Oranje
luzernevlinder
Meestal in juli, maar soms ook al in mei of
juni, arriveren de eerste vlinders in ons land.
56 Tamta^ ZeefancfictL*
Nederland voorkomt kan afgeleid worden uit
de gegevens van het trekvlinderonderzoek dat
sinds 1940 in Nederland plaatsvindt. Topjaren
met meer dan 1.000 waarnemingen in
Nederland zijn 1947 (4.027), 1958 (2.037),
1967 (3.084), 1998 (1.490, waarvan 230 in
Zeeland) en 2000 (1.682, waarvan 439 in
Zeeland)In 1994 werden er in Nederland 408
vlinders gezien, waarvan een groot aantal in
Zeeland. Op Noord-Beveland, waar traditio
neel veel luzerne wordt verbouwd, worden in
goede jaren geregeld meerdere oranje luzerne-
vlinders bij elkaar waargenomen. Op 18
augustus 1996 werden op een kruidenteelt-
bedrijf in de gemeente Axel 31 vlinders gezien.
In 1998 was verreweg de beste plek in Zeeland
het Sloegebied. Langs een met klavers inge
zaaide dijk vlogen 76 vlinders. Op 2 oktober
2000 werden op de gasdam in het Verdronken
Land van Saeftinghe 21 oranje luzernevlinders
gezien. Op 16 augustus 2002 telde men op
een braakliggend industrieterrein bij Hulst 43
vlinders en tussen Retranchement en Sluis
werden op diezelfde dag op een akkerrand met
bloemen zo'n 50 oranje luzernevlinders waar
genomen. Dieptepunten waren de jaren 1978,
1980 en 1993 met slechts één vlinder in heel
Nederland. Opvallend veel eerste en laatste
waarnemingen in Nederland komen uit
Zeeland. De vroegste oranje luzernevlinder
werd gezien op 10 mei 2001 bij Kapelle en de
laatste op 10 november 2000 te Heikant. De
vlinder kan in allerlei biotopen waargenomen
worden maar heeft een voorkeur voor
bloemrijke graslanden of bermen in open
terreinen met landschapselementen zoals
dijken, kanalen en rivieren.
Ecologie
De naam van de vlinder kan zowel slaan op de
plaats waar de vlinders vaak aangetroffen
worden, de iuzerneakkers, ais op de voedsel
plant van de rupsen. De Latijnse naam croceus
betekent saffraangeel en slaat op de grond-
kleur van de vleugels die prachtig oranjegeel is
en waartegen de brede zwarte achterrand
scherp afsteekt. Bij het vrouwtje is deze
donkere band licht gevlekt. Sommige vrouw
tjes zijn lichtgeel of crème van kleur (forma
helice) en ze lijken dan zèer sterk op de gele
luzernevlinder. Deze vorm is ook een aantal
malen in Zeeland waargenomen.
Voorkomen en leefgebied
Oranje luzernevlinders zijn trekvlinders die in
Midden- en Zuid-Europa zeer verbreid voorko
men en die grote afstanden kunnen afleggen,
zelfs tot in Ierland, Schotland en Midden-
Zweden. In Zeeland komen ze gewoonlijk
verspreid en schaars voor maar lokaal kunnen
ze soms talrijk voorkomen. In Nederland is de
soort niet inheems. Hoe wisselvallig de soort in
