derne synthetische verven." En er achter
aan: „Als de kinderen en mijn man niet
zo meewerkten zou ik er allemaal geen
tijd voor hebben. Ze houden er echt alle
maal rekening mee. Dat miniatuurtje van
het meisje met een vogelnestje in het haar
is geschilderd met een penseel waaraan
nog één haar zat. Ik heb werkelijk uren
zitten prie gelen met een loupe."
Olieverf blijkt wel de grootste uitdaging.
„Zo'n gloednieuw wit doek. daar loop ik
in 't begin een beetje griezelend omheen
te draaien. Als die vage schets er eenmaal
opstaat zit je er voor je 't weet toch mid
denin. Af en toe werk ik wel met potlood,
krijt en houtskool maar kleur is verschrik
kelijk belangrijk voor me. Zo'n doekje als
..Mama"! Dat was een panische kreet in
de gang van Ruth, de jongste die thuis
kwam. Ik hing net een vuurrode handdoek
aan de lijn. Die kleur en dat „maama!"
vormden qua intensiteit een perfekte har
monie, één grote schreeuw!" Het gegeven
was er, een simpele situatie, je moet het
wel zien. Marja's meeste schilderijen heb
ben een verhalend karakter. Zo is het
bedeesd vragende gezichtje van het meisje
met de paardebloem op de voorplaat ge
baseerd op een jeugdherinnering. „Op de
lagere school brachten alle kinderen bloe
men mee voor de juf", vertelt Marja. „We
hadden geen tuin dus ik plukte paardebloe
men. Op 't schoolplein was het al mis.
Iedereen in sappig Zeeuws: „Eh bah, pisse-
blommen!" Met een wat gematigd vertrou
wen in m'n boeket heb ik het toch gewaagd
ze aan de juf te geven. Reaktie: „Kind toch,
gooi maar gauw weg!" Nou ja, daar sta je
dan." Een nog steeds diep verontwaardigd
gezicht en terecht. Gelukkig staat tegen
woordig die „vuulte" langs de berm van
de weg in een wat zonniger belangstelling.
Marja maakt in haar schilderijen gebruik
van de glaceer-techniek. Over een dekkende
onderlaag wordt met transparante verf ver
der gewerkt. Laagje na laagje, alleen de
transparanten worden gemengd. Een tech
niek waarmee een heel boeiend en levendig
kleureffekt wordt bereikt door de transpa
rante bovenlagen. „Ik stel nogal hoge eisen
aan de verf. Als ik in een museum oude
doeken bekijk vraag ik me altijd af hoe
ze die fantastische kleuren voor elkaar ge
kregen hebben, ongelooflijk. Ik ben me
daarom destijds ook gaan verdiepen in
verfbereidings-technieken, heb m'n eigen ver
ven nog gewreven. Het wordt alleen steeds
moeilijker de juiste ingrediënten te pakken
te krijgen.
In België is me dat uiteindelijk toch
nog gelukt. Op school heb ik het in een
voorlichtingsfilm laten zien, van ouderwets
verfwrijverij tot het samenstellen van mo
De Schreeuw! Foto: Johan Berrevoets, Zietikzee
Foto: Johan Berrevoets Zierikzee
Kinderen, bloemen, vogels, een wat ver-
droomd sfeertje dat in de jachtige en vaak
gewelddadige realiteit dikwijls nauwelijks
tot z'n recht komt.
Marja heeft geen oogkleppen voor en
kiest bewu st. Ze erkent de grote waarde
van kleine din gen en legt die vast. Vandaar
haar verontwaardiging bij de soms wat
meewarige steoreotiepe reaktie: „Ja leuk,
echt vrouwelijk werk hè." Kritiek best,
vrouwelijk prima, mannen kunnen er mis
schien te weinig tijd voor opbrengen, maar
haar onderwerpen vindt ze niet minder
essentieel dan de „grote mensen-problemen"
die kleine lichtpuntjes overschaduwen. Kin
deren vragen om harmonie.
Drie kinderen De Lange samen op de
bank: „Ik wou dat er niemand meer achter
prikkeldraad zat, zelfs paarden niet. Nie
mand meer bang, mensen niet, vogels niet,
niemand. Geen honger meer ook!"
En de jongste: „Ik vind bloemen zo mooi
hè, soms zou ik ze wel op kunnen eten."
Het schilderij staat hierbij afgedrukt.
6
