Elkaar als ondergrond gebruiken
Het is een veel voorkomend
verschijnsel onderwater: wier- en
diersoorten gebruiken elkaar als
ondergrond. Een voorbeeld is de
Harige vliescelpoliep Electrapilosa),
een mosdiertje dat op mosselschelpen
maar ook op bruinwieren voorkomt. Op
Oesterschelpen komen verschillende
soorten anemonen en zakpijpen voor.
Op grotere, solitaire, zakpijpen groeien
vaak andere, kolonievormende,
soorten.
Mariene ecosystemen
Men kan de grote zoute wateren in
Zeeland (Ooster- en Westerschelde,
Veerse Meer en het Grevelingenmeer)
mariene ecosystemen noemen. Een
ecosysteem is een gebied waarin dieren
en planten leven, die onderling en met
het niet-levende deel van de omgeving
relaties hebben.
Alle organismen die in dit gebied leven
vormen samen de levensgemeenschap.
Die levensgemeenschap bestaat uit
populaties van de verschillende dier
en plantensoorten. De woonplaats van
een organisme heet de habitat. Zo is
bijvoorbeeld zacht substraat in het
sublitoraal de habitat van de Fluwelen
zeemuis Aphrodite aculata).
Voedselketens
Voedselrelaties zijn van groot belang
in een ecosysteem: eten en gegeten
worden. Voedingsstoffen en energie
worden zo stapsgewijs doorgegeven.
Een aantal opeenvolgende stappen
wordt een voedselketen genoemd. Als
voorbeeld:
Kiezelwier (fytoplankton)
Roeipootkreeftje (klein zoöplankton)
Pijlworm (groter zoöplankton)
Haring (vis).
Er zijn vele voedselrelaties in een
marien ecosysteem. Want zo eenvoudig
als het voorbeeld hierboven is het in
werkelijkheid niet. De haring blijkt
behalve zoöplankton ook grotere
predatoren te eten, zoals kleine
kreeftachtigen. Tussen het zoöplankton
onderling vindt ook predatie plaats.
Er is dan geen sprake meer van een
voedselketen maar van een netwerk
van voedselketens. Een dergelijk
ingewikkeld netwerk van onderling
geschakelde voedselketens heet een
voedselweb. Zie pag. 21. De rol die
het organisme in het netwerk van alle
soorten speelt, de functie die hij heeft,
wordt de niche of nis genoemd. De
niche van bijvoorbeeld de Brokkelster
Ophiotrix fragilis) is het eten van
planktondiertjes.
Planten aan de basis
De meeste aquatische en terrestische
ecosystemen danken hun bestaan aan de
aanwezigheid en activiteit van planten.
Planten kunnen fotosynthetiseren:
17
\Krammer Volkerat
'Zeefauna in Zfdand
