dierfauna var Nederland een bijzondere plaats in. Als
aparte ondersoort is Microtus oeeonomus arenicola de
enige endemische zoogdiersoort van Nederland." Dat
laatste behoeft enige toelichting. Het leefgebied van de
noordse woelmuis grenst aan de toendragebieden van
Scandinavië, Rusland en Siberië. Gedurende de laat
ste ijstijd - zo'n 10.000 jaar geleden - lag dat leefge
bied een stuk zuidelijker. Met het ijs zijn destijds ook
de muizen weer naar het noorden opgeschoven, maar
op enkele plaatsen kon de soort zich ondanks het war
mere klimaat handhaven en zijn restpopulaties in stand
gebleven. Door de langdurige isolatie zijn kleine maar
kenmerkende verschillen met de noordelijke popula
tie ontstaan. Hierdoor wordt de bij ons voorkomende
noordse woelmuis als een aparte ondersoort beschouwd
die buiten Nederland niet voorkomt.
Verspreiding
De noordse woelmuis komt voor in Noord- en Midden
Europa De noordgrens loopt door het poolgebied van
het uiterste noorden van Noorwegen tot in Siberië, ter
wijl de zuidgrens vanaf het Oost-Duitse merengebied
over Midden-Europa naar het oosten loopt. In het zui
den van Noorwegen, Hongarije en Nederland komen
geïsoleerde populaties voor, die als aparte ondersoorten
worden beschouwd. In Nederland valt de verspreiding
uiteen in een vijftal kerngebieden in de laag gelegen
westelijke helft van het land, namelijk Friesland, Texel,
Noord-Holland-Midden, plassengebied Zuid-Holland en
het Deltagebied. Hoewel er hier en daar ook toename
is geconstateerd zoals in de afgesloten Deltawateren,
overheerst op de meeste plaatsen de teneur van ach
teruitgang.
braakbal
valvangst
overigen
verdeling waarnemingen
noordse woelmuis (n=2500)
135
