=3
D
2
o
BOMBUS CAM PESTRIS
Gewone koekoekshommel
BOMBUS D1ST1NGUENÜUS
Gele hommel
BOMBUS HORTORUM
Tuinhommel
is de gewone
koekoekshom
mel in Zeeland
aangetroffen in
70 uurhokken.
Dat roept de
vraag op in hoe
verre de boven
geschetste lan
delijke achteruitgang reëel is. Volgens Theo Peeters
(mond. med.) is het beeld vertekend en is de gewone
koekoekshommel om die reden niet opgenomen op de
Rode lijst. Wellicht ligt de belangrijkste factor in de
waarnemingsintensiteit. Veel aculeatenonderzoekers
laten de hommels links liggen, en daarvoor zijn meerdere
redenen. Ten eerste behoren de -tijdens iedere inventari
satie dominant aanwezige- hommels voor het overgrote
deel tot slechts enkele algemene soorten. Om die met
zekerheid op naam te brengen is vaak veel inspanning
vereist. Daarnaast is het zo dat het vangen en doden van
een "aaibaar" dier als een hommel een drempel vormt;
temeer omdat hommels pas na een relatief langdurig
verblijf in stikpot of diepvries doodgaan. Om deze redenen
zijn veel hommels in recente onderzoeken stiefmoeder
lijk behandeld en lijkt er soms sprake van een achter
uitgang die niet in overeenstemming is met de feiten.
C/T
PQ
PQ
Volgens de statistiek in de Voorlopige atlas van de
Nederlandse bijen is de gewone koekoekshommel sterk
achteruitgegaan. Van 132 uurhokken voor 1950, via 90
uurhokken tussen 1950 en 1980 tot slechts 50 uurhokken
in de periode van 1980 tot 1998. Dit pessimistische beeld
behoeft op zijn minst nuancering. Tussen 1998 en 2002
De gele hommel is een in Nederland uitgestorven
soort. De laatste melding dateert van 1984. Ook haar
koekoekshommel, de lichte koekoekshommel, is in
Nederland uitgestorven. Deze hommel verzamelt pollen
op verschillende bloemsoorten. In Zeeland is er slechts
één vondst van voor 1950, bij Veere.
Een betere naam dan tuinhommel is voor Bombus
hortorum nauwelijks denkbaar. Bijna de helft van de
vindplaatsen in 64 Zeeuwse uurhokken waarin de
soort na 1998 is geregistreerd betrof waarnemingen in
tuinen. Daar bezoekt de hommel planten met diep
liggende nectar als kamperfoelie en lavendel. In
meer natuurlijke biotopen zijn lipbloemigen als witte
dovenetel en hondsdraf favoriet. De tuinhommel is
goed herkenbaar en vliegt over het algemeen in minder
zijn aanwijzin-
gen dat de soort
in Nederland achteruitgaat, maar desondanks is het met
64 recente uurhokken nog een algemene verschijning in
het Zeeuwse. De indruk bestaat dat de soort in Zeeland
ook een negatieve trend vertoont.
66 Fauna Zeelandica
