mm
Jf <Sï-
ineengevlochten grashalmen, die in de lengte geheel of
gedeeltelijk zijn gesplitst. Door die overlangs gespleten
grasbladeren, is zo'n dwergmuizennest eenvoudig van
bolvormige vogelnestjes te onderscheiden. De winternes
ten worden op de grond aangelegd.
Gedrag
De aantallen dwergmuizen in de landbouwgebieden van
Noordwest Europa waren in de tijden dat de landbouw
methoden anders waren en het graan langer op het veld
stond, vroeger soms zeer hoog. Daarmee heeft de soort
namen verworven die daarmee verband houden: in Enge
land wordt de dwergmuis nog steeds 'harvest mouse' ge
noemd. Vandaag de dag wordt over schade aan de oogst
door de dwergmuis overigens niet veel meer gehoord.
Het stapelvoedsel bestaat uit zaden; van de graansoor
ten genieten haver en tarwe de voorkeur boven gerst of
rogge. In de winter wordt veel dierlijk voedsel gegeten in
de vorm van insecten of andere geleedpotigen. In braak-
ballen van kerkuilen waar dwergmuisresten in gevonden
worden, is meestal ook gras te vinden. Dat is een teken
dat kerkuilen, waarschijnlijk aangelokt door gepiep van
jonge dwergmuizen, een nest in zijn geheel in de klauwen
nemen en de bewoners met gras en al verorberen. Toch
maakt de kerkuil, relatief gezien, niet het grootste aantal
dwergmuisslachtoffers. Opvallend meer dwergmuisres
ten worden gevonden in braakballen van steenuilen. De
jachtwijze van de laatste, door tussen het hoge gras te
stappen, is hiervan zonder twijfel de oorzaak.
Verspreiding
De dwergmuis is een gewone verschijning in heel Europa
met uitzondering van de zuidelijke delen van Spanje
en Portugal, Italië en Griekenland. In Schotland, Ier
land, Noorwegen en Zweden ontbreekt de soort ook. De
dwergmuis is bij uitstek een bewoner van laagland; bo
ven de 1700 meter is hij afwezig. In Nederland komt de
dwergmuis eigenlijk in het gehele land voor, inclusief de
Waddeneilanden. Ook in Vlaanderen, in het aangrenzen
de deel van Zeeuws-Vlaanderen, is de soort een gewone
verschijning.
In Zeeland
De dwergmuis komt voor in alle regio's van Zeeland en, in
tegenstelling tot het beeld uit de verspreidingsatlas van
1970-1988, ook in bijna elk uurhok. Verder is de soort
op bijna alle eilanden in Grevelingen, Krammer-Volkerak
en Veerse Meer vastgesteld; een uitzondering hierop is
Neeltje Jans. In overjarig rietland en hoog dicht gras
land wordt de dwergmuis regelmatig gevangen. Het valt
daarbij wel op dat het voorkomen sterk geclusterd is. De
trend van het percentage dwergmuizen in braakballen is
redelijk constant met percentages tussen de een en ruim
twee procent. De verdeling van de soorten waarnemin
gen bestaat voor bijna tweederde uit braakballen en voor
eenderde uit vangsten.
Verder onderzoek
Juist omdat de dwergmuis zo'n goede kolonisator is,
zou het verschijnen van de dwergmuis op Neeltje Jans
moeten worden gevolgd en vastgelegd. De eerste vondst
van deze soort op dit eiland in de Oosterschelde lijkt nog
maar een kwestie van tijd te zijn.
verdeling waarnemingen
dwergmuis (n=756)
1 braakbal
1 valvangst
o overigen
139
