Burghsluis, toen en nu
Aan de noordzijde van de meest bespro
ken zeearm der laatste jaren, de Ooster-
schelde, ligt de haven Burghsluis als een
laatste uitwijkmogelijkheid voor schepen
en jachten alvorens de eindeloze uitge
strektheid van de Noordzee op te zoeken.
Niet zo heel veel schepen nemen deze route
naar de Noordzee via het Westgat omdat
vanuit de richting Colijnsplaat en Zeeland-
brug het vaarwater naar zee langs de
Noord-Bevelandse kust en de Roompot kor
ter is. Toch is Burghsluis de laatste jaren
als het ware opgestaan uit een soort
droomtoestand door de Deltawerken met
als belangrijk onderdeel de sluiting van de
Oosterschelde. Rijks Waterstaat nam de
situatie aldaar terdege op en de haven
bleek uitermate geschikt voor het tijdelijk
haven een paats vonden, liet Waterstaat
steigers bouwen, terwijl nu tevens een pon
tonbrug werd voltooid, zodat het hinder
lijke „klimwerk" met laag water tot het
verleden behoort. Tevens werden een 25-
tal zware meerpalen in de haven geheid,
waartussen de schepen een veilige plaats
kunnen vinden. Momenteel vallen twee
fraaie schepen in de haven op; n.l. de
„Delta" en de „Stormvogel". De „Delta"
is een snel motorjacht van Waterstaat dat
dient voor het vervoer naar de werkeilanden
van personeel en eventuele excursies. De
„Stormvogel" is pas gearriveerd en is eigen
dom van Dijksbouw. Deze polyester-boot
kan een 25 personen vervoeren met een
snelheid van ongeveer 50 km per uur. Het
schip valt in de fel-oranje kleur zeer op.
Haven Burghsluis. Vele boten van Rijkswaterstaat hebben hier hun thuishaven.
Foto Joh. Berrevoets, Zierikzee.
herbergen van de benodigde vletten, sleep
boten en ander varend materieel, terwijl
daarnaast de haven Schelphoek voor het
grotere en zwaardere werk werd benut.
Waterstaat bouwde naast de haven een
groot administratie- en voorlichtingsgebouw
waarbij tevens de staf een deel tot zijn be
schikking kreeg. Dijksbouw. een combinatie
van verschillende firma's en n.v.'s die de
dichting der Oosterschelde uitvoeren plaats
te eveneens een dergelijk gebouw waarin
veel „papieren" werk wordt verricht. Burgh
sluis, eigendom van de gemeente Westen-
schouwen werd dan ook een z.g. Water
staatshaven en dagelijks vertrekken (of ke
ren terug) talloze vletten en grotere sche
pen naar het Oosterscheldewerk met arbei
ders en ander uitvoerend personeel. Voor
het aanleggen en afmeren van de schepen
van Waterstaat die aan de zuidzijde der
zowel in de haven als varende op de
Oosterschelde. Twee motoren van 450 pk
stuwen het voort.
Doch ook anderen „bevolken" de haven,
want de werphengelsport, eerst een typische
zeedijk-sport, vroeg nog meer mogelijk
heden en die werden geschapen door de
komst van sportvisserij-boten met de heer
Moermond als pionier. De „Harpoen" en
de „Breeveertien" varen nog regelmatig en
ze werden gevolgd door andere schepen
omdat de vraag naar varende hengelruimte
steeds groter werd. Geen wonder dat voor
al in het seizoen talrijke auto's op de
kade's geparkeerd staan; ja zelfs bussen,
want verenigingen uit het gehele land
hoorden van de prachtige vismogelijkheden
die de Oosterschelde bood en ze trokken er
op uit. Het is tevens mogelijk op de Noord
zee te vissen, doch dan moet er zwaarder
materiaal aan te pas komen en hierin voor
ziet de omgebouwde coaster „Cascade",
die echter vanuit de haven Schelphoek ope
reert, Als notedopjes liggen aan de noord
zijde der haven de kleine bootjes der henge
laars. die het gemak in eigen hand willen
houden en er tijdens de weekends of in de
vakanties er op uit trekken om te pro
beren een visje te verschalken. Het is
tevens mogelijk om van deze visbootjes
te huren en de havenmeester, de heer M.
