Zoutnering in Zeeland in vroeger jaren
Vervolg.
Zoals in een vorig artikel werd uiteenge
zet, is de zoutnering in vroeger jaren voor
Zeeland van grote betekenis geweest.
In dit artikel wordt nader ingegaan op
de zoutindustrieén, zoals die in Zeeuws-
Vlaanderen en op de Zeeuwse eilanden tot
bloei kwamen en uiteindelijk weer in ver
val geraakten.
Zoutnering in Zeeuws-Vlaanderen.
Onder de grote middeleeuwse centra van
de zelzoutindustrie behoorden ook Axel.
Hulst en Biervliet. Van deze plaatsen heeft
Biervliet zich het langst met de winning van
zelzout bezig gehouden. Van 1428 af ver
zond Biervliet geregeld zelzout naar Londen.
Reeds in de 14e eeuw werd het haringkaken
voor de Hanze haring toegepast, die voor
namelijk van het Deense eiland Schonen
kwam. Het is niet onwaarschijnlijk te achten
dat het Willem Beukelsz. was, die deze
techniek naar onze streken heeft overge
bracht.
Toen als gevolg van de reeds vermelde
oorzaken het zelzout door het Franse baai
zout werd verdrongen, schijnen de eerste
succesvolle pogingen tot het zuiveren van
dit zout, met name in Hulst en Axel ge
zocht te moeten worden en wel in de 2e
helft van de 15e eeuw.
In het Zeeuwse Tijdschrift no. 1 van 1970
vermeldt lir. J. A. Trimpe Burger onder ar
cheologisch nieuws uit Zeeland over de jaren
1968 - 1969 onder meer dat bij opgravingen
in Axel op het Karolingische niveau een
laag zel-as van enkele meters dikte werd
aangetroffen.
Als gevolg van de concurrentie met het
goedkope baaizout kreeg Biervliet met dus
danige afzetproblemen te kampen, dat men
op het eind van de 15e eeuw ook daar op
de zuivering van baaizout moest overscha
kelen.
Reeds vóór 1568 had de zoutnering in
Zesuws-Vlaanderen zijn bloeitijd achter de
rug. De opstand tegen het Spaanse bewind
en de sluiting van de Schelde gaven er de
genadeslag aan.
Zodoende moest Zeeuws-Vlaanderen zijn
leidende positie in de zoutindustrie afstaan
aan Zierikzee, Goes en Reimerswaal.
Zoutnering in Zierikzee.
Volgens de geschiedschrijver Reijgers-
berch zou Zierikzee in het jaar 849 zijn ge
sticht. In een oorkonde van 776 moet echter
reeds sprake zijn geweest van zeventien
keten die stonden „inter Scald et Sunnemo-
ri". Hiermede werd bedoeld tussen de (oos-
ter)schelde en de Sonnemare, het noordelijk
deel van de Gouwe. Deze keten moeten er
dus al geweest zijn vóórdat Zierikzee be
stond.
Er valt niet met juistheid na te gaan
wanneer in Zierikzee de bereiding van zout
uit derrie tot ontwikkeling is gekomen, maar
Jj. XKJL •KEXRISTG- rj-lRIKK-JiEZVJSM, 4V><> ais ActcuJtyJ*in Zee/,mei yccc/md mrrJt
'V -,,s- -t.t SitJ ..- ff/Jr v* Z'
Zoutnering in Zierikzee - Afkomstig uit het dok. centrum Zeeuws Deltagebied.
10
