c
BOMBUS RUPESTR1S
Rode koekoekshommel
BOMBUS SOROENS1S
Late hommel
BOMBUS SYLVESTR1S
Vierkleurige koekoekshommel
BOMBUS TERRESTR1S
Aardhommel
$fé¥
Sm'm«m
Van de rode koekoekshommel waren in Nederland
recent alleen enkele waarnemingen uit Zuid-Limburg
bekend. Voor 1950 werd de soort verspreid door heel Ne
derland waargenomen, maar zoals met zoveel hommels
het geval is, is de stand daarna dramatisch ingestort. Uit
Zeeland waren tot voor kort slechts enkele vondsten van
voor 1950 geregistreerd. De soort kwam binnenshuis te
voorschijn op 16 mei 1999 uit een slaapzak in Terneuzen.
Waarschijnlijk gaat het om een verstekeling die afkom
stig is van een
vakantie in Zuid-
Frankrijk, maar
de kans dat het
om een autoch
toon individu
gaat valt nooit
helemaal uit te
sluiten, temeer
omdat deze zuidelijke soort onder invloed van klimaats
veranderingen zich zeer wel opnieuw in de provincie zou
kunnen vestigen. De waardsoort van deze koekoek, de
Steenhommel, is in ieder geval algemeen te vinden.
CO
DO
Bombus soroensis is een moerassoort die in de loop van
de vorige eeuw sterk achteruit gegaan is. De soort was
hoofdzakelijk beperkt tot Oost-Nederland. In 1997 werd
de soort, na ruim 30 jaar afwezigheid weer in Nederland
waargenomen op de Sint Pietersberg in Zuid-Limburg. De
soort is in 1999 op het landgoed Landlust en in 2000 in
de Inlaag voor de Vlietepolder gemeld. Omdat bewijs
materiaal ver
loren is gegaan
gelden deze
vondsten als
onzeker. Moge
lijk gaat het om
voorposten van
een zich naar het noorden uitbreidende soort. De late
hommel is een moeilijk herkenbare hommel.
Na de gewone koekoekshommel is zijn vierkleurige ver
want in Zeeland de gewoonste koekoekshommel. Het is
een soort die vooral in bos en parklandschap wordt aan
getroffen, in tegenstelling tot de waardsoort, de weide-
hommel, die ook in open landschappen talrijk voorkomt.
De vierkleurige koekoekshommel is recent in Zeeland
aangetroffen in 49 uurhokken en het is waarschijnlijk dat
de soort ook
regelmatig over
het hoofd wordt
gezien. Landelijk
geldt het als de
algemeenste soort, maar die positie wordt in Zeeland toch
echt opgeëist door de gewone koekoekshommel.
Net als voor de veldhommel en de grote aardhommel,
geldt hier dat er discussie mogelijk is over de juistheid
van de verrichte determinaties. Er is gewerkt met veld-
kenmerken die waarschijnlijk niet onomstreden zullen
blijken. Daarbij zullen de weinige foutdeterminaties voor
deze veruit algemeenste uit het soortencomplex, niet tot
een ander verspreidingsbeld leiden. Meer dan 2806 exem
plaren, afkomstig van 899 vindplaatsen, verspreid over
112 uurhokken betekent ook in dit geval weereen op het
eerste gezicht onwaarschijnlijk hoge score. De 118 uur-
«••MM «M
hokken waarin
Bombus terres-
tris na 1980 voor
heel Nederland
geregistreerd
is, doen in ieder
geval niet meer
recht aan de
werkelijkheid
dan de hier gepresenteerde gegevens. In Zeeland zijn
slechts twee uurhokken te vinden waarin de aardhommel
niet is waargenomen; afgezien van een aantal uurhokken
die (groten-) deels in het water liggen. Deze hommel leeft
in groot aantal verschillende biotopen.
Bijen en wespen in Zeeland 71
