r
-■ J J J J J J
0 J—
BRUINVIS
Phocoena phocoena
door Luciën Calle
224 Fauna Zeelandica
l/l/e staan op het havenhoofd bij Zierikzee en speu
ren over de Oosterschelde om een glimp op te kunnen
vangen van de bruinvissen die hier de laatste jaren
regelmatig gezien worden. Het water is woelig en het
is, zeker met dat felle tegenlicht, lastig zoeken. De
beste manier is om met het blote oog de golven af te
zoeken en dan bij een vermeende rugvin direct de ver
rekijker aan de ogen te zetten. Het zoekveld is breed.
Dan weer zitten ze helemaal linksachter om even la
ter onverwachts weer vlakbij op te duiken. Meestal
ben je met de kijker te laat en ook foto 's maken is bui
tengewoon lastig. Veel afdrukken maar, en dan hopen
dat er een mooi plaatje bij zit.
'jSSy .j.S'
Waarnemingen bruinvis 1989 - 2008.
Uiterlijk en herkenning
De bruinvis is met een lichaamslengte van 130-180 cm
- met een enkele uitschieter tot net meer dan 200 cm -
onze kleinste dolfijn. Volwassen vrouwtjes zijn gemiddeld
net wat langer dan volwassen mannetjes. Het is een rustig
zwemmend dikkerdje, zonder spitse snuit. De rugvin is klein
en driehoekig. De rug is donker, de flank grijzig en de buik
lichtgekleurd. Maar de buik is bij een normaal zwempatroon
nooit zichtbaar. De dieren komen steeds een paar keer kort
achter elkaar aan de oppervlakte van het water om adem te
halen, waarna ze weer enkele minuten onder water blijven.
Gedrag
De bruinvis is een rustig dier dat zelden uit het water
springt of in de boeggolf van schepen speelt. Trekkende
dieren ademen regelmatig om de ca. 16 seconden; als ze
jagen duiken ze geregeld langer onder tot ca. 40 seconden.
Bruinvissen jagen in de Noordzee veel op bodemvissen, als
Strandingen bruinvis
500 y-
400 j—
300 4—
200 i-
100 j
tong, schar en grondels, die ze zelfs met echolocatie van
onder het zand weten te halen. Maar ook wijting en kabel
jauw worden geregeld gegeten. Soms drijven ze in groepen
scholen vis als haring, naar de oppervlakte en in een bal
samen, om er dan vervolgens vis uit te pikken. Bruinvissen
grijpen vis van achteren, van de zijkant of van voren, maar
de prooi wordt altijd met de kop eerst naar binnen gewerkt.
Verspreiding
De soort komt verspreid voor in de kustwateren van het
noordelijke halfrond. In Nederland en de aangrenzende
Noordzee is de bruinvis het talrijkste in de ondiepe kust
wateren. De Engelse naam harbour porpoise wijst daar ook
op. De beste periode om bruinvissen te zien is de winter
periode.
Ondergang en opkomst
Tot in de tweede wereldoorlog was de bruinvis een alge-
I Zeeland
I rest Nederland
1989
1991
1993
1995
2007