GEELVLEK HE1DEL1BEL Sympetrum flaveolum Rienk Geene BIOTOOP 118 Fauna Zeelandïca GEDRAG Twee soorten heidelibellen lijken zeer sterk op elkaar: de Bruinrode en de Steenrode. Beide heidelibellen hebben twee lichte banden op het borststuk, deze zijn vaak grijs en mica-achtig doorzichtig. Goed uitgekleurde mannetjes van de Bruinrode heidelibel zijn vaak te herkennen door dat het onderste gedeelte van deze banden gelig is, bij de Steenrode is dit onderste gedeelte soms juist rood aangelopen. Bij minder uitgekleurde exemplaren van beide soorten zijn deze banden echter ook gelig en daardoor "licht" en opval lend. Beide soorten hebben een "snor", een zwart streepje dwars over het voorhoofd. Bij de Steen rode heidelibel loopt dit nog een stukje omlaag langs het oog. Dit is in het veld een moeilijk ken merk, maar erg nuttig in de hand. De Bruinrode heidelibel is een pioniersoort van allerhande watertypen. Ze komt vooral veel voor langs de kust. De imago's kunnen echter overal aangetroffen worden, soms zelfs met duizenden tegelijk, bijvoorbeeld buitendijks op het schor. Voortplanting in meer of minder brak water is meermalen waargenomen, maar in hoeverre dergelijke milieus geschikt zijn voor de larven is niet goed bekend. Het is echter waarschijnlijk dat brakke milieus wel benut kunnen worden, want in het Middellandse Zeegebied schijnt deze hei delibel zich daar goed te kunnen voortplanten. Voortplanting vindt verder plaats in allerhande pioniermilieus, maar lijkt toch vaak gebonden aan zandgrond. De Bruinrode heidelibel is zeer algemeen en kan soms in zeer grote aantallen worden waargeno men. Op 15 oktober 1994 werden over de Nol- ledijk richting Vlissingen circa 100 individuen per uur waargenomen. Er wordt vaak gesproken over een "libellentrek" in de zin van een gerichte verplaatsing van A naar een (on)bekend punt B, maar dit is waarschijnlijk niet aan de orde. Het is daarom beter om van zwerfgedrag te spreken. Dit zwerfgedrag kan echter door stuwing (bijvoor beeld langs de zee) een onafgebroken stroom libellen tot gevolg hebben. Zo zijn er begin jaren '80 bij de Veersegatdam richting Vrouwenpolder grote aantallen waargenomen, tot wel tien per minuut. De Bruinrode heidelibel vliegt vaak ver weg van het water, en kan ook midden in de polder langs watergangen worden waargenomen. Ze zit opval lend vaak op kale grond. Het dier vliegt kleine rondjes om voedsel te zoeken, om vaak weer op dezelfde stek terug te keren. De levenscyclus kan binnen een jaar worden voltooid, wat voor een

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2007 | | pagina 122