INLEIDING
Peter Geene ft Chiel Jacobusse
NATUUR IS ALTIJD IN BEWEGING.
NIETS STAAT STIL.
Toen eind 2003 mede ter gelegenheid van het
jubileum van de Vlinder- en Libellenwerkgroep
Zeeland het boek 'Dagvlinders in Zeeland' werd
uitgebracht, als eerste in de serie Fauna Zeelan-
diea, bestond al het idee om een dergelijk boek
ook te maken over de libellen in onze provincie.
Net als de vlinderatlas moest het weer een copro
ductie worden van de werkgroep en Het Zeeuwse
Landschap. De uitdaging die er lag was om dit
boek net zo compleet te maken als dat van de
dagvlinders in Zeeland.
Van de Zeeuwse delta waren tot 2003, de start
datum van de libellenatlas-redactie, 12.911
waarnemingsdata geregistreerd (175.370 exem
plaren). Deze gegevens waren afkomstig uit 618
kilometerhokken (van de bijna 2000 vierkante
kilometers oppervlakte van Zeeland).
Uiteindelijk hebben we nu, anno 2006, 17.590
waarnemingen (243.278 exemplaren) uit 978
kilometerhokken.
Ook dit keer kwam het inventariseren weer voor
een groot deel neer op vrijwilligers, die er in hun
vrije tijd op uit trokken om het actuele beeld van
de Zeeuwse libellenfauna te completeren. Er is
weer een enorm stuk werk verricht. Omdat de
gegevens heel gericht verzameld zijn is er nu een
waarnemingenbestand gerealiseerd dat zowel
een goede geografische spreiding vertoont als
een evenwichtige verdeling over de verschillende
biotopen.
Een aantal libellenspecialisten is al jaren in Zee
land bezig met monitoring, onderzoek, rappor
tage en fotografie. Een ideale combi voor een
boek, zoals zou blijken, maar de dynamiek van
samenwerking tussen tekstschrijvers en foto
grafen leverde de noodzaak op van wederzijdse
flexibiliteit. De schrijvers bedachten steeds iets
nieuws en de fotografen keurden voortdurend
allerlei foto's van mindere kwaliteit af... Toch
heeft dit uiteindelijk geleid tot een boek over de
Zeeuwse libellen met foto's van elke soort, dat
voor ons aanvoelt als één geheel.
Zo is het ook met de libel, als insect temidden
van de vele andere. Kenmerkend voor libellen is
dat het zeer beweeglijke insecten zijn. Dat geldt
op het niveau van de individuele libel, maar het
geldt evenzeer voor libellen als soortengroep. De
totale stand van de ongeveer 75 in Nederland
voorkomende soorten verandert onder invloed
van landschappelijke ontwikkelingen en weers
omstandigheden. Nieuwe kansen worden snel
benut dankzij het zwerfgedrag van een groot
aantal soorten. Rondzwervende libellen geven
Bloedrode heidelibel ei-afzet
5
