„Schouwen-Duiveland"-impressies van een schiereiland Dat het voormalige eiland een rijke en bewogen historie achter de rug heeft zal iedere bezoeker na een enkel bezoek al duidelijk zijn geworden. Met de monu mentale restanten van het verleden worden wij immers nog dagelijks geconfronteerd. Waar zijn deze monumenten te vinden? Het spreekwoord zegt toch: „Wie zoekt, zal vinden". Nu hoeft men op Schouwen niet zo lang en uitgebreid te zoeken om de soms nog heel fraaie overblijfselen te te vinden. Want waar men ook neerstrijkt, altijd zal ons oog getroffen en geboeid wor den door een restant uit een glorierijk verleden, toen de gevestigde handel en vis serij een aardig partijtje meebliezen in het Europese geheel. Afgang. Opkomst en verval hebben duidelijke sporen nagelaten. Het water echter, dat tot de bloei van Schouwen-Duiveland had bijgedragen, betekende later het verwal. De betere ligging van steden al Rotter dam en Amsterdam voor het industriële achterland, deed de nijverheid daar juist toenemen, terwijl het ontbreken van de goede verbindingen met de omringende landen een achteruitgang voor de welvaart van Schouwen betekende. waren hier overslaan op lichtere scheep jes, nu zijn het de zeilbootjes, de motor kruisers en de jachtjes die in de jacht havens ligplaatsen kiezen en voor het nodige vertier zorgen. „Als het getij ver loopt verzet men de bakens", is een bekend gezegde. Al is het dan wel veel later, de bakens zijn nu duidelijk verzet van de beurtvaart, de bietenvaart en de visserij naar de pleziervaart. Goed geoutilleerde jachthavens zijn er de laatste jaren ontstaan of komen er. Ik denk hier aan de havens van Zierikee en Bruinisse, terwijl er over niet al te lange tijd een prachtig nieuwe jachthaven in de Smalstad Brouwershaven gereed komt. Wat het heeft. Wat heeft Schouwen-Duiveland te bieden bi; een eerste vluchtige kennismaking? Daar is het stadje Zierikzee aan de boor den van de Oosterschelde. Nadert men Zierikzee vanaf de 5 km lange Zeeland- brug, dan wordt ons oog het eerst getroffen door de machtige kolos, die als naam heeft Sint Lievens Monstertoren of in de volksmond de „Dikke Toren" genoemd. Met de bouw van dit imposante bouwwerk werd in 1454 begonnen. Bouwmeester was een Niet alleen zorgden de kortere vaarwegen te water ervoor dat de scheepvaart en de handel van Schouwen-Duiveland verdween, ook het ontbreken van spoorwegen heeft als rem op de industriële ontwikkeling ge werkt. Iets waar we nu waarschijnlijk maar blij mee moeten wezen, want wie weet, mis schien was dan dit mooie gebied ten offer gevallen aan de slokop, die industriali satie heet. Opkomst. Het water, eeuwenlang erfvijand, zorgde er evenwel voor dat in onze tijd de scheep vaart weer een belangrijke economische faktor in de ontwikkeling van Schouwen- Duiveland zou worden. Het zijn geen bar ken, schoeners en driemaster meer die hun telg uit de beroemde Keldermans familie uit het Belgische Mechelen. Tot 1531 heeft men er aan gebouwd. Wegens slechte tijds omstandigheden heeft men echter de toren nimmer kunnen voltooien, zodat nooit de beoogde lengte van 130 meter bereik is. Als we onze reis in Zierikzee voorzetten stuiten we al snel op het prachtige Stadhuis in de Meelstraat. Hierin is ook het ge meentemuseum gevestigd, waar vele his torische schatten van Schouwen-Duiveland geëexposeerd zijn en ons een goed inzicht verschaffen in het bestaan van de voor geslachten op Schouwen. De zaal waarin zich het museum bevindt is de Schutters- zaal en valt op door zijn gave open eiken bekapping. Wat valt er nog meer te ont dekken in Zierikzee? Daar zijn de drie stadspoorten. Noord- en Zuidhavenpoort sluiten een stukje van de oude haven af. In de Noordhavenpoort is een scheep vaartmuseum, waar vele scheepsmodellen uit vroegere tijden tentoongesteld staan. Een bezoekje aan dit museum laat u even eens zien hoe een poort er van binnen uit ziet. De Nobelpoort, die nu wegens restau ratiewerkzaamheden in de steigers staat, bezit twee torenspitsen, de ene is acht- zijdig, de ander zestienzijdig. Het stratenpatroon is in het centrum binnen de oude wallen, die nu herschapen zijn in een wandelbos, nog haast van een middeleeuws karakter. De huizen aan het Havenpark en de Oude Haven getuigen van een voorbij en groots verleden. De mossel- kotters zorgen samen met de jachten voor de nodige bedrijvigheid in de Nieuwe Haven. Er is over de stad Zierikzee nog veel meer te vermelden. In het kader van dit artikel voert het mij te ver om uitgebreid op de vele facetten van deze stad in te gaan. In een volgend artikel hoop ik er nog eens uitgebreider op terug te komen. Schouwen-Duiveland is meer dan alleen Zierikzee. De Westhoek. Daar is Schouwens Westhoek, met zijn brede duinen en stranden. Vanaf Scharen- dijke tot aan de Punt van Westenschouwen is er 17 km strand. Achter dit strand zijn er brede duinen. De Dominiale bossen in Westenschouwen nodigen u uit tot heerlijke wandelingen. Om het verstuiven van de duinen tegen te gaan nam men in de crisis jaren het besluit om in het kader van de werkverschaffing dit unieke bos aan te planten. Nu ontdekt men er zelfs reeën. Als ser vice heeft het personeel er prachtige wan delroutes uitgezet. Ze variëren van lang tot kort. Achter de duinen liggen de dorpjes Westenschouwen, Burgh, Haamstede, Re- nesse, Ellemeet en Scharendijke. Perenveiling. In Burgh is het gemeentebestuur elk jaar weer veilingmeester. Dan worden de peren die aan de bomen op de Ring rond de kerk groeien bij afslag door de gemeente verkocht. Zo omstreeks het begin van de herfst vindt dit feit plaats. Als de peren verkocht zijn, roodkokertjes voor de ken ners, reppen de kopers zich naar huis om emmers en dekens waar de geschudde peren zacht op vallen en binnen een mum van tijd zijn de peertjes opgeslagen voor de winter. In de buurt van de uitzichttoren de Blinkert zijn de zilvermeeuwenkolonies. Wie meer van de broedgewoonten van deze vogels wil weten kan in het zomerseizoen meegaan met excursies die de vogelwacht in dit gebied organiseert. Door erepoort. Haamstede heeft zijn kasteel. Slot Haam stede. Het is schilderachtig gelegen en door een gracht omgeven aan het einde van de Noordstraat. Deze straat is van een uniek karakter. Aan weerszijden staan prachtige kastanjebomen welke a.h.w. een grote erepoort vormen als men het dorp Haamstede binnenrijdt. In het vroege voorjaar is er de tradi tionele stra. Als de zoele voorjaarswind over de streek waait en de dieren in de stallen al een zekere onrust over zich krijgen is de stra aangebroken. Tot voor enkele jaren terug werden de zware Zeeuw se trekpaarden van stal gehaald, na een winter van welverdiende rust. Iedere eigenaar deed zijn best om het paard er op zijn mooist en voordeligst uit te laten zien. Daarna verzamelde men 21

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1973 | | pagina 21