begin van de jaren '90 al verdwenen, en
op de Rode lijst van de Nederlandse
korstmossen (1998) staat L conjusa als
uitgestorven. Tijdens een herhalings
ronde van het korstmossenmeetnet van
de provincie Zeeland is de soort in
2000 op 24 monitoringspunten nieuw
gevonden, terwijl hij in 1997 op dezelf
de punten nog afwezig was. De soort
groeit in alle gevallen op populieren
langs wegen en op dijken. De Zeeuwse
exemplaren worden gevonden op geëx
poneerde, goed belichte, vrij harde
schors, steeds in gezelschap van
Lecidella élaeochroma (Gewoon purper
schaaltje), Lecanora chlarotera (Witte
schotelkorst), en Lecanora symmicta
(Bolle schotelkorst), veelal op groei
plaatsen die weinig of niet door ammo
niak beïnvloed zijn. Dit laatste is te zien
aan het grotendeels ontbreken van stik-
stofminnende soorten zoals Physcia's
(vingermossen) en Xanthoria's (dooier
mossen).
De terugkeer van L. conjusa illustreert
de geweldige veerkracht die korstmos
sen vertonen: ze zijn enerzijds erg
gevoelig voor luchtverontreiniging,
maar kunnen anderzijds snel een
gebied herkoloniseren als de omstan
digheden verbeteren. De verspreiding
met microscopisch kleine sporen speelt
hierbij een belangrijke rol. Veel soorten
kunnen hiermee honderden kilometers
overbruggen. De soort is buiten Zeeland
recent nog niet gevonden, maar het valt
te verwachten dat hij in aangrenzende
delen van Zuid-Holland en Noord-
Brabant ook zal kunnen opduiken. Er is
tot dusver nog niet gericht naar
gezocht.
K.v.H.
Populierleemhoed
Agrocybe cylindracea
Zeeland is, net als Zuid-Holland, een
provincie met veel populieren. Het
betreft hier dan meestal een kruising
tussen de Zwarte populier (een
Europese soort) en de Amerikaanse
populier. Het resultaat van deze verbin
tenis, de Canadese populier, is aange
plant in heel Europa, ook in Zeeland.
Met name de dijken in de Zak van Zuid-
Beveland zijn goed voorzien van de
Canadese populier. En dat heeft, zoals
we zullen zien, zo zijn voordelen.
Vaak zijn paddestoelen gebonden aan
een bepaalde boomsoort en ook de
populier heeft z'n eigen liefhebbers. De
vrij zeldzame Populierleemhoed
(Agrocybe cylindraceais er één van.
Deze zuidelijke soort zit in Nederland
aan zijn noordgrens en is vooral in
Zeeland te vinden. In de rest van
Nederland komt hij maar weinig voor.
De Populierleemhoed is een zwaktepa
rasiet, die ook prima van dood hout kan
leven. Zo kunnen ze groeien op wond-
plekken van verzwakte populieren,
maar ook op de stobben van afgezaagde
exemplaren. Ze komen dan vaak in
clusters van 5 tot 20 paddestoelen voor,
maar groeien ook wel eens solitair. Voor
gezonde populieren vormen ze geen
enkele bedreiging.
120
