Kans op uniek zoutwaterbekken
achter Oosterscheldedam
Nieuwe visie op komst
WATERSPORTERS ATTENTIE
De Deltadienst van Rijkswaterstaat sluit
de vorming van een groot zoutwaterbek
ken in het westelijk deel van de in 1978 af
te sluiten Oosterschelde, niet meer uit. Een
werkgroep van vele soorten specialisten
gaat de komende maanden een uitvoerige
studie maken van de mogelijkheden het
toekomstige Zeeuwse meer, waaronder
dus alle afgesloten deltawateren (een groot
communicerend vat) wordt verstaan, in een
aantal compartimenten te verdelen. De stu
die over dit onderwerp zal nog heel wat
inspanning vragen, maar het is duidelijk,
dat rijkswaterstaat steeds meer aandacht
aan de bescherming van het milieu oftewel
de bescherming van het water tegen het (vuil
van) land gaat besteden. Het Delta Instituut
voor Hydrobiologisch Onderzoek in Yerseke
heeft een belangrijke rol in de aanloop tot
de nieuwe visie gespeeld. Deze weten
schappelijke onderzoekers konden aan de
hand van hun ervaringen op het Veerse meer
getuigen, dat handhaving van een behoorlijk
zoutgehalte met een inlaat voor vers zee
water, een veelbelovende zuivere zeege
meenschap" kan scheppen in een groot af
gesloten bekken achter de primaire Ooster
scheldedam. Ook de sportvissers kunnen
grote belangen bij een dergelijk zoutwater
bekken hebben, dat vele zeevissoorten de
kans geeft en een biotoop schept, dat ook
uit milieu-hygiënisch oogpunt vele voorde
len biedt.
Rijkswaterstaat heeft er een zorgenkind
bij. En de Deltadienst van rijkswaterstaat
gaat aan tafel met hydrobiologen uit Yer
seke, de kopstukken van het Rijksinstituut
voor Zuivering van Afvalwater en de drink
waterspecialisten van het Rotterdamse wa
terleidingbedrijf. Nu wel vaststaat, dat de
Oosterschelde dicht gaat, zijn alle deskun
digen uit diverse disciplines vastbesloten
tesamen de mogelijkheden te gaan bestu
deren om van het toekomstige Zeeuwse meer
het beste te maken. Ook de beroepsvissers
volgen deze nieuwe ontwikkeling met grote
belangstelling. De kansen, dat er via een
inlaat uit zee in de primaire Oosterschelde
dam, vers zeewater in het westelijk bekken
kan worden ingelaten betekent wellicht ook,
dat bij een geschikt zoutgehalte in dit bek
ken ook een aantal verwaterplaatsen voor
de mosselhandel en wellicht zelfs zoiets
voor de oesters kan worden gedaan.
De hydrobiologen hebben een westelijk
zout bekken in het hoofd van de afsluitdam
in de Oosterschelde tot een punt tussen
Schouwen en Kats of de wal van Zuid-
Beveland richting Goes. Rijkswaterstaat is
dan zeker van een zuiver zout bekken, dat
in de verre toekomst, als de Rijn ooit weer
schoon en helemaal zoet wordt, prachtig
als zoetwaterbekken kan dienen als dat nog
eens nodig is. De deskundigen ook bij rijks
waterstaat zijn er echt niet zo happig op dat
vuile Rijnwater maar ongehinderd in de hele
verzoetende delta binnen te laten, ook al is
men hard bezig de fosfaten af te breken
met chemische middelen. Er worden op dat
gebied uitgebreide proeven in het Brielse
Meer genomen.
In grote lijnen wordt er aan de mogelijk
heid gedacht drie grote compartimenten
dus drie gescheiden afdelingen in de delta
te maken. Een westelijk zout bekken in de
Oosterschelde. een middenbekken waar de
grote scheepvaartroutes lopen en een oos
telijk bekken, dat meer voor watersport en
drinkwatervoorziening kan dienen. De denk
beelden van rijkswaterstaat voor een be
paalde functiescheiding in het Zeeuwse
meer passen volkomen in de ideeën van de
hydrobiologen om uit een oogpunt van milieu
bescherming tot een aantal gescheiden bek
kens te komen. Scheepvaart met gevaar
voor olietankbreuk moet zorgvuldig ge
scheiden blijven van drinkwaterbekkens of
een zoetwaterreservoir voor de landbouw.
Een zout bekken in het westen van de Oos
terschelde tot bijv. een punt in de buurt
van de Zeelandbrug of wat verder lost vele
problemen van zoute kwel op, die ook van
uit de aangrenzende poldergebieden in een
zoet bekken te verwachten zouden zijn. In
dit zoute westelijke bekken mag dan geen
druppel vuil Rijnwater komen. In dit bekken
is ook wat de lozing uit de aangrenzende
gebieden betreft, trouwens weinig zoet wa
ter en afvalwater te verwachten. Er zijn
dus vele waarborgen, dat het zoute weste
lijk bekken van een hoog zoutgehalte en
prima zoutwaterkwaliteit blijft, dus een bio
toop waarin vele bekende zeedieren van nu
kunnen voortbestaan. Of dat een gebied
met (iets) eb en vloed wordt is nu nog
niet te zeggen, waarschijnlijk niet.
