harder en langer dan bijna iedereen in de
grote stad.
Dat ze iets beter kunnen kennismaken
met jou!
Want juist als die Randstedelingen, die
Brabanders, die stads-Belgen met vakantie
zijn op jouw eiland, juist als ze naast jouw
land in 'n tent of aanhangwoonwagentje
verblijven, dan heb je hélemaal géén tijd
voor hen! Voor mij ook niet, want uitge
rekend in die vakantiemaand-van-ons is er
voor jou overstelpend veel werk; alles
komt tegelijk of vlak achterelkaar: wieden
spuiten, aanaarden, oogsten, stoppelen, op
ruiters zetten.
Daar is weinig aan te doen, beter ge
zegd: daar is weinig aan gedaan!
Er is geen „Boerderijboek van 't Beste"
of in de „Time/Life serie"; in Holland is
er na het Verkade-album „Op de Boerderij"
(1912) en na de „Glorie van ons polder
land" 1930 ook niet veel over het boeren-
Foto: Johan Berrevoets, Zierikzee.
eerste kennismaking, zo rond de Kerst?
Ik geloof niet dat jullie in het boerenbe
drijf zelf wel eens filmt. Het ligt jullie
niet zozeer, dat gedoe met zo'n camera.
En vooral op de mooiste momenten heb je
het immers veel te druk!
Wie van jullie, agrariërs maakt er nou
foto's van z'n werk?
Moet er soms 'n beroemd filmer aan te
pas komen? Natuurlijk wil je die kerel met
z'n cameraploeg en z'n verdere toestanden
niet in je tarweveld hebben, komende zo
mer. Stel je voor!
Een Nederlandse film over het leven in
de bouwpolder haalt beslist niet de op
brengsten die de „andere" Nederlandse films
van de laatste paar jaren geven.
Via de TV weten kinderen alles over de
krokodillen in de Everglades (Florida), over
de zeeleeuwen van de Zuidpool en de vlees
etende planten van de Amazonerivier. Maar
ze hebben nooit een koe zien kalven, of
'n sukerpee zien rooien.
We willen ze op de film zien, jullie prach
tige Zeeuwse werkpaarden, al heb je niet
zo bar veel werk meer voor ze. Een gele
combine („kombijn" voor m'n lezers) aan
't werk te zien met 'n paar woorden uit
leg hoe die werkt, is boeiend. Jullie te zien
werken met je keerploegen, schijf eggen
en melkmachines onder de voorjaars- en
najaarsluchten boven Zeeland. Een dagje
met jullie beidjes mee naar de weekmarkt
in 'n oud en sfeervol Zeeuws stadje.
Jullie feesten, het ringrieën, de concoursen
voor de paardensport. Jullie bouwpolders
zonder ook maar 'n twee meter „vuulte".
Jullie klederdrachten, jullie volksdansen, jul
lie kerkgaan!
Er is belangstelling voor, geloof mij!
Er wordt heei wat gedaan om dit alles
vast te leggen, ook al omdat er veel moois
ver d wij n to n h e r r o e p el ij k
Welke amateurfilmer waagt zich aan dit
project-op-langere-termijn?
Zie je wel. daar heb je 't nu! Ik praat
heen over 't hoofd van de man die deze
brief kreeg. Maar als excuus: het gaat nog
steeds over hém: de Zeeuw van de bouw
polder, de man van wie dc stedeling nau
bedrijf verschenen voor leken dan. Sinds
die jaren is er wel 't een en 't ander ver
anderd bij jullie, nietwaar?
Ach, we lezen of horen wel eens wat over
de belangrijke rol die jullie spelen in de
ecologische economie, en in de krant kun je
ook wel de veilingprijzen vinden, maar wat
heeft de „outsider" daaraan?
Die zou wellicht niets liever doen dan
zijn auto op je erf zetten en 'n morgen
meelopen achter de ploeg ('t zou 'm niet
meevallen!). Die rijdt langs een grote akker
met hemelsblauwe bloemen op lange stel
ten en weet natuurlijk niet dat het blauw
maanzaad is. Die heeft er geen benul van
dat je óók nog koeien hebt, en waaróm
je die hebt.
Er zijn vakantiegangers wie het lukt,
kamers te huren op 'n Zeeuwse boerderij:
de boffers! Vanuit de logeerkamer hebben
ze een uitzicht over de bouwpolder dat
hen nog lang heugt; gesprekken na werk
tijd geven een heleboel inzicht, zó zelfs
dat ze bij hun vertrek alles van het bedrijf
menen te weten!
Ook kun je hier en daar je caravan kwijt
bij 'n boerderij; dat mag tegenwoordig, in
beperkte mate.
Een kennis van mij die haast elk week
end en zeker de vakantieweken naar
Zeeland komt wil 'n 16 - mm kleurenfilm
maken van het agrarisch bedrijf, het hele
jaar door. Mag-ie bij jou komen voor 'n
welijks weet wat-ie uitvoert, de man die
door tallozen zo wordt benijd om z'n na-
tuurnabijheid. z'n duidelijke doelgerichtheid,
z'n weten omtrent wat er volgt op z'n werk
op 't land, z'n leven dat 'n afgerond geheel
vormt (in tegenstelling tot dat van vele
anderen), z'n trots op z'n werk en z'n
bedrijf.
Ik hoop je de komende zomer weer te
ontmoeten, al zul je ook dan wel weer
weinig tijd hebben. Je maakt dan lange
dagen, en het werk gaat vóór. bij jou mis
schien méér dan bij wie ook.
Maar als ik van de winter tóch in Zee
land ben. en ik bel je tevoren op, kunnen
we dan nog eens 'n uurtje praten? Over
jouw inzichten en ervaringen, over jouw
bedrijf? Over wat jij denkt over de vakan
tiemensen en de heren van dc FEG in Brus
sel? Echt niet uit nieuwsgierigheid of voor
de publiciteit, maar om iets te leren.
Om mij een beeld te gaan vormen van
hoe de Zeeuwse agrariër vandaag leeft, de
man en de vrouw die van de vroege morgen
tot de late avond werken, die precies om
twaalf uur en om zes uur eten, kortom:
die een heel andere dagindeling en werk
sfeer hebben dan wij, stedelingen.
Je hoeft deze brief niet te beantwoorden,
heus niet. Stuur me maar "n fotokaart van
je dorp met 'n groet, dan ben ik al erg
blij: post uit Zeeland!
Het ga je goed, m'n waarde!
Rijksdomein Westenschouwen, 50 jaar
Foto Johan Berrevoets, Zierikzee.
26