LEEFBAARHEID
voor mens en vis
Bossen en landschapsschoon.
Velen weten het niet, maar er is in Zee
land ook bos. Bossen en kreken treft u aan
op Schouwen-Duivenland bij Ouwerkerk en
Serooskerke. Tot Zeelands landschappelijke
hoogtepunten behoren de Dominale bossen
en duinen bij Burgh/Haamstede. Op Wal
cheren zijn vogelkolonies bij Rammekens-
hoek, bossen en duinen tussen Domburg en
Oostkapelle en kreken bij Westkapelle en
Veere. Kronkeldijkjes, meidoornhagen, popu
lieren, welen, in het voorjaar bloeiende boom
gaarden treft u aan op Zuid-Beveland. En in
Zeeuwsch-Vlaanderen vindt u de prachtige
recreatiegebieden ,,Het Zwin" bij Retranche-
ment, de Zwarte Polder bij Nieuwvliet, kre
ken bij Oostburg en bossen bij de Braak
man en Axel.
Stedeschoon.
Zeeland telt vele dorpjes, stadjes en ste
den, waar het historisch karakter bewaard
is gebleven.
De bekendste voorbeelden zijn: op Schou-
wen-Duiveland Zierikzee, Brouwershaven, de
geboorteplaats van Jacob Cats, en Dreischor
met zijn mooie dorpskern; Goes, het cen
trum van Zuid-Beveland, en Tholen; op Wal
cheren, de hoofdstad Middelburg met zijn
prachtige stadhuis, het Abdijcomplex en de
Abdijtoren de Lange Jan. het beroemde Vee-
re en de Scheldestad Vlissingen.
In Zeeuwsch-Vlaanderen liggen Aarden
burg met zijn Sint-Baafskerk, het in
ternationale Sluis, waar het enige Belfort
van Nederland staat en de oude vestingstad
Hulst met zijn stadspoorten, de Sint Willi-
brordusbasiliek, de ongeschonden wallen en
het Reinaertmonument.
Voor de toerist zijn de grenzen geen ba-
rières meer; daarom mag een bezoek aan de
beroemde Belgische kunststeden Gent en
Brugge zeer zeker niet worden vergeten.
Watersport,
Dl Zeeuwse wateren zijn uniek voor de
pleziervaart. Over het Veerse meer, dat een
ideaal gebied is voor water- en oeverre
creatie, kunt u elders in dit blad meer
lezen.
Een andere afgesloten zeearm is de Braak
man in Zeuwsch-Vlaanderen. Ook hier kun
nen bootbezitters goede ligplaatsen vinden
voor hun vaartuigen. Ervaren zeezeilers kun
nen de Westerschelde als hun voornaamste
vaardomein beschouwen en zij zullen aan
weerszijden van deze rivier goed bereikbare
jachthavens aantreffen. Als in 1972 het Gre-
velingenbekken wordt afgesloten en in 1978
de Oosterschelde, zal de Westerschelde de
enige zeearm blijven met getijwater.
Teneinde de zeilkunst goed onder de knie
te krijgen zijn er zeilscholen gevestigd aan
net Veerse meer in Veere en Wolphaartsdijk,
en verder nog in Sint-Annaland en Bruinisse.
Liefhebbers van sportduiken kunnen deze
spectaculaire onderwatersport ook beoefe
nen in Zeeland. Favoriete plaatsen liggen
in de omgeving van Dreischor, Ouwerkerk,
Katse Veer en Goese Sas.
Ook het speedbootvaren is mogelijk en
wel op voorgeschrevene gedeelten van het
Veerse meer, op de Oosterschelde en op de
Grevelingen.
Hengelsport.
Nergens in Nederland vindt u zoveel mo
gelijkheden om te vissen als in Zeeland. De
zee, de zeearmen en de binnenwateren ga
randeren een gevarieerd assortiment aan
vis: kabeljauw, schar, zeebaars, paling, bot,
makreel, schol, geep, tong en in het Veerse
meer zelfs forellen, die speciaal voor sport
vissers zijn uitgezet.
Ongetwijfeld zult u willen weten, waar u
de beste stekken kunt aantreffen.
De Zeehengelatlas voor de Zeeuwse Delta
en de Belgische kust, die voor 4,90 ver
krijgbaar is bij de Provinciale Zeeuwse
VVV, is een uitstekende wegwijzer naar de
beste vangplaatsen, met adressen van aas
leveranciers en botenverhuurders, aange
vuld met nuttige tips. Hengelen is mogelijk
vanaf oevers, stranden, strekdammen en zee
dijken, maar nog spectaculairder wordt het
als u met een motorkotter meevaart. In vele
Zeeuwse havens liggen schippers op hun
gasten te wachten.
Alvorens uw geluk in de Zeeuwse wateren
te gaan beproeven, is het nuttig u op de
hoogte te stellen welke vergunningen u no
dig heeft.
Prov. Zeeuwse V.V.V.
