Stofroersel des eertcloots. (Foto: Rijkswaterstaat).
In verband hiermede moeten de belang
rijke beslissingen worden genomen: over het
tracé en het dwarsprofiel van de water
kering, over de constructies en de toe te
passen materialen, over de hoeveelheid en
de aard van het personeel en het materiaal
dat voor de bouw noodzakelijk is.
Het daadwerkelijke bouwen moet ge
beuren aan de hand van een tevoren op
gemaakt werkplan, dat voldoende ruimte
laat voor wijzigingen in de uitvoering.
Steeds moet zorgvuldig worden overwogen
wanneer en waar in horizontale, dan wel
in vertikale zin moet of kan worden ge
bouwd, welke schadelijke gevolgen de bouw
wijze voor het bestaande land en voor het
gemaakte werk kan hebben en door welke
maatregelen deze gevolgen kunnen worden
beperkt.
Bij voorkeur zal geprobeerd worden om
in de eerste tijd de natuur zo weinig mo
gelijk te dwarsbomen, om daarna, wanneer
de natuur het felst kan terugslaan, de
dynamiek zo snel mogelijk aan banden te
leggen. Zoveel mogelijk wordt er gebouwd,
wanneer de natuur in betrekkelijke rust
verkeert, dit is tijdens de zomerperiode
en tijdens de stroomkenteringen van het
getij. Het personeel en het materiaal, dat
bij het meten van de bewegingen in de
natuur en het bouwen van een dijk of een
dam moeten worden ingezet, is daarom
onderworpen aan de eisen, die de natuur
aan de planning stelt.
Zo storen de stormen en de getijbewe
gingen zich niet aan de op sociale gronden
vastgestelde werk- en rusttijden van de
mensen, zodat in weer en wind en bij
dag en bij nacht en in elk geval op on
regelmatige lijden moet worden gewerkt.
Dit rijwerk betekent vaak een verstoring
van de regelmaat van het gezinsleven van
deze mensen. Van deze mensen wordt daar
om, naast veel verstand en ervaring, groot
begrip vereist voor de bijzondere situatie
waarin zij moeten werken.
Om Vierlingh nog eens te citeren:
„Daeromme alle geleerden soo verre zij-
luijden den arbeijt doen wouden soude zeer
int feijt van dijekagie geëxpermenteert wor
den ende vernuft zijn, waer den arbeijt hun
niet te groot ende te zwaer. Sijluijden zijn
te zeer het gemack gewent, groote dach-
gelden weten zij wel te rekenen maer dat
en bringht geen zooden aen den dijck, sij
moesten mede heure pooten nat maecken
ende de vette leersen aentrecken, soo verre
zij gespleten zijn ende soo eenen geheelen
dach gaen de lenden trecken deur dick
ende dun."
Het materiaal, dat bij de dijkswerken
wordt ingezet, moet zo goed mogelijk aan
de eisen van de planning voldoen. Bij de
keuze van het materiaal is bepalend, wan
neer vanaf het water „in den natte" en
wanneer op land, „in den droge" moet of
kan worden gewerkt. Het gaat er hierom
of varend, dan wel rijdend materieel wordt
gewenst. Deze voorkeur wordt behalve door
de capaciteit van het materiaal, ook door
andere eigenschappen ervan bepaald, zoals
bij het varend materieel de afmetingen, de
diepgang en de stabiliteit. Indien nodig
wordt geheel nieuw materieel ontwikkeld
en gebouwd.
Om zo de waterkeringen te bouwen, te
verbeteren en te onderhouden, zijn er in de
loop van de jaren belangrijke organisaties
gesticht: de Waterschappen en de Rijks-
en Provinciale Waterstaten. Er zijn grote
aannemersbedrijven met een grote kunde
op het gebied van de kustwaterbouw ge
komen. Er worden voor de bouw van de
waterkeringen steeds veclvuldiger instellin
gen en laboratoria geraadpleegd omtrent de
bewegingen van de lucht, het water en de
bodem: het K.N.M.I. in De Bilt en in Zie-
30
