Schijfkwallen
NAAM
REFERENTIE
Actinia cf. striata
100
Faasse 1998b
Actinia equina
1
Faasse 1998b
Alcyonium digitatum
25
Braber Borghouts 1977
Cerianthus lloydii
100
Gmelig Meyling et al. 1999
Diadumene cincta
1
Braber Borghouts 1977
Haliplanella lineata
75
Faasse 1997
Metridium senile
1
Braber Borghouts 1977
Sagartia elegans
75
Ates et al. 1998
Sagartia ornata
1
Ates 1997
Sagartia troglodytes
1
Braber Borghouts 1977
Sagartiogeton undatus
1
Braber Borghouts 1977
Urticina felina
1
Braber Borghouts 1977
Schijfkwallen (klasse Scyphozoa) zijn
neteldieren met een vrij zwemmende
fase en een bodemfase in hun leven.
De vrijzwemmende fase overheerst
onze waarneming, vooral als gevolg
van de soms massale aanspoeling van
volwassen kwallen. Het bodemstadium
van schijfkwallen bestaat uit kleine
poliepjes, niet groter dan een paar
cm. Schijfkwallen zijn de grootste,
volmaaktsymmetrischedierenopaarde.
Zij komen alleen in zout of brakwater
voor. Er zijn wereldwijd 200 soorten
beschreven. Van Nederland zijn 7
soorten bekend, waarvan 6 inheems.
De in onze wateren voorkomende
schijfkwallen zijn tot een halve meter
groot. Zij bezitten geen zoöxanthellen,
eencellige algjes, in hun weefsels.
De voortplanting van de schijfkwallen
vindt seizoensgewijs plaats, zodat er
ook duidelijke periodes zijn in hun
optreden aan de Nederlandse kust. De
hier beschreven soorten verschillen
niet erg in hun voortplanting; van die
van de Oorkwal is het meest bekend,
die kan als voorbeeld dienen, zie
hieronder.
Tenminste 7 soorten grote
schijfkwallen worden tegenwoordig
in openbare aquaria in Europa, Noord-
Amerika en Japan getoond. Ze worden
gehouden met speciale voorzieningen
voor de waterstroming waardoor hun
sierlijke manier van voortbewegen
bewonderd kan worden. Het zijn zeer
belangrijke publiekstrekkers. Behalve
de hierna te bespreken vrijzwemmende
schijfkwallen komt in Nederland, met
82
Jauna 'Zeeiandica
