Beschermde
planten
i J' I r
betimmering is veel mahonie verwerkt, de
stuurkap heeft een schrootjesplafond, 3
cm dik tempex isoleert op voortreffelijke
wijze. Is het casco gereed, dan wordt het
gezandstraald van buiten en van binnen,
krijgt direct daarop een tijdelijke primer,
dan wordt een verfsysteem opgebouwd in
6 lagen (geen wonder dat de boot glanst
als een spiegel). Ze zitten in Breskens aan
zout water, vóór de antifouling wordt op
gebracht gaat er driemaal epoxyteer op
het onderwaterschip, als sealer. Insiders
weten hoe belangrijk de corrosiebescherming
van stalen schepen is; welnu, er zitten
zes anodes op het onderwaterschip achter.
We zullen de lezers van deze magazine
niet vervelen met nog meer details en
lofprijzingen met betrekking tot het vak-
De vakanties zijn voor de meesten van
ons weer voorbij, slechts enkelen zullen
aan dit jaarlijks weerkerend vrije tijdsfeest
nog niet toe zijn. Ik hoop dat uw vakantie
niet totaal verregend is en u toch nog,
waar u ook geweest bent, van het buiten-
gebeuren hebt kunnen genieten. Is het u
overigens ook opgevallen dat onze bermen,
zij het nog lang niet overal, beginnen te
bloeien? Sommige van onze wegranden kun
nen zelfs al wedijveren met hun impone
rende buitenlandse „klasgenoten". Bravo!
wegbeheerders, u verhoogt hiermee het rij-
genot van de weggebruikers! Het oog wil
tenslotte ook wat.
Nu we het toch over planten hebben,
kan ik tevens een ander facet wat direct
met bermplanten te maken heeft, met u
bespreken.
I
4;* 7';
Op een paar handen vol uitzonderingen
na nl. duingebieden en enige „binnenlands"
gelegen reservaten, groeien de meeste van
onze Zeeuwse wilde planten op bermen
van voornamelijk dijken en wegen. Het is
vaak een voor de hand liggende zaak
dat u op uw zondagmiddagritje ergens
stopt om uzelf en de kinderen enige li
chaamsbeweging te geven door middel van
een korte wandeling.
Vooral kinderen en bloemen zijn twee
nauwelijks van elkaar los te denken zaken:
ieder kind plukt graag een bosje van de
mooiste bloemen die hij (zij) vinden kan
voor moeder, die daarbij soms graag een
handje helpt. Op zich is daar helemaal
manschap van deze bouwers. Er is in de
jachthaven van Breskens een vaarklare
Scheldekruisers gereed voor elke gewenste
proefvaart; de firma adverteert in dit blad.
Wie een Scheldekruiser koopt (er ligt er
een afgebouwd) schaft zich een stuk vak
werk aan dat optimale veiligheid, zeewaar
digheid en betrouwbaarheid biedt, en ruim
voldoende snelheid voor uitgestrekte toch
ten bij alle weer; daarbij is het een zeer
ruim schip met een gezellige inrichting,
grote ramen, warmgekleurde tropische hout
soorten, roestvrijstalen aanrecht met inge
bouwde kookplaatsen, comfortabele bed
den, etc.
Kortom: een prachtschip!
Juist ook voor Zeeland!
S.
niets op tegen, ware het niet dat een aantal
plantensoorten vooral de laatste vijf en
twintig jaren door allerlei oorzaken steeds
zeldzamer geworden zijn. Sommige soorten
zijn in Nederland zó schaars geworden,
dat met hun verdwijning rekening gehou
den wordt. Zelfs het plukken van een aan
tal van deze planten, wat betekent dat ze
geen zaad produceren en dus niet voor hun
nageslacht kunnen zorgen, is een bedrei
ging voor hun voortbestaan hier in Neder
land geworden. Bepaalde soorten worden
door handelaren vaak afgesneden en/of uit
gestoken omdat er als handelsobject wat
aan te verdienen valt; deze bedreiging is
veelal erger dan het bosje bloemen dat u
afplukt omdat het vaak met behoorlijk
grote hoeveelheden tegelijk gebeurt.
Om aan de hierboven bedoelde planten
soorten meer bescherming te geven en ze
daarmede voor uitsterven te behouden is
eind 1973 in het kader van de Natuur
beschermingswet de wet op beschermde
plantensoorten van kracht geworden. Hierbij
wordt o.a. het plukken, uitsteken en ver
handelen van de in deze wet genoemde
plantensoorten strafbaar gesteld.
Bij de samenstelling van de soortenlijst
is rekening gehouden met de hiervoor ge
noemde feiten, dus welke plantensoort is
bedreigd en noodt door grootte en of kleur
tot plukken of verkopen.
Nu kent niet iedereen alle planten die
in Nederland of zelfs in Zeeland voorkomen.
We zullen daarom de in onze provincie
groeiende soorten waarop deze wet betrek
king heeft eens wat nader bekijken. Voor
uw gemak heb ik de planten ingedeeld
naar de groeiplaats waar ze te vinden zijn.
