buisjes, ontspringend uit de stolonen,
zich tegen de hoofdas aanleggen
(appositie). Deze secundaire buisjes
kunnen geheel zelfstandig zijtakken
vormen of bestaande vertakkingen van
de hoofdas verstevigen.
De poliepen staan op de vertakkingen
van hoofdas en zijtakken, of ze
ontspringenrechtstreeksuitdestolonen;
zij hebben vrijwel altijd een steeltje.
Het lichaam van de poliepen is altijd
min of meer bekervormig en omsluit
de gastrale ruimte; de mondopening
bevindt zich aan het einde van een
mondkegel of hypostoom; de naam
mondkegel is enigszins misleidend,
want zij is niet altijd kegelvormig,
doch kan ook kogel- of trechtervormig
zijn.
Zeven subklassen
Men onderscheidt in de genoemde
recente indeling 7 subklassen:
Anthoathecatae
Athecatae, Anthomedusae)
Leptothecatae
(=Thecatae, Leptomedusae)
Limnomedusae
Narcomedusae
Langiomedusae
Trachymedusae
Actinulidae
De subklassen met vertegenwoordigers
in Zeeland worden hierna besproken.
De Zeeuwse hydroidpoliepen
De twee belangrijkste groepen
die in Zeeuwse wateren gevonden
worden zijn de Anthoathecatae en de
Leptothecatae. Hieronder worden de
belangrijkste verschillen tussen deze
groepen aangegeven. Die hebben met
name betrekking op de tentakels, de
netelkapsels, de "huisjes" waar de
poliepen wel; of niet in zitten, en de
plaats van de voortplantingsorganen
bij de medusen.
Subklasse Anthoathecatae
a. het poliepstadium
Tentakelkransen
Rond het hypostoom bevinden zich
één of meer kransen tentakels. Bij
de Anthoathecatae kunnen tentakels
zich ook op de rest van het lichaam
bevinden.
Typen tentakels
Bij Anthoathecatae komen twee typen
tentakels voor (soms zelfs binnen
één soort), namelijk draadvormige
tentakels en knopvormige tentakels;
de laatste eindigen in een bolvormige
opeenhoping van netelkapsels.
De tentakels, met hun netelkapsels,
vangen en verlammen de prooi en
brengen die naar de mondopening
waarna deze in z'n geheel door de
gastrale ruimte wordt opgenomen.
De gastrale ruimten van de verschillende
poliepen van één kolonie staan met
elkaar in verbinding door buisjes in de
poliepensteeltjes, de secundaire en de
primaire takken (het is daarom juister
te spreken van één gastro-vasculaire
holte).
Soorten netelkapsels
Netelkapsels van hydroidpoliepen
vertonen een grote mate van
differentiatie: men onderscheidt een
96
Jauna "Jeeiandica