Biodiversiteit
Wie mist er nou de dodo kan het onver
schillige commentaar zijn op het drei
gende verdwijnen van individuele soor
ten planten en dieren. De dodo, een
grote vogel die met zijn rudimentaire
vleugels niet tot vliegen in staat was,
werd aan het einde van de 16e eeuw
door Hollandse zeelieden op Mauritius
ontdekt, massaal door hen gedood en
tenslotte uitgeroeid. Na de dodo zijn er
door menselijk toedoen nog vele andere
soorten verdwenen, en nu, aan het
begin van de 21e eeuw lijkt het er niet
bepaald op dat aan die reeks een einde
is gekomen. Integendeel, de snelheid
waarmee soorten van de aardbodem
verdwijnen dreigt in een stroomversnel
ling te raken.
Biodiversiteit
een maatschappelijk belang
Er is weinig reden om luchthartig te
doen over het verdwijnen van levens
vormen, of om het in de hedendaagse
termen te formuleren, over de reductie
van de biodiversiteit op aarde. Het is
waar, het valt niet mee om voor afzon
derlijke soorten, zeker waar het gaat om
degene die minder in het oog springen,
aan te geven waarom het eigenlijk een
verlies is als ze uit onze leefomgeving
verdwijnen. In zijn algemeenheid kan
echter zondermeer gesteld worden dat
de rijkdom aan levensvormen op aarde
van zeer groot belang is. Tal van belang
rijke chemicaliën en geneesmiddelen
zijn voortgekomen uit de natuurlijke
componenten van allerlei planten en
dieren. Dat varieert van stoffen die
werkzaam zijn tegen tumoren tot pijn
stillers en antibiotica. Aangezien tot op
heden nog maar een paar procent van
de soorten op aarde zijn getest op hun
farmaceutische betekenis, is het wel
zeker dat er nog een enorme rijkdom
aan potentieel belangrijke stoffen ver
borgen is in de niet onderzochte soor
ten. Voor de veredeling van voedselge
wassen is ook in de toekomst het
genetisch materiaal van de wilde ver
wanten van die gewassen nodig.
Ook kan een economische waarde toe
gekend worden aan het collectief van
soorten in hun natuurlijke leefomge
ving, het ecosysteem. De diverse eco
systemen op aarde vervullen tal van
functies die uiterst waardevol zijn voor
de mens, bijvoorbeeld voor de waterzui
vering, klimaatsregulatie, kustbescher-
ming en de instandhouding van de
bodemvruchtbaarheid. De economi
sche waarde van al die 'ecosysteem
diensten' op aarde - die ten onrechte
nog steeds meestal niet worden meege
nomen in de kosten-baten analyses van
grootschalige projecten - is enorm. In
een inmiddels klassiek geworden artikel
dat in f997 verscheen in het toonaan
gevende tijdschrift Nature, werd die
waarde geraamd op meer dan 30 tril
joen 1012) dollar per jaar. Hoe cruci
aal de verscheidenheid van soorten is
voor de verschillende ecosysteem-dien-
sten is nog een onderwerp van intensief
wetenschappelijk onderzoek. Het is
8