Van deze Zeeuwse medicus zijn
veel geschriften en correspondentie
over natuurhistorische onderwerpen
bewaard gebleven. Maar zijn grote
bekendheid dankt hij toch aan zijn
2-delige uitgave Natuurkundige
Uitspanningen. Hij droeg de diverse
onderdelen van dit werk op aan
beroemde mannen uit zijn tijd. Zoals
aan Willem Vink (zijn schoonvader
en vroegere leermeester) en zelfs aan
Linnaeus. Linnaeus, op zijnbeurt, wierp
een nieuw licht op de twijfels van Job
Baster, die zich bijvoorbeeld afvroeg
of mosdiertjes planten of dieren waren.
Tot dan toe hadden de geleerden deze
groep tot de planten gerekend. Baster
vond het nogal brutaal om hen tegen
te spreken.
Een onderzoeker met de naam
Peysonnel heeft dit probleem
onderzocht, maar kwam er ook nog
niet helemaal uit. Ook A. Trembley,
een Zwitsers bioloog, werkte aan dit
onderwerp. Deze Trembley (1700-
1784), die overigens ook genoemd
wordt in een boek van Hella Haasse,
was de leermeester van de zonen van
Willem en Charlotte Bentinck. Met
hen deed hij proeven in de vijver
van Sorgwijck bij Den Haag. En ook
deze onderzoeker dacht dat poliepen
(zeeanemonen dus) geen planten doch
diertjes zijn. Baster spoorde diegenen
die dicht bij zee wonen aan, deze zaak
verder na te gaan. Zodat men "met
onfeilbare kentekens, het verschil zal
aantoonen tuschen die lichamen, die
waarlijk planten zijn, en diegenen, die
een gedeelte, een gewrocht of huisjes
van diertjes zijn
"Een aandagtig en aanhoudend
onderzoek en waarneming van
derzelven, zal ook metter tijd zulks
aan den dag brengen en ik houde mij
verzekerd, dat die geenen die zig op
het onderzoek der zeeplanten en zee-
insekten willen toeleggen, daar in een
oneindig vermaak zullen genieten: want
dit is een nieuwe weereld, waarvan de
inwoonders nog weinig bekend, dog
egter om hun bijzondere manieren van
voortteling, beweeging, huishouding
en andere eigenschappen, de aandagt
van een nauwkeurig onderzoeker
waardig zijn.
Het is leuk om te lezen, dat Baster
ten behoeve van het onderzoek pleitte
voor het gebruik van getijdepoelen,
in plaats van moeilijk te verversen
aquariumbakken zodat iemand die
dicht bij woont, dit dagelijks kan
bekijken
De herinnering aan Baster leeft voort
in de naam van het tijdschrift van
de Nederlandse Malacologische
schelpkundige) Vereniging: Basteria.
Een uitgebreide levensbeschrijving
van Job Baster, geschreven door W.S.
van Benthem Jutting en C.M. van
Hoorn, is te lezen in het tijdschrift van
het Zeeuws Archief uit 1967.
Leendert Bomme 1727-1788)
Leendert Bomme was een tijdgenoot
van Job Baster.
Leendert Bomme beschreef diverse
zonderlinge "zee-insecten", gevonden
aan de wieren op het strand van
Walcheren. Bomme kon prachtig
tekenen. Hij was niet van een
wetenschappelijk kaliber als Job
Baster, maar zijn tekeningen van de
38
fauna feelandica
