cWormen
Jaap van der Land, cWil Sistermans en
ISonald Sluys m.m.v. LDominique rWillemse
Wormen
Platwormen (Plathylminthes)
Snoerwormen (Nemertea)
Pindawormen (Sipuncula)
Zandwormen (Echiura)
Ringwormen (Annelida)
Borstelwormen (Polychaeta)
Borstelarme ringwormen
(Oligochaeta)
Pijlwormen (Chaetognatha)
In dit hoofdstuk worden diverse
groepen wormen en woonachtigen
besproken. Voor het gemak en omdat
de groepen bijna allemaal dieren met
een wormachtig uiterlijk omvatten, zijn
ze hier bijeen gebracht onder de titel
"wormen". Daarover moeten we echter
niet te licht denken: er zijn aanzienlijke
verschillen tussen de groepen en
die zullen in dit hoofdstuk nader
besproken worden. Die verschillen
zijn zelfs groot genoeg om te kunnen
spreken van verschillende stammen of
fyla. De volgorde waarin de fyla hier
besproken worden tekent enigszins
hun evolutionaire verwantschap af.
De complexiteit van de bouw en het
functioneren van het lichaam en de
ontwikkeling daarvan neemt toe vanaf
Van de pijlwormen tenslotte doet
hun Nederlandse naam vermoeden
dat zij verwant zijn met wormen,
maar dat is allerminst het geval. Zij
zijn in de systematiek beter op hun
plaats bij de stekelhuidigen en de
zakpijpen. Omdat het echter slechts
een enkele soort betreft hebben we
ervoor gekozen deze in dit hoofdstuk
te bespreken.Veel soorten die in dit
hoofdstuk besproken worden leiden
een verborgen of ingegraven leven.
Erg algemeen bekend zijn ze meestal
niet en vaak hebben ze niet eens een
Nederlandse naam. Een enkele soort,
zoals de Zager (een borstelworm), is
wel meer algemeen bekend. Deze soort
is dan ook van economisch belang.
Verrassend is daarom om hier te
kunnen gaan lezen dat er een rijke
variatie aan wormen en -woonachtigen
in zee leeft. Ondanks hun meestal
weinig opvallende verschijningsvorm
spelen zij toch een belangrijke rol in
het mariene ecosysteem: zij filteren het
water (o.a. om er voedsel uit te halen),
gebruiken dood organisch materiaal als
voedsel, het zijn predatoren (rovers) of
parasieten en tenslotte vormen ze zelf
vaak een belangrijke voedselbron voor
andere dieren zoals vogels en vissen.
Platwormen (Plathyhelminthes)
In de praktijk worden de vrij-levende
soorten van het fylum der platwormen
of Platyhelminthes voor het gemak nog
steeds met de groepsnaam "Turbellaria"
aangeduid, alhoewel deze naam niet
meer past in moderne classificaties.
Deze naam, in het Nederlands
"Trilhaarwormen", is gebaseerd op het
114
fauna 'eetandica