Industrie en recreatie Lezers schrijven: In dat verband bepleiten wij de toetsing van het industralisatiebeleid in toekom stige gevallen aan de mening van de kiezers. Per slot van rekening zijn zij het toch, die de bestuurders hebben geroepen om namens hen het beleid te voeren. Wan neer nu op zeker moment niet meer namens de kiezers wordt, casu quo dreigt, te worden gehandeld, dan is naar onze mening het tijdstip gekomen om een dergelijke com municatiestoornis op te heffen. Wij zijn inmiddels tot de conclusie moe ten komen, dat onze visie op het func tioneren van de democratie té simplistisch is. Oh nee, meedenken is toegestaan, maar meebesturen zeker niet. De kiezers kunnen de daaruit voortvloeiende verantwoordelijk heid immers niet aan! Bovendien is een volks raadpleging. zoals die met betrekking tot Progil in Amsterdam plaatsvond, in Zeeland vanuit praktisch-bestuurlijk oogpunt niet mo gelijk. Ziedaar de gedachtengang, ontwik keld door een Zeeuws bestuurder! Perplex zijn we er niet van. Het is per saldo tot op heden niet anders gegaan. En toch blijven wij de vinger aan de pols hou den. Wij beseffen zeker wel, dat het bij zonder moeilijk is om aan het begrip in spraak in de praktijk ook werkelijk inhoud te geven. Aan de andere kant moet het zonder meer mogelijk zijn hiervoor vormen te vinden en daarmede te experimenteren. Op provinciaal niveau zijn daartoe Sinds enige jaren wordt Zeeland verrijkt met diverse industrieën. De komst van deze industrieën heeft inmiddels al heel wat stof doen opwaaien betreffende de verontreini ging van de atmosfeer en al zijn conse quenties. Diverse metingen door gereno- meerde instellingen stellen ons gerust met de mededeling dat er geen of nauwelijks rede is voor ongerustheid wat betreft ver ontreiniging van water en lucht. Velen zijn toch terecht van mening dat instanties in het vormen van hun beoorde lingsmaatstaven onwillekeurig door elkaar beïnvloed worden en zich vasthouden aan haar waarneming en tradities en een weer stand bieden tegen pogingen om deze vast- gewortelde normen te veranderen. Het lijkt mij niet onwaarschijnlijk dat een grote groep druk uitoefent op de enkeling die waagt tegen hun opinie in te gaan of ze zelfs betwijfelt. Een wet tegen verontreiniging van lucht en water kennen we in Nederland nog niet. Tot zolang zijn we grotendeels afhan kelijk van beslissingen die plaatselijk soms grote schade aan kunnen brengen. Het is niet eenvoudig om vaste regels en maatstaven op te stellen. Recreatie- en na tuurgebieden stellen m.i. de zwaarste eisen. de sociaal-onderzoekers reeds werkzaam! Wij willen in dit verband nog een een voudige suggestie doen. Industralisatie ge beurt mede onder het motief, dat het nodig is voor de werkgelegenheid en de welvaart van morgen, voor de toekomst van de jeugd. Is het daarom niet eens aantrekkelijk (of misschien wel geboden) door middel van een enquête onder de jongeren van bijvoor beeld 18 tot 30 jaar de mening te peilen over het huidige industrialisatiebeleid en de noodzaak van voortzetting van het beleid. Tevens zou dan aan de geënqueteerden kunnen worden gevraagd, hoe zij hun pro vincie in de toekomst ingericht willen zien. Zij immers zullen moeten leven en werken in een situatie, die de huidige bestuurders weliswaar willen bewerkstelligen, maar die zij zelf voor het overgrote deel niet meer zullen meemaken! Misschien levert zo'n enquête een zelfde beeld op als Amster dam: liever iets minder in het loonzakje dan die rommel in de longen. Becijferd is name lijk, dat de afwijzing van Progil 15,per jaar per hoofd van de Amsterdamse be roepsbevolking aan inkomen scheelt. Het is maar een suggestie, zo'n en quête. Het lijkt ons in ieder geval beter dan een botte afwijzing van het meebe sturen. Zoals de kaarten nu liggen, moet slechts worden geconcludeerd, dat er een wezenlijk verschil is tussen democratie belijden en democratie bedrijven. Het is dan ook duidelijk dat het eindresul taat als gevolg van ernstige verstoringen moeilijk te voorspellen is. Wat zijn de gevolgen van de industrie opeenhoping nabij Rotterdam? Is hier niet uitvoerig gemeten alvorens verdere indus trieën toe te laten? Maar wat zijn de resul taten? Welke cijfers zijn er verstrekt door instanties die de waarnemingen verricht heb ben? Wat