In 1976 verdronken weer
12 sportvissers
nadien aan het luisterijke Landