50
AANTEEKENINGEN.
(9) Onder de Doopsgezinde leeraren uit Zeeland: Francois de
Knuijt, van Zierikzee, Laurens Adriaanz. de Brie, van Veere,
en Roeland van Hazenberg, van Vlissingen, die in April 1615,
te Aardenburg, door den Baljuw Wouter van Ysendoorn wer
den gevangen genomenen niet eer ontslagenvóór zij door de Bur
gemeesters van Aardenburg tot eene geldboete waren veroordeeld
omdat zij tegen verbod in de stadvergadering hadden gehouden
wordt ook genoemd Jaques van Maldeghem uit Vlaanderen, (zie
S. Blaupot ten Cate, aldaar I. D. bladz. 216.) Welligt is hij
dezelfde, die in 1634 en vervolgens te St. Maartensdijk als Verma
ner fungeerde. Tusschen Joost en Jaques toch zal er wel geen
groot verschil zijn; en dat Jaques onder de Doopsgezinde leeraren
wordt opgenoemd die te Aardenburg gevangen werden genomen, en
Joost te St. Maartensdijk slechts Vermaner was(tusschen welke
de Doopsgezinden onderscheid ^naakten, staande het den vermaners
niet vrij Doop en Avondmaal te bedienen) dit kan ligt eene kleine
onnaauwkeurigheid zijn; misschien werden beide benamingen wel
eens promiscue gebezigd; althans de voorganger der Doopsgezinden
te St. Maartensdijk wordt ook Leeraar genoemd in de Staten-Not. 1. c.
(10) Hoewel in Zeeland het huwelijk geenszins politiek werd ge-
gemaaktgelijk in Holland, in 1574, en de Doopsgezinden in dit
"ewest steeds de vrijheid behielden, om het huwelijk in hunne eigene
kerken door eigen leeraars te voltrekken, zonder eenige andere ker
kelijke of wereldlijke bekrachtiging te behoevenzochten de Herv.
predikanten dit voorregt bij de Doopsgezinden steeds te besnoeije».
Zie een opmerkelijk voorbeeld hiervan bij S. Blaupot ten Cate,
aldaar I. D. bladz. 154.
(11) Dit wordt bevestigd door het extract uit een brief van de
gemeente te Goes aan die van Goeree, in 1654, aangaande de ge
steldheid der Doopsgezinde gemeenten in Zeelandwaarin voorkomt
n de gemeenten die nu in wezen zijn, zijn tien in getal, als Aar
denburg, Cadzand, Vlissingen, Middelburg, Veere, Goes, Zierik
zee, Brouwershaven, Sommelsdijk en Goeree." - Men vindt dit
extract bij S. Blaupot ten Cate, aldaar II D. bladz, 228, bijlage IV.