Atalanta Vanessa atafanta Floor Arts FaunaZeefatufica Wat veel mensen niet weten is dat er ook in Nederland vlindersoorten zijn die jaarlijks over grote afstanden trekken. De atalanta is zo'n trekvlinder. In het voorjaar trekt de soort vanuit Zuid-Europa naar Nederland en in het najaar vliegen de atalanta's weer terug. Het is een relatief grote vlinder. Kenmerkend is de donkere bruinzwarte basiskleur van de vleugels met op de voorvleugel een oranje baan en witte tipjes in de vleugelpunt. De vlucht is snel, doelgericht en krachtig. Voorkomen en leefgebied Atalanta's komen in allerlei biotopen voor. Zeer open gebieden worden niet gemeden maar zijn minder favoriet. Tijdens de trek hebben de vlinders de neiging tot het volgen van lintvormige elementen in het landschap. De voor Walcheren karakteristieke wegen met bomen en struiken zijn hier een goed voor beeld van. Langs deze wegen zijn altijd wel enkele atalanta's aan te treffen. Tijdens de onderzoeksperiode werd de soort in 917 van de 1934 kiiometerhokken aangetroffen. De atalanta is een zeer algemeen voorkomende soort in Zeeland. Het aantal atalanta's dat jaarlijks wordt waargenomen fluctueert echter sterk. In Nederland zijn vanaf 1939 waar nemingen van trekvlinders verzameld en gerapporteerd. De laatste 50 jaar werden gemiddeld 10.000 atalanta's per jaar gemeld, in 1995, 1999 en 2000 werden meer dan 30.000 exemplaren gemeld, in 2000 werden in Nederland 41.194 exemplaren geteld, het hoogste aantal na 1964, toen 135.000 atalanta's werden geteld. Een enkele atalanta wordt al op een mooie zonnige dag in februari of maart waargenomen. Dit zijn atalanta's die als vlinder hebben overwinterd. In Nederland is dit uitzonderlijk, maar in Zeeland lijkt over winteren frequenter voor te komen (23 december 1999 Hulst, 22 januari 2000 Kortgene, 5 februari 2000 Cadzand, 7 decem ber 2000 Vlissingen, 8 februari 2001 Bruinisse, 13 en 15 februari 2001 Hulst, 18 december 2001 Noordgouwe). De eerste trekkers uit het zuiden bereiken ons land gewoonlijk in de tweede helft van april. In Zeeland nemen tot begin juni de aantallen bijna wekelijks toe. Dit zijn de vlinders die vanuit zuidelijke streken Nederland bereikt hebben. Vanaf half juni komen er nauwelijks exemplaren meer uit het zuiden en beginnen de atalanta's zich voort te planten. Enkele weken later, vanaf half juli, komen de eerste vlinders uit de poppen en zien we de aantallen weer toenemen. Dit bereikt in Zeeland een hoogtepunt in de maand augustus. Zowel de verspreiding als de aantallen zijn dan maxi maal. De trek is volop aan de gang en in som mige jaren kan bij gunstige weersomstandig heden massale trek naar het zuiden optreden. In september is de soort bij goed weer altijd aanwezig en kunnen dagen met sterke trek optreden. Spectaculair waren de aantallen die

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2003 | | pagina 86