Ook met een zekere doorspoeling via
een inlaatwerk kan zoals de praktijk van 10
jaar Veerse meer bewijst, een prachtig
schoon zoutwaterbekken worden gereser
veerd. In de visie van de hydrobiologen en
visserij-biologen is een Veerse meer natuur
lijk vlees nog vis. Er treedt een sterke wis
seling van zoutgehalten op met het ene jaar
veel verzoeting en andere jaren veel minder
verzoeting. De hele onderwater flora en
fauna van het Veerse meer gaat dus ge
bukt onder die wisselingen van zoutge
halte, die men in een bekken met hogere
zoutgehalten van constante waarde, niet
zou ondervinden.
Al doet dat water het voor de vissport en
watersport, gezien de behoorlijke waterkwa
liteit en voedselrijkdom bijzonder goed. Van
een echt zout bekken achter de Ooster
scheldedam met perforaties is dus nog veel
meer goeds te verwachten.
Recreatie.
Dat zoute bekken zou unieke kansen voor
de recreatie blijven bieden. Met geringe
kosten kunnen op enkele punten wellicht
mooie zandstranden worden opgespoten. Er
blijft een zekere schelpdier-cultuur mogelijk.
De zeehengelaars krijgen de kans in dit bek
ken een groot aantal zeevissoorten te blij
ven bevissen. Beter een gezond zoutwater
milieu dan een twijfelachtig zoetmilieu zegt
ook rijkswaterstaat. De Deltadienst van
rijkswaterstaat is vast van plan de milieu
problemen met alle beschikbare deskundigen
te gaan bekijken. Ir. Ferguson van de delta
dienst zegt ronduit, dat het nog veel tijd en
moeite zal kosten deze onderzoeken te
voeren. Ook hij noemt echter de deskundig
heid van het Delta-instituut in Yerseke met
ere, voor wat tot nog toe over de verande
ringen in de delta werd vastgelegd. Deze
lering kan worden toegepast in de eindfase
van de deltawerken. Er wordt hard gestu
deerd op een nieuw compromis rond de
functieverdeling van het afgesloten Zeeuwse
meer. Dat tast de veiligheid niet aan omdat
de hele zaak dicht gaat. De kansen, dat
achter een gesloten Oosterscheldedam een
groot zoutwaterbekken blijft, zijn gestegen.
In afwachting van een schonere Rijn, zou dat
bekken zout kunnen blijven. De ontwikkelin
gen op het Veerse meer zijn mede aan
leiding geweest voor de nieuwe visie. U
hoort er de komende tijd nog wel meer van
Bij voorbaat dank aan alle partijen, spe
ciaai de deltadienst van Rijkswaterstaat
en de hydrobiologen uit Yerseke, die door
hun objectief wetenschappelijk onderzoek
een nationaal stuk waterstaatsgeschiedenis
van wereldwijde betekenis, gunstig gaan be-
invloeden.
Cor van Heugten.
Teneinde nog meer inzicht te krijgen in de toekomstige ontwikkeling van het
Veerse meer heeft het bestuur van het recreatieschap aan haar technische
commissie advies gevraagd met betrekking tot een herziening van het Basis
plan 1967.
Het Veerse meer krijgt hoe langer hoe meer een belangrijke functie voor de
dagrecreatie in de regio.
Ook de ontwikkeling van de watersport gaat zeer snel. Het is echter zeer
moeilijk een prognose te geven over de toekomstige ontwikkeling, omdat er
nauwelijks cijfers zijn en een veelheid van faktoren deze komende ontwikke
ling zullen bepalen.
Het Veerse meer is een vaarwater dat duidelijk geschikt is voor kleine en
middelgrote schepen. De Grevelingen en het Zeeuwse meer zullen straks mede
het gezicht van het Veerse meer bepalen.
In de werkgroep die zich bezig houdt met deze ontwikkeling en waarin o.m.
zitting hebben vakmensen van de P.P.D., het E.T.I. en de provinciale water
staat voor Zeeland bestaat grote behoefe aan de mening en de plannen van
de watersporters op het Veerse meer.
Teneinde dit inzicht te verkrijgen zullen over enkele maanden enquêteformu
lieren worden uitgereikt. Graag wordt daarbij een beroep gedaan op de mede
werking van c'e besturen van de watersportverenigingen.
Mogen we reeds nu u vragen aan dit komende onderzoek uw medewerking
te willen verlenen?
8
