loodswezen gevestigd is, net zoals er overi
gens in Vlissingen een Belgisch loodswezen
bestaat sedert het ontstaan van het Schel-
dereglement in 1843.
Dit Nederlands loodswezen te Antwerpen
is sedert jaar en dag tc Antwerpen gelegen
aan de Tavenierkaai en wordt momenteel
beheerd door de heer J. Roose, inspekteur
van het Nederlands loodswezen, die sinds
1972 te Antwerpen zijn funktie als hoofd
van het Nederlands loodswezen waarneemt.
Inspekteur J. Roose, die 48 jaar is en
een rasecht Zeeuws-Vlaming, geboren en
getogen Oostburgenaar, is sedert zijn 29
jaar in dienst van het loodswezen en
derhalve vergroeid als gewezen rivier-
loods met de Scheldevaart, die voor hem
bij wijze van spreken niet de minste ge
heimen meer heeft in velerlei opzicht. Is
zijn hobby immers niet de getijenleer waarin
hij tot vaak geraadpleegd specialist is uit
gegroeid en is, houdt hij zich anderzijds
niet aktief bezig met de studie van het
zee- en binnenvaartrecht, waarin hij overi
gens bij wijze van hobby nog steeds kur-
sussen volgt aan de Universitaire Fakulteiten
St. Ignatius te Antwerpen (UFSIA), terwijl
hij tevens in Den Helder lesgever en exa
minator is in de ingewikkelde stof van de
aanvaringsreglementen.
Kortom inspecteur Roose is in velerlei
opzicht de geknipte man om het Nederlands
Loodswezen te Antwerpen onder zijn beheer
te houden, beschikkend over een enorme
kennis in verband met alle aspekten van
de Scheldevaart.
Over de samenwerking tussen het Belgisch
en het Nederlands Loodswezen, waarvan
de gebouwen te Antwerpen praktisch aan
elkaar palen, is inspekteur Roose gewoonweg
enthousiast. „Het is net of we tot dezelfde
firma behoren", zegt hij, „de te behandelen
aangelegenheden worden ook steeds meer
en meer met elkaar verweven, zowel van
Belgische, als van Nederlandse zijde."
Waar het Nederlands Loodswezen te Ant
werpen tot voor enkele jaren een eerder
administratieve funktie had, evolueert deze
van langsom meer tot een kommunikatieve
rol. Het regelen en coördineren van de af
voer van de Nederlandse loodsen, die met
diverse schepen te Antwerpen toekomen
of afvaren. Het Nederlands Loodswezen te
Antwerpen telt zo'n 160 loodsbewegingen
per week. Dat betekent, dat evenveel Ne
derlandse loodsen wekelijks van Nederland
naar België moeten worden gebracht om
aan boord van hun schepen te gaan om
ze naar zee te loodsen, of weerom naar
Nederland moeten worden gebracht als ze
hun loodstaak van zee naar de Antwerpse
haven hebben volbracht.
Sedert 1950 worden 72,5% der schepen
op de Westerschelde beloodsd door Belgische
loodsen en 27,5der schepen door Ne
derlandse loodsen.
Wijzen we er terloops even op dat alle
Westerscheldehavens resorteren onder het
Scheldereglement. Ook het kanaal Gent
Terneuzen en dit sedert 1957. Alle loods
gelden, zowel deze geïnd door het Neder
lands loodswezen, als deze ontvangen door
de diensten van het Belgisch loodswezen
komen in een gezamenlijke pot terecht en
worden elk jaareind evenredig verdeeld.
Waar vroeger de loodsgelden voor Neder
landse loodsingen geïnd werden op het Ne
derlands loodswezen te Antwerpen, gebeuren
alle inningen voor loodsingen door Neder
landse loodsen thans op het Nederlands
loodswezen te Vlissingen. dit binnen het
raam van de rationalisering van het loods
wezen.
Wat op het Nederlands loodswezen te
Antwerpen nog wel gebeurt, is tariefstelling
voor de loodsingen en het afleveren van
de daartoe nodige certificaten.
Het Nederlands loodswezen te Antwerpen
is het enige Hollandse loodswezen in het
buitenland. Alle trafiek uit volle zee naar
Antwerpen of van Antwerpen naar volle zee
valt onder de toepassing van het Schelde
reglement.
Op dit stuk is deze Belgisch-Nederlandse
overeenkomst dus biezonder duidelijk en zijn
alle betwistingen uitgesloten.
„Ik had wel eens een keertje de geschie
denis willen schrijven van dit Nederlands
Loodswezen te Antwerpen", zegt inspekteur
Roose, „maar dat is nu eenmaal uitgesloten,
hoe interessant dit dan wellicht ook had
mogen worden." Met de overstromingen in
februari 1953, waarvan ook Antwerpen wel
wat te lijden kreeg, werden hier ook de kel
ders van ons Nederlands loodswezen over
stroomd. En meteen waren alle dokumenten
die tot de wedersamenstelling van deze
geschiedenis hadden kunnen leiden, tot pa
pierpap herleid." Er bestaat niets meer
waaruit de geschiedenis van het Nederlands
Loodswezen te Antwerpen zou kunnen wor
den geschreven. Alles werd door de februari
storm vernield.
Het enige wat men met enige zekerheid
uit herinneringen van oude loodsen kan
opdiepen, is dat het huidige gebouw van
het Nederlands Loodswezen te Antwerpen
in de eerste helft der twintiger jaren moet
zijn opgetrokken. Maar dat is dan ook vrij
wel alles. De geschiedenis van het Neder
lands Loodswezen te Antwerpen is dus tot
Het gebouw van het Nederlands loodswezen met op de achtergrond het complex van
het Belgisch loodswezen aan de Tavernierkaai te Antwerpen. Foto: Jan Prene.
