee families en schakelt
hij Vos in om een brief mee te nemen voor
Johannes Goldberg, directeur-generaal van het
Departement van Koophandel en Koloniën in Den
Haag. Heyning en Vos vragen hem daarop een
introductiebrief te schrijven voor Goldberg.
De reis is gepland. Zoals bij zoveel families
gaat het om de opleiding van de kinderen. In
Nederland kunnen zij een studie gaan volgen. Vos
heeft een tweede doel, want hij wil promoveren
aan de universiteit van Leiden.6 Hij heeft carrière
gemaakt, veel ervaring opgedaan en zichzelf
Latijn geleerd, noodzakelijk voor het schrijven en
bespreken van een aantal stellingen. In die tijd
ligt het accent bij een promotie op de stellingen
en de mondelinge vaardigheid in het Latijn en
niet zo zeer op een eigen onderzoek.
Vos correspondeert met prof. Sebald Justinus
Brugmans, autoriteit op medisch gebied en
hoogleraar botanie in Leiden, die hem vraagt
om een 'beschadigde' schedel, bloeiende planten
en insecten mee te nemen naar Nederland voor
wetenschappelijk onderzoek. Vos peilt bij hem
of het noodzakelijk is zich in Leiden te vestigen
voor het afronden van zijn promotie.7 Hij zal
waarschijnlijk liever in Middelburg blijven bij
zijn gezin. De reis duurt vele maanden en in
Middelburg kan hij zich gaan voorbereiden op
zijn promotie.
Op 28 september 1819 is het zover en mag hij
de titel medicinae doctor voeren. Zijn proefschrift
Specimen Medicum in Augurale exhibens Positiones
Varii Argumenti draagt hij op aan prof. Bonifacius
de Jonge, medicinae doctor en hoogleraar te
Middelburg (en lid van het Zeeuws Genootschap),
John M'Whirter, medicinae doctor en chirurgijn
in Bengalen en zijn vrienden Gordon Forbes en
Jacob Daniël Heyning.8 Gordon Forbes is de Britse
commissaris in Chinsurah, die met Van Braam
onderhandelde over de bestuursoverdracht. Vos
kent vele bestuurders persoonlijk en is ook aan
wezig geweest bij de officiële overdracht in 1817.
Na zijn promotie heeft hij tijd om een ver
taling te maken van een boek dat hij veel raad
pleegde: A catalogue of Indien medicinal plants
and drugs with their names in the Hindustani
and Sanscrit languages, geschreven door John
Fleming, medisch doctor, chirurgijn en botanist
132
't Is vol van schatten hier
