minder voor dan in de periode daarvoor. Het sterkst is deze afname bij de Glassnijder. De Weidebeekjuf- fer tenslotte is slechts een zwerver in onze provin cie, het is opmerkelijk dat de sterke toename van deze soort in de rest van het land niet geresulteerd heeft in meer waarnemingen in Zeeland. In figuur 1a, b en c zien we duidelijk dat het aan tal waarnemingen van de Azuurwaterjuffer sterk is toegenomen. De opkomst van deze soort begon blijkbaar in Zeeuws-Vlaanderen. Deze soort kan zich voortplanten in zoete wateren van allerlei typen, zowel poelen, kreken en plassen maar ook in gewone sloten in akkerbouwgebieden, als het water maar niet te zout is. Een vergroting van de hoeveel heid zoet oppervlaktewater speelt deze soort in de Azuurjuffer 1999-2005 Coenagrion puella (200 hokken) Vuurjuffer 1999-2005 Pyrrhosoma nymphula (83 hokken) kaart. Dit patroon is echter niet direct duidelijk in de bovenstaande figuur. Figuur 1c, de kaart Azuurwa terjuffer 1999-2005 geeft een wijdere verspreiding van de Azuurwaterjuffer dan de zoete gebieden. Een eventuele relatie tussen echt zoet water en de Azuurwaterjuffer moet klaarblijkelijk onderzocht worden aan de hand van larvenwaarnemingen. In figuur 2a, b en c zien we dat het beeld van de Vuurjuffer lijkt op dat van de Azuurwaterjuffer, hoe wel de Vuurjuffer ook in de tweede periode in de polders van Zeeland nog zeer schaars was. Al sinds jaar en dag is een populatie aanwezig nabij Schud- denbeurs op Schouwen-Duiveland, deze populatie heeft zich voor 1999 niet uitgebreid. We zien ook bij deze soort dat de eilanden later gekoloniseerd wor den dan Zeeuws-Vlaanderen. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat deze soort, evenals de vorige, 'eilanden' van geschikt habitat, als een soort stapstenen moet gebruiken om de provincie Zee land te bevolken. Dergelijke 'eilanden' met geschikt habitat worden wellicht gevormd door tuinvijvers. Het is voorstel baar dat het aantal (de dichtheid) van tuinvijvers op een gegeven moment zo hoog is dat een libellen- soort van de ene naar de andere vijver kan vliegen en zo de gehele provincie kan veroveren. Opmer kelijk is dat de Vuurjuffer in westelijk Zeeuws- Vlaanderen schaars blijft, dit zou te maken kunnen hebben met de geringe bevolkings-(tuinvijver)groei in dat gebied. Gebaseerd op de figuren 1b t/m 2c lijkt de Vuurjuffer dus de soort die wellicht het sterkst van tuinvijvers profiteert terwijl de Azuur waterjuffer in een breder scala aan zoete wateren te vinden is.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2007 | | pagina 191