Illlll
FRAN JE STAART
Myotis nattereri
door John van Vliet
Jaren achtereen telde ik de overwinterende vleer
muizen in ijskelders, steenfabrieken, forten en bun
kers, elders in het land. Het merkwaardigste telobject
was toch wel een viaduct onder een spoorwegem
placement. Met brugpijlers uit de jaren twintig van
zo'n 50 meter lang. Aan de zuidkant bevonden zich
de ingangen, aan beide zijden van de weg een kleine
rechthoekige opening. Eenmaal binnen bestond een
pijler uit een lange, smalle gang. Het oude beton was
zo kalkrijk, dat zich staiagtieten van een paar centi
meter gevormd hadden. In de zuidelijke pijler, ieder
jaar 25 franjestaarten. In de noordelijke, ieder jaar 12
dieren. Tot, op zekere dag, bij de jaarlijkse controle de
dieren in die pijler allemaal op de grond bleken te lig
gen. Volledig intact, maar heel erg dood. Bij de ingang
van de pijler lag een keutel. Van een steenmarter...
Uiterlijk en herkenning
De franjestaart is met zijn spanwijdte van 245-280 mm
net iets groter dan de gewone dwergvleermuis. Met een
lichaamslengte van 42-50 mm is hij vrijwel even groot
als zijn nauwe verwant, de watervleermuis. Ook uiterlijk
lijken deze soorten op elkaar. Net als de watervleermuis
heeft de franjestaart een roze snuit, een grijsbruine
vacht op de rug en een relatief lichtgekleurde, soms een
witte beharing op de buik. Opvallend verschil zijn de
oren; bij de franjestaart zijn die wat langer dan bij de
watervleermuis en is de top naar achteren gebogen. De
Waarnemingen franjestaart 1989 - 2008.
naam ontleent het dier aan de stijve haartjes die onder
aan de staartvlieghuid tussen de achterpoten uitsteken.
Het sonargeluid dat de dieren gebruiken bij het vliegen
bestaat uit een uiterst snel toonloos ritme; het is zo
variabel dat speciale batdetectors nodig zijn om ze te
determineren.
Gedrag
In tegenstelling tot de watervleermuis beperkt de fran
jestaart zich bij het jagen niet tot waterpartijen, al gaat
de voorkeur wel naar de nabijheid daarvan uit. Ze zijn
franjestaarten in winterverblijven
40
30
20
10
1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007
Fauna Zeetanciica