Als eerste nemen we vochtige tot natte
plaatsen, dit kunnen duingraslanden zijn
maar ook weilanden. Deze zijn geschikt
voor een aantal Orchideeënsoorten nl.: de
Vleeskleurige-, de Riet-, de Gevlekte- en de
Harlekijnorchis. Wij noemden ze vroeger
ook wel „Wilde Hyacinten", waar ze in
wezen niets mee te maken hebben. Tóch
hebben ze wel enige overeenkomst met
deze overbekende tuinplanten: de bladen
zijn ook glad, de bloemen bevinden zich
eveneens in een langgerekte tros, de gehele
plant is echter veel smaller van opbouw.
Bij enkele soorten vinden we bovendien
min of meer ronde zwarte vlekken op de
bladeren. De kleur van de bloemen is over
het algemeen lichter of donkerder rose
met witte vlekjes, ze bloeien in mei en juni.
In juli en augustus bloeit de Moeras-
wespenorchis, deze is in tegenstelling met
de hiervoor beschreven orchideeën nage
noeg wit. de bloemen zijn wat groter, ze
staan in minder compacte trossen. Een
plantje wat altijd met deze orchidee samen
te vinden is en tegelijkertijd bloeit, is de
Parnassia. U kunt hem het beste vergelijken
met een groot uitgevallen Boterbloem, de
Parnassia is echter geheel wit met groenig
geaderde bloemen, de hoogte varieert van
5 tot 25 centimeter.
Van het natte grasland dalen we nog
even af naar de sloot; wanneer deze zoet
water bevat kunnen we daar de Zwanebloem
aantreffen. Dit is een zeer goed kenbare
plant met lange liesachtige bladeren, waar
een enigszins platte tros van wit-rose bloe
men hoog boven uitsteekt. De plant kan
van mei tot september bloeien.
Als derde groeiplaats nemen we de alom
bekende Zeeuwse „blocmdijken" en weg
bermen. Ook hier groeien verschillende zeld
zame planten die nu een wettelijke bescher
ming verkregen hebben.
De eerste in de rij is de Vogelmelk, die
in mei bloeit, het is een goed kenbare
plant en moeilijk met andere te verwarren.
De bloeiwijze manifesteert zich als grote
schermen van helder witte stervormige
bloemen. De bladeren vallen nauwelijks op
en gelijken op gras.
Een andere groep van bermplanten zijn
de Klokjes, iedereen kent deze helder blau
we klokvormige bloemen wel. mag ik aan
nemen.
Alle soorten van de Klokjesfamilie vallen
onder de wet en zijn dus beschermd.
Een veel geplukte en verhandelde plant
is de Wilde Kaardebol. De plant doet een
beetje distelachtig aan, dit wordt veroor
zaakt door de zich overal bevindende ste
keltjes, maar is toch duidelijk minder
„scherp" dan de distels. Bijgaande tekening
spreekt voor zichzelf.
Een eveneens niet moeilijk te herkennen
plant is de Aardaker, die veel weg heeft
van onze gekweekte Lathyrus, de bloemen
zijn echter kleiner en altijd fel rose-rood.
Als laatste beschermde bermplant noem
ik u de Marjolein of Marjoraan. welbekend
als keukenkruid. De plant vertoont zich
altijd in pollen, de zeer kleine rood-paarse
bloemetjes staan in dichte „dotten" opeen
gehoopt aan de top van de stengels. Een
blaadje tussen de vingers gewreven laat
u de typische hoe kan het anders
Marjoleingeur ruiken.
Alléén in de duinen treffen we hier en
daar nog de Blauwe Zeedistel aan. De
plant is geen echte distel, maar behoort
tot de schermbloemigen. Ze verschilt van
de distels door de brede gekronkelde bla
deren, aan de randen hiervan staan lange
scherpe stekels. De bloemen staan verenigd
in een enigszins eivormige bol en zijn zeer
klein, paars gekleurd.
Direct achter de duinen in de bossen,
vooral op Walcheren staan de Primula's,
hier in Zeeland beter bekend onder de
naam „Bakkruudjes". Het is één van de
vroegste voorjaarsbloemen en vertoont zich
vaak al in februari. De kleur van de
bloemen is meestal geel maar kan ook
rose zijn.
Dit zijn dan de in Zeeland voorkomende
beschermde plantensoorten, zoals u ziet
valt het aantal nogal mee. Ik hoop dat
deze karakteristieken er toe hebben bijge
dragen dat u ze gemakkelijker herkent.
Ik hoop echter niet, dat u veronderstelt,
dat van de niet beschermde planten nu maar
raak geplukt kan worden. Ook hier geldt:
voorzichtigheid is de moeder van de por-
celeinkast, anders zal binnen afzienbare
tijd de lijst van beschermde planten dras
tisch uitgebreid moeten worden!
TIPGEVER.
27