Overbeeke, die pas zijn vader, de heer C.
Overbeeke (niet weg te denken van de ha-
vendrukte) opvolgde, zal de belangstellende
gaarne helpen. Voor het afmeren van deze
bootjes liet de gemeente een steiger aan
leggen die helaas veel te klein is geworden
en her bereiken van de scheepjes met laag
water vraagt een hele klimpartij.
Eveneens aan de noordzijde der haven
ligt, verbonden door een vaste steiger met
de wal, de reddingboot „President Jan
Leis" een der oudste schepen van de vloot
der Kon. Zuid-Hollandse Mij tot Redding
van Schipbreukelingen. Het schip, geschil
derd in de bekende oranje-blauwe kleuren,
dateert van 1929 en wordt voortgestuwd
door twee dieselmotoren van 110 pk.
Het is uitgerust met de modernste appa
ratuur voor het opzoeken van schepen die
in moeilijkheden verkeren en is voorzien
van een half gesloten cockpit. Schipper is
Kees Schot, een oude rot in het vak die
vroeger de monding der Oosterschelde be
viste en het water op zijn duimpje kent.
De „Leis" heeft als enige reddingboot
in Europa een opstapster, n.l. mevr. C. v. d.
Haven - Eikelenboom uit Haamstede die, tel
kens wanneer de boot uitvaart, het oranje
oliegoed aantrekt en met zuidwester op
wacht of eventueel haar hulp gevraagd
zal worden als volledig bevoegd E.H.B.O.-
ster bekend met o.a. zuurstofapparatuur.
De boot heeft al vele reddingen verricht
en voer ook vele malen tevergeefs uit, om
dat de bezitters van kleinere scheepjes
(hengelaars) door plotseling opkomende
wind Burghsluis niet meer konden bereiken
en ergens aan de Noord-Bevelandse kust
aan wal gingen en daar in een café wacht
ten. Inplaats van hun echtgenotes te bellen
namen ze daar een borreltje, terwijl hun
bange wederhelft de reddingboot belde die
weer eens voor niets in het nachtelijk don
ker de Oosterschelde afzocht. De toekomst
voor de „Leis" is onzeker omdat het nog
onzeker is of er aan de buitenzijde der
Oosterscheldedam een ligplaats voor sche
pen ingepland gaat worden. Voor Burgh
sluis is het jammer dat de Stormwaarschu-
wingsdienst de z.g. „seinpaal", staande vlak
bij het havenlicht, liet verwijderen, want
hierdoor konden zeer veel „kleinere mannen
re water" al vroeg ingelicht worden over
een opkomende harde wind. eventueel
storm.
Even voorbij de „Leis" een drijvende
steiger die al stamt uit de ramp tijd van
1953. Hiervan maken naast de grote vis-
boten des zomers ook de toeristenboten
van de R.T.M. gebruik. De „Stad Zierikzee"
een der grootste boten van de R.T.M. vaart
in het seizoen tweemaal per dag de Ooster
schelde op om de zomergasten een blik
te laten werpen op de sluitingswerkzaam
heden in de mond der Oosterschelde. Hier
van wordt een zeer druk gebruik gemaakt.
Het is tevens mogelijk om deze grote sche
pen te huren voor partijen of balavonden
te water, een zeer aantrekkelijk en steeds
toenemend vermaak.
We belanden dan in het oudste deel der
haven Burghsluis waar nog steeds grote
binnenvaartschepen aanleggen om bouw
materialen of z.g. „plaatzand" af te leveren.
Hier werd vroeger de procuratie uit de
agrarische sector van de Westhoek van
13