De sterrenhemel in de winter Platvis op de Grevelingen wordt te snel weggevangen De sterrenhemel zoals deze er rond 21.00 uur uitziet in de maanden november en december. Op de kaartjes zijn alleen de helderste sterren getekend; het gearceerde gedeelte stelt de melkweg voor. Objecten die goed met een prismakijker kunnen wor den waargenomen zijn genummerd op de kaartjes; 1. De Andromedanevel, een melkweg stelsel op een afstand van twee miljoen lichtjaar. Door de kijker is een licht wolkje te zien. 2. De dubbele sterrenhoop „ha" en „gie" Persei. Elke hoop bevat plm. 300 sterren welke zich op een afstand van on geveer 8200 lichtjaar van de Aarde bevin den. 3. Het „ruitertje" op de Grote Beer. De heldere ster heet Mizar. de zwakkere Alkor. 4. Het Zevengesternte of de Plejaden. Fonkelende diamanten op zwart fluweel. Een open sterrenhoop op 400 lichtjaar afstand. In totaal bevat deze hoop 120 sterren; de helderste heel Alcyone. Natuurlijk is ook de Maan uitstekend mei- een prismakijker waarneembaar. Bekijk bij voorkeur een niet-volle Maan. Planeten. Op 10 november vond een Mercurius Het komende jaar zullen de vangsten van de sportvissers cp schol op de Grevelingen snel teruglopen. Volgens een berekening van dr. A. Boddeke van het Rijksinstituut voor visserij onderzoek zijn nog maar 80 tot 100 visdagen nodig om de resterende voorraad planüs uit het Grevelingenbekken weg te vangen. De RIVO bioloog gaat er dan vanuit, dat dagelijks 9000 schollen overgang plaats. De planeet trekt tussen de Aarde en de Zon door en is dientenge volge als een donker schijfje op de Zon waarneembaar. Belangstellenden konden dit verschijnsel op de Volkssterrcnwacht (Noord- bolwerk 35 Middelburg) 's morgens waar nemen met tekst en uitleg. Venus gaat begin november ongeveer twee uur na de Zon aan de westelijke hemel onder. Mars is bijna de gehele nacht zichtbaar in het sterrenbeeld de Vissen en later in de Ram. Mars is herkenbaar aan zijn rode kleur. Saturnus is bijna de gehele nacht zicht baar in het sterrenbeeld de Tweelingen. Komeet. Tegen het eind van het jaar zal er aan de hemel een bijzonder heldere komeet verschijnen, genaamd Kohoutek. Daar hij pas in januari het beste te zien is, zullen we in de volgende uitgave van dit blad hierop nader ingaan. A. P. Stroo, Stichting Volkssterrenwacht „Pnilippus Lansbergen". door de sportvissers worden weggevangen. De grote vangsten van de hengelaars op de Grevelingen zijn vooral te danken aan de sterke concentratie van deze vis in de omgeving van de Brouwersdam. In wilde paaidrift zijn de geslachtsrijpe schollen op de Grevelingen de afgelopen maanden naar het westen gezwommen in een vergeefse po ging open zee te bereiken, waar de natuur lijke paaiplaatsen liggen. De hengelaars kunnen deze grote visconcentraties van hongerige schol aan de lopende band van gen. Leefnetten met 3 tot 10 kilo vis zijn geen uitzondering. Vangstlimieten zijn moeilijk door te voe ren, omdat sportvissers die een dag komen vissen er dan binnen een uurtje al mee op moeten houden of de rest van de vis zwaar gewond moeten terugzetten. De visserij-biologen hebben tot nog toe geen aanwijzingen dat de schollen op het afgesloten stille Grevelingenbekken voort planten. Ook op het Veerse meer, dat ove rigens een veel minder constant zoutge halte heeft, is dat nooit gebeurd. De „Fe deratie van Deltavissers" heeft de moge lijkheden al in studie jonge platvis, die buiten de dammen of zee of in de Ooster- schelde gevangen wordt, in het Grevelingen bekken uit te zetten om de visstand op peil te houden. Op het Deltameer worden dit jaar trouwens weer vele tienduizenden forellen uitgezet. De sportvissers moeten er echter op rekenen, dat in de loop van dit jaar de platvisvangsten snel teruglopen. Op grond van enkele proefvisserijen heeft dr. Boddeke zelfs berekend, dat er nog maar 80 drukke visdagen van 9000 stuks per dag nodig zijn om de beschikbare scholstand van de Grevelingen goeddeels op te ruimen. Voedselnood. Schol paait normaal op diep water voor de kust. De jonge schol, die ruim twee jaar geleden met de afdamming in de Gre velingen werd opgesloten, is nu volwassen; dus geslachtsrijp geworden. Dit betekent, dat de vis, gevolg gevend aan haar paai drift naar het westen zwemt om naar de Bruine Bank te komen. De hele onder water-optocht van deze platvis-bruiloft is natuurlijk prompt tot staan gebracht door de Brouwersdam, die volgens het deltaplan de weg naar open zee afsluit. Er zitten dus sinds begin van deze winter vele honderd duizenden schollen in het stuk water voor de dam. Voor de hengelaar is het ingooien en uithalen geblazen. Een belangrijke factor voor de vangst is trouwens, dat de vang- kansen worden vergroot door de voedsel nood van de schol. In zo grote aantallen rondzwemmend, is het natuurlijk voor al die dieren, zelfs op de voedselrijke Gre velingen, moeilijk om aan de kost te komen. De schol, die een wormpje (met haakje) krijgt aangeboden bijt dus bijzonder gre tig. Wie zijn hengelaas licht trawlend over de grond beweegt, kan een leefnet vol vis vangen. Bijna elke inworp met de werp hengel is raak. Wie bij deze wonderbare visvangst sportief wil zijn, moet met één hengel en één haak vissen. Er is beslist geen lol aan om elke keer drie of vier vette schollen omhoog te sleuren. De plat vis op de Grevelingen is van prima kwali teit. De voorspellingen van dr. Boddeke zullen een reden te meer zijn voor het bestuur van de beherende Deltafederatie te bekijken of de platvisstand niet door het uitzetten van jonge schol, schar en bot op peil kan wor den gehouden. Deze proef lijkt een betere kans van slagen te hebben als destijds op het Veerse meer, waar weinig van de platvis werd teruggevangen. Het constante zoutgehalte van de Grevelingen, 1.6 pro mille chloride levert een goed milieu voor deze schol. Volgens dr. Boddeke zit zeker 90 percent van de platvis van de Greve lingen in het uiterste westen bij Scharen- dijke tegen de Brouwersdam. Proefvisserijen met schrobnetjes hebben bewezen, dat elders op het meer veel minder vis zat. Cor van Heugten. 31

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1973 | | pagina 31