VOORWOORD
Dit is het vijfde deel in de reeks Fauna Zeelandica en het tweede deel dat de onderwaterfau
na behandelt. Het gaat om een beperkte groep van ongeveer 50 diersoorten die bekend staan
onder de naam Decapoda, letterlijk tienpotigen. Een Nederlandse verzamelnaam bestaat niet
voor deze groep, die onder meer kreeften, krabben en garnalen omvat.
Vergeleken met wat we weten over dieren die op het land leven, is de kennis over de on
derwaterfauna gering. Het is slechts een beperkte groep duikers die met deze wonderbaar
lijke wereld vertrouwd is. Het aantal waarnemingen waarop deze atlas gebaseerd is, is dan
ook beperkt vergeleken met andere delen uit de reeks. Het boek is mede bedoeld om extra
aandacht te vragen voor deze bijzondere diergroep en het onderzoek door geïnteresseerde
liefhebbers van de onderwaterwereld te stimuleren. In het boek zijn daarvoor determinatie
tabellen opgenomen, waarmee een gevonden krab, kreeft of garnaal op naam gebracht kan
worden.
Het boek is geproduceerd in samenwerking met het Nationaal Park Oosterschelde. Een lo
gische samenwerking, want als er ergens in Nederland een rijke onderwaterfauna te vinden
is, dan is het wel in de Oosterschelde. Tal van duikers die daar actief zijn hebben gratis
hun fotomateriaal ter beschikking gesteld en daardoor is deze uitgave met recht uniek in
zijn soort te noemen. Wij zijn verder dank verschuldigd aan het Nederlands Centrum voor
Biodiversiteit Naturalis voor de toestemming exemplaren in de collectie te bestuderen en te
fotograferen. Tevens bedanken wij de heer Jacques Smit, collectiebeheerder Kreeftachtigen,
Spinnen en Wormen, voor het wegwijs maken in de collectie van Naturalis en assistentie
bij het fotograferen van enkele soorten. Onze grote waardering geldt ook de organisaties
die gegevens leverden als basis voor de verspreidingskaartjes. Stichting ANEMOON, buro
Aquasense, het NIOO-CEMO in Yerseke en Imares in Wageningen stelden allemaal hun data
beschikbaar.
De waarnemingen die in deze atlas zijn weergegeven omvatten een beperkte periode, t.w.
1980 tot 2006. Door de Deltawerken zijn nieuwe leefomstandigheden ontstaan, die voor
het verspreidingsbeeld van de Decapoda flinke gevolgen hebben gehad; daarom is de keuze
gemaakt om oudere waarnemingen weg te laten. Het is overigens ook zo dat er momenteel
een sterke toevloed van uitheemse organismen is, die zich ook in de onderwaterfauna doet
gelden. Het kan haast niet anders of een toekomstige heruitgave van dit boek zal weer een
wat ander beeld van de Decapoda in de Zeeuwse wateren laten zien!
Het Zeeuwse Landschap is er trots op om deze atlas uit te brengen. De Deltawateren behoren
tot de belangrijkste natuurgebieden van Nederland. De kennis die met dit boek ontsloten
wordt, zal er aan kunnen bijdragen dat bij de bescherming en het beheer van deze wateren
verantwoorde keuzes worden gemaakt. Want ook deze -bij uitstek in Zeeland rijk vertegen
woordigde, maar weinig zichtbare- diergroep moet daarin meegenomen worden.
dr. M.A. Hemminga,
directeur Het Zeeuwse Landschap
Zeefauna in Zeeland 5