hebben zij voor voordeel ge bracht? Zoiets van, ,.Er kan nog wel meer bij, het valt wel mee"? Maar een toenemende industrialisatie en ur banisatie vormen een bedreiging van het biologisch milieu. Het is zaak ons af te vragen welke prijs wij voor deze industria lisatie moeten betalen en of die dan niet te hoog is. Recreatiegebied is een kostbaar en fel begeerd bezit. Wat brengen de chemische en petro chemische industrieën die in Zeeland zijn of worden gevestigd in de lucht? Wat lozen zij in het Scheldewater? Aan welke normen houden zij zich? M.i. zal de komst van meerdere chemische industrieën in Zeeland schade toebrengen aan klimaat en recreatie. Schadelijke stoffen zoals: zwaveldioxide, fluor, fosforzouten, gechloreerde koolwater stoffen enz. zullen ongetwijfeld inbreuk doen op onze atmosfeer. Zij brengen schade aan mens en dier en ontwrichten het biologisch effect. De mens, al of niet biologisch, heeft zich, dank zij zijn hersencapaciteit, in de loop van de evolutie de suprematie over alle le vende wezens weten te veroveren. Zij vor men geen bedreiging meer. Door zijn ge nialiteit is hij in staat de biologische bedrei gingen van zijn milieu te overwinnen. De meeste ziekten zijn hem bekend en kunnen vaak met succes bestreden worden. Ge neesmiddelen stellen ons niet alleen in staat de factoren van menselijke ziekten te be strijden, maar zij genezen en beschermen tevens onze planten tegen ziekten en onder gang. Hier tegenover staan hogere land- bouwopbrengsten, enz. Thans is de mens zelf de grote biolo gische bedreiging. Velen realiseren zich niet meer hoe zeer wij afhankelijk zijn van de biosfeer, het complex van bodem en planten, dieren en lucht dat ons leefklimaat vormt. Voortgaande industrialisatie in Zeeland zal in de komende decennia een afvalwater stroom ontwikkelen van benauwend grote afmetingen. Dit afvalwater kan variëren van onschuldig tot zeer gevaarlijk. Tevens zal in Zeeland m.i. dan ook een groot ge bied in een dor landschap veranderen. Het niet te elimineren fluor zal talloze hectaren grond bederven en daarachter zal veeteelt en landbouw grotendeels taboe zijn. Stikstof- en fosforlozing in het water kan katastrofale gevolgen hebben zoals overproduktie van plankton in stilstaande wateren. Dit geeft aanleiding tot toename van het plantaardige organisme waarna af sterving onder sterk zuurstofgebrek volgt. Het leven van plant en dier in zo'n water is verder onmogelijk. Hierbij kunnen de afbraakprocessen van organische producten van een aerobiose in een a-aerobiose overgaan waardoor zwavel waterstof gevormd wordt. Is het duidelijk hoe ingewikkeld het pro bleem is en hoe weinig we weten van de wisselwerking tussen de verschillende we zens en de invloed van verontreiniging. Wordt er wel voldoende ingezien welke con sequenties dit alles heeft voor wonen en recreëren? Maar industrie behoeft niet geremd te worden door al deze verontreinigingen mits er zorg gedragen wordt voor maatregelen ter beperking van alle vormen van klimaatbe- derf. Anders moet gezorgd worden dat zoge naamde toeneming van de welvaart niet on gunstig beïnvloed wordt door afneming van het welzijn. Dat dit maar al te vaak wel het geval is. blijkt uit diverse alarmeringen uit streken waar industrie gevestigd is. Vis- en drinkwatervergiftigingen zijn dan ook aan de orde van de dag. Hopelijk zijn de gevestigde en nog ko mende industrieën in Zeeland zich volledig bewust van de grote waarde die toegekend moet worden aan de instandhouding van onze fauna en flora. Het gaat er in eerste instantie om, ondanks industrialisatie, de natuur te be houden. De Schelde moet schoon en helder sprankelend water bevatten waar men in zwemmen kan en waar vissen vrij blijven van toxologisch en radio-actief materiaal. Een gebied dat het gevaar van ont aarding en verrotting van zijn water en lucht niet weet te voorkomen, raakt in verval. Ik meen dat velen de gevaren van een opeen hoping van industrieën eenvoudig niet willen zien. Indien dit het geval blijkt is Zeeland beter met een industriestop dan over enige jaren te zijn veranderd in een gedefloreerd gebied met een sterk verontreinigde atmos feer en de Schelde een open riool. E. M, Q. Helmich, Vlissingen. 12

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1969 | | pagina 12