11/22/08 05:14 PM Vos, vastgelegd op eameraval met registratie van temperatuur, maanstand, datum en tijdstip. vangen; bosmuizen zijn juist in staat om eenvoudig uit deze valbekers te klimmen. De serie vallen, een zogenaamde raai, wordt gezet in een min of meer logische lijn: die de rand van een pad of een boszoom volgen. Om de afzonderlijke vallen gemakkelijk terug te vinden worden ze opeenvolgend genummerd en wordt in de vegetatie een stukje aluminiumfolie bevestigd, zo dicht mogelijk bij de val ter herkenning van de plaats, ook 's nachts; na afloop van de valsessie wordt dit materiaal verwijderd. Tijdens de atlasperiode zijn ruim 15.000 kleine zoogdieren gevangen van in totaal 18 verschillende soorten. De vangin- tensiteit is niet precies gelijk verdeeld over de provincie. Er zijn (natuur)gebieden waarin betrekkelijk veel vallen zijn uitgezet en in sommige uitgestrekte agrarische gebieden zijn minder vallen uitgezet. Er is bewust voor gekozen om in elk uurhok wel een goede vangpoging te hebben verricht. Voor vleermuizen zijn alleen in 2008 in Zeeuws-Vlaanderen mistnetten gebruikt. Andere hulpmiddelen Als aanvulling op het gehoor is er sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw de mogelijkheid om de ultrasone geluiden van vleermuizen hoorbaar te maken. De toonhoogten van de vleermuizen in Zeeland varieert tussen de 15 en 50 kHz, met uitschieters naar 80 kHz; voor de mens is het bereik tussen de 2 en 12-15 kHz. Vergeleken met vleermuizen (maar ook vogels, sprinkhanen en krekels) missen mensen dus nogal wat. Met een batdetector kunnen de hoogfrequente geluiden hoorbaar gemaakt worden voor het menselijk gehoor. Naast de toonhoogte is vooral het ritme waarin de geluiden gemaakt worden van belang om de ene soort met zekerheid te onder scheiden van de andere soort. Daarvoor is beslist enige oefe ning nodig en dan nog kan je er niet altijd zeker van zijn: veel vleermuissoorten passen hun ultrasoon geluid aan afhankelijk van de omgeving waarin ze verkeren. Het totaal aantal batdetectorwaarnemingen bedraagt ruim 5000. De meeste van deze waarnemingen betreffen de gewo ne dwergvleermuis. Weinig waarnemingen zijn gedaan in het centrale deel van Tholen en een groot deel van Zuid-Beveland; dit heeft te maken met een betrekkelijk geringe onderzoeksin spanning. Op andere plaatsen in Zeeland zijn nog een aantal van deze betrekkelijk matig onderzochte gebieden te vinden. Aan de andere kant is het wel bekend dat grootschalige land bouwgebieden met weinig bomen ook een geringe dichtheid van vleermuizen hebben. Pas in 2008 kwam er met de zogenaamde cameravallen een nieuwe techniek beschikbaar: hierbij werden op stokken lok- stoffen gesmeerd en voor de camera gezet. Het komt vooral aan op het juist plaatsen van de camera; de determinatie volgt bij het bekijken van de gemaakte plaatjes op de PC. Naast tal rijke loslopende katten registreert de camera ook soorten als vos, bruine rat, egel en bosmuis. Zoogdieren in Zeeland 21

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap - Fauna Zeelandica | 2011 | | pagina 25