boeddhisme. Overbeek houdt zelfs in Batavia een
lezing voor het Bataviaas Genootschap en schrijft
in het jaarboek over de leer van de boeddha.25 Het
kleinste van de drie beeldjes, dat wordt vermeld
als 'klein imitatie bladkoperen boeddha beeldje',
is zoekgeraakt.26 Het tweede is een verguld
houten beeld van een zittende boeddha op een
verhoogd voetstuk, met een donker hoofddeksel.
De rechterhand van de boeddha ligt omlaag met
de handpalm naar binnen en de vingers wijzend
naar de aarde. De linkerhand ligt op de schoot.
Het derde is een bronzen beeldje van een op een
laag voetstuk zittende boeddha met gekruiste
benen en schuin over de schouders draagt hij een
kledingstuk, versierd met rechtlijnige inkepingen.
De ogen zijn gesloten en de handen liggen in de
schoot, in de meditatiehouding.
Dr. J.R. Vos heeft altijd het Zeeuws Genoot
schap een warm hart toegedragen. Hij eindigt
de aanhef in zijn brief van 3 mei 1820 niet voor
niets met een uitroepteken. Hij schrijft ook
dat hij ten allen tijde trachten zal 'om zoo veel
mogelijk, tot nut van dit zoo edel Genootschap
te wezen'. Veel voorwerpen vonden de weg naar
Middelburg. En ondanks het verloren gaan van
de naturalia, boeken, munten en delen van de
etnografica is de collectie J.R. Vos voor het
Zeeuws Genootschap een blijvende herinnering
aan een opmerkelijk corresponderend lid in
Bengalen en is zijn collectie, een van de oudste
Boeddha-beeld, hoogte 16 cm, schenking 1825, Zeeuws
Museum, Zeeuws Genootschap, 3600-BEV-Z-73.
onderdelen in de verzameling, nu nationaal
beschermd erfgoed.
Drs. E.J.M. van der Geest (1955) studeerde sociaal-
economische geschiedenis aan de Universiteit Leiden
en was wetenschappelijk medewerker van het Zeeuws
Documentatiecentrum en conservator oude drukken
en bijzondere collecties van de Zeeuwse Bibliotheek
in Middelburg. Sinds 2001 is zij conservator van de
verzameling Volkenkundige voorwerpen van het Zeeuws
Genootschap.
Noten
1 Zeeuws Archief (ZA), Archief Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen (Archief ZG), inv.nr 64,
brief 3-5-1820; inv.nr 82.
2 Het muziekinstrument(?) is niet bekend bij The Horniman
Museum, British Museum in Londen en Pitt Rivers
Museum in Oxford en ook niet te vinden in de catalogus
van de Ethnografical Gallery of the Indian Museum
te Calcutta, 1917. Met dank aan Margaret Birley, The
Horniman Museum, Londen.
3 Gegevens over de familie zie: www.zeeuwengezocht.nl,
geraadpleegd op 10-02-2021. ZA, Archief ZG, inv.nr 9,
10-5-1837, p. 256.
4 Caroline van Santen, 'Zeeuws Museum, Middelburg',
in: Collecting in the South Sea: the Voyage of Bruni
d'Entrecasteauc (1791-1794), Leiden 2018, p. 155-157.
5 Johanna Rebekka Carolina Herklots (Chinsurah
1792-Dulwich (London) 1840). Familieconnecties in:
Johan Francke, 'Het heeft ons ten uiterste leed gedaan
met geene uwer edeles letteren verheugd te
hebben mogen worden'. De briefwisseling van VOC-
onderkoopman Gregory Herklots (1739-1789) vanuit
Bengalen met zijn familie in Middelburg', in: Indische
Letteren, jaargang 33, juni 2018, p. 221-235.
138
't Is vol van schatten hier