Shell heeft via het personeelsorgaan,
„Onder de Vlam" een enquête gehouden
onder het personeel van Pernis, wie in het
nieuw te bouwen chemisch bedrijf in Moer
dijk tewerk wil worden gesteld. Er boden
zich 600 werknemers van alle rang en stand
aan. Wie nu denkt, dat het hier om pro
moties gaat, zit er naast. De ware achter
grond voor vele honderden gezinnen, die
uit Pernis weg willen, is natuurlijk het
woon- en werkklimaat. Weg uit het stinkende
Pernis met dikke wolken rook, vuil water en
verzoute rivieren en vies drinkwater Dan
maar liever naar het kleine, weinig ontgon
nen Moerdijk, waar op veilige afstand van
de nieuwe chemische fabriek een veelbelo
vend woonoord in een stuk vrije natuur met
frisse lucht wordt aangelegd. In Moerdijk
en West-Brabant ligt nog een land met verre
horizonten, al is de overloop van de rand
stad Holland voor de duizenden sportvissers,
die de stilte van de Biesbosch en het gebied
rondom het Hollands Diep zo lief hebben,
niet zó welkom.
Zelden heeft een grote groep mensen zich
zo duidelijk en ongewild, voor een betere
leefbaarheid uitgesproken. Niet de baan of
de relatiekring blijkt bij verstandige lieden
het alierhoogste, maar het menselijk geluk
op een leefbaar stukje grond zonder che
mische afvalstoffen.
Ik heb een vriend, die een grote prijs in
de loterij won, barst tegen zijn baas zei
en met zijn vrouw in de subtropische zon
van de Zuid-Spaanse kust ging liggen. Ik
heb altijd grote bewondering gekoesterd
voor een Willem Persoon, die liever een bo
terham met margarine smeert aan de Por
tugese kust, dan een rijk bestaan zonder
zon en sportvis in een mistige Hollandse
stad.
Niet iedereen kan levenskunstenaar zijn
en een stukje leefbaarheid onder de milde
zon van zuidelijker oorden zoeken. Ook op
vele plaatsen in Nederland is het nog goed
toeven. Maar niet lang meer, zou men zo
zeggen, als men de planologische doodzon
den ziet, die overal worden bedreven.
Zeer recent zei de Gentse hoogleraar
prof. Heyndrickx ronduit, dat België een
vuilnisvat dreigt te worden. Hij verweet de
Belgische pers de lovende verhalen over de
enorme winst aan industriële arbeidsplaat
sen in Antwerpen, Gent en andere plaatsen
Antwerpen was de hoofdstad van de „Euro
pese chemie". De Belgische prof maakte
ronduit de stomme Belgische autoriteiten
het verwijt, dat ze hard op weg zijn van
Antwerpen „het vuilnisvat" van de lage lan
den te maken. Sinds er strengere bepalingen
in West-Duitsland op verontreiniging van
water en lucht gekomen zijn, proberen vele
directies van „vuile en giftige bedrijven" in
België en Nederland terecht te komen. De
Belgen in hun „laisser-faire en laisser-aller"
zijn volgens deze Gentse professor hard op
weg hun leefmilieu grondig te verpesten.
Er wordt met de leefbaarheid van het land
vaak niet de minste rekening gehouden. De
asbestfabriek, die in Vlissingen werd door
gestuurd, probeert nu in de Gentse Kanaal
zone te komen. De Zeeuws-Vlamingen kun
nen er dan ook nog van genieten. Lucht en
water zijn kennelijk nog vogelvrij in België.
Op een wet op de luchtverontreiniging is
nog steeds geen koninklijk besluit tot uit
voering verschenen. De Zeeuwen in Vlis
singen, aan het Sioe en Terneuzen zijn al
wat verstandiger geworden. De voorzichtige
politiek, ook ten aanzien van Pechiney,
zegt genoeg. Maar in Antwerpen groeit het
aantal gifspuwende bedrijven met de maand.
De Westerschelde, die een van de grote re
creatie-aderen voor Zeeland is, dreigt een
open riool te worden. De vraag is alleen nog
waar de grens van de opnamecapaciteit
als riool ligt. Het wordt hoog tijd, dat de
leefbaarheid van de zuidelijke delta een on
derwerp van benelux-politiek wordt. In dit
verenigd Europa is Zeeland een stukje re
creatie-erf van België en de kust bij Knokke
een stukje zonnestrand van de Zeeuws-Vla
ming en andere Nederlanders, die „van bo
ven de rivieren" zijn. De welvaartsstaat be
dreigt mens en dier. Prof. Heyndrickx uit
Gent heeft gelijk. De Belgische autoriteiten
zijn jaren achter in de wetgeving tegen de
industriële vervuiling. De vis van de Wester
schelde, dicht bij Antwerpen gevangen,
stinkt de pan al uit. Laat de Belgische sport
vissers al hun relaties inschakelen om de
stem van prof. Heyndrickx te versterken.
Het Pernis van België ligt bij Antwerpen,
dat onze beste visstekkies dreigt te be
derven. We zullen de hengelstokken moe
ten gebruiken om de planologen wakker
te timmeren en de kortzichtige senatoren,
bestendige gedeputeerden en domme stads
besturen in hun dans rond de heilige koe der
industrialisatie op de billen te rammelen. Het
komt mijn neus uit van Pernis tot Gent.
Zeelands beste industrie blijft recreatie...
Cor van Heugten,
Hoofdredacteur „De Sportvisser".
11
