EDELHERT
Cervus elaphus
door Jan Piet Bekker
Dat weekend in september zou de top moeten wor
den voor mijn Noorse neefSimen: hij zou zijn eerste
edelhert gaan schieten! Van de jagermeester had hij
instructies gekregen hoe te jagen in dit gebied aan
hetSognefjord. Simen posteerde zich op de rand van
de fjel bij de kloof. Op een gegeven moment hoorde
hij een hert naar boven komen en zag het dier zo'n
30 meter van hem vandaan, stil blijven staan. Een
prachtige 12-ender. Hij had ruim de tijd om het vi
zier te richten, kromde zijn vinger rond de trekker en
zei gericht: 'PANG'. Na enige tijd kwam ik ook boven.
Simen vertelde opgewonden wat er gebeurd was.
Het voelde niet als een teleurstelling, maar als een
bijzondere beleving...
Simen zou in Zeeland door de meest verstokte te
genstander van de jacht op damherten zijn verwel
komd: een jager die op het moment suprème alleen
'PANG' zegt.
Uiterlijk en herkenning
Het edelhert is het grootste landzoogdier in Zeeland. De
bok heeft een lichaamslengte van ruim 200 cm en een ge
wicht van maximaal 160 kg en het volwassen exemplaar
is getooid met een gewei, zonder de handvormige schof
fels. Daarmee kan dit hert niet verward worden met andere
soorten. Hoewel de hinden met maximaal 180 cm iets klei
ner zijn dan de bokken, geven ook de lange snuit, de grote
oren en de gelijkmatige kleur voldoende houvast om ver
warring met damherten te voorkomen. Alleen jonge dieren
hebben stippels op de rug, zoals een damhert.
Edelhert burlend.
Waarnemingen edelhert 1989 - 2008.
Gedrag en verspreiding
Het edelhert is een herkauwer die vooral actief is met
eten in de schemering. Het voedsel bestaat uit een grote
verscheidenheid aan grassen en kruiden, enkele soorten
struiken en bast en loof van een aantal boomsoorten. Edel
herten leven in groepen van 10 tot 20 vrouwelijke dieren
(hinden) met hun jongen. Volwassen en oude bokken leven
meestal solitair. De bronst duurt van half september tot
half oktober. Concurrenten worden gedreigd met burlen,
imponeergedrag tot aan confrontaties met de geweien. Het
edelhert kan goed zwemmen.
Edelherten komen van oorsprong voor in de gematigde
streken van Europa en grote delen van Azië. In Nederland
is de soort aanwezig op de Veluwe en de uitgestrekte land
bouwgebieden in de Flevopolders. Daarnaast zijn in bijna
elke andere provincie wel eens enkele of meerdere zwer
vende exemplaren aangetroffen.
In Zeeland
Er bestaat slechts één waarneming van edelherten in Zee
land: op 15 februari 1992 werden drie exemplaren gezien
op het schor in het Verdronken land van Saeftinghe. Waar
deze dieren vandaan kwamen en waar ze naar toe zijn ge
gaan, is verder niet bekend.
204 Fauna Zcetandica
