Deze sporenkapsels zijn te vergelijken met de zaaddoosjes van een hogere plant. Het zijn cylindervormige doosjes met een puntmutsvormig dekseltje. Zo rond begin-mei gaat het dekseltje open en verspreiden de sporen zich. De spo renkapsels ontstaan uit een bevruchte eicel die in korte tijd tot een lange steel uitgroeit. De steeltop vertoont aanvan kelijk een nauwelijks zichtbare verdik king, maar die wordt snel groter, tot er een compleet sporenkapsel gevormd is. Behalve de twee genoemde kleimossen zijn er geen andere mossen bekend die in Nederland hun zwaartepunt in Zeeland hebben. Door het volledig ont breken van heidevelden, zandverstui vingen, hoogvenen en het spaarzaam voorkomen van laagvenen en bossen, lijkt ons gewest op mossengebied maar matig bedeeld. Dat de mossenversprei- dingskaarten zoveel witte vlekken verto nen in Zuidwest-Nederland, komt ech ter waarschijnlijk ook wel door het beperkte aantal waarnemers. Dat inten sief zoeken ook in Zeeland de moeite loont is bewezen door wijlen Pieter Roorda van Eysinga, die West-Zeeuws- Vlaanderen minutieus heeft onder zocht, en daarbij tal van verrassende waarnemingen deed. In ieder geval is de schaarste aan streek gebonden soorten een reden te meer om zuinig te zijn op het Zilt kleimos. Niet alleen omdat het zwaartepunt van de Nederlandse verspreiding bij ons ligt, maar vooral ook omdat het door zijn afwijkende standplaatseisen ook internationaal geldt als een soort met een zeer beperkt verspreidingsgebied. C.J. Blauw kweldergras Puccinellia fasciculata Als je Blauw kweldergras wilt zien moet je eerst de potentiële groei plaats herkennen. Het milieu waar Blauw kweldergras zich thuisvoelt in Zeeland is schaars begroeide, binnen dijks gelegen, vochtige zilte klei op veen. Haast altijd zijn dit karrevelden of oude kreekresten. De vegetatie in die gebieden is afwisselend. Er zijn stukken met dichte begroeiing met daar tussen in soms brede, kale vlakten. Zulke laag gelegen stukken grond zijn er nog veel in Zeeland, hoewel erg veel brakke gebieden verzoet of simpelweg verdwe nen zijn. De meeste kans om Blauw kweldergras te vinden is er op Schouwen-Duiveland, Tholen of in de Kapelse en Yerseke Moer op Zuid- Beveland. Blauw kweldergras groeit vaak samen met: Zeekraal, Zilte schijnspurrie, Schorrekruid en Zulte. Al deze planten zijn op dergelijke plekken in mini-uit voering te vinden. De grassen die er groeien zijn - behalve Blauw kwelder gras - Fioringras, Roodzwenkgras, Ge woon en Stomp kweldergras. Als we naar de grassen kijken moeten we onderscheid maken tussen de kwelder grassen en de rest. De kweldergrassen hebben een blauwgroene kleur en vlezi ge bladen met opvallende bladscheden. 125

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2001 | | pagina 125