GRAMPER
Grampus griseus
door Luciën Calle
We varen vanaf noord Schotland langs de Orkney Ei
landen. Een goede plek om de gramper of grijze dol
fijn te zien. Na een aantal uren zien we een groepje
dolfijnen, die we als grijze dolfijnen determineren. De
zee is echter ruig en door het vele opspattende water
hebben we geen scherp zicht. Grijzige beesten met
een duidelijke rugvin, meer kan ik er niet van maken.
Ook het dier dat in de Golf van Biskaje even naast de
boot opdook, liet verder niets van zich zien. De gram
per blijft voor mij voorlopig dan ook figuurlijk een wat
'grijzige' dolfijn.
Waarnemingen gramper alleen voor 1989 (zwart).
Uiterlijk en herkenning
Gezien de tamelijk uniforme grijze bovenzijde is grijze dolfijn
een passende naam. Het dier heeft een bolle kop, zonder uit
stekende snuit en een hoge sikkelvormige rugvin. Veel dieren
hebben duidelijk zichtbare littekens. De genomen lengtema
ten van slechts enkele dieren loopt uiteen van 287-409 cm;
vrouwtjes zijn gemiddeld wat korter dan mannetjes.
Gedrag
De gramper is een actieve soort, die regelmatig uit het water
springt. In de zomer leeft de soort in groepen van 20 tot 30
exemplaren; in de winter kan de groepsgrootte uitgroeien tot
200 stuks. Het voedsel bestaat uitsluitend uit allerlei soorten
(pijl)inktvis, daarom wordt de gramper ook wel teutofaag
genoemd.
Verspreiding
De gramper komt mondiaal voor in tropische en gematigde
wateren. In west Europa wordt de soort geregeld waargeno
men in de Golf van Biskaje, de Ierse zee en rond Schotland.
In de zuidelijke Noordzee wordt de soort zeer zelden gezien.
Ondanks de relatieve nabijheid van zijn reguliere versprei
dingsgebied zijn er slechts vijf strandingen in Nederland
bekend.
In Zeeland
In Zeeland is er slechts één vondst, en wel op 14 mei 1924
aan de zuidzijde van de Sloedam. Eerst werd gedacht dat
het een griend was. Een eerdere vinder had er al de kop en
vinnen afgesneden. Na een oproep in De Levende Natuur
kwamen de ontbrekende onderdelen alsnog op de proppen
en kon de puzzel worden afgemaakt. Het bleek een grijze
dolfijn. Op de kaart staat deze waarneming ver van de kust
lijn afgebeeld. De Sloedam is door latere inpolderingen aan
beide kanten verbreed, waardoor de stip uiteindelijk midden
in het land is komen te staan.
Grampers.
Zoogdieren in Zeeland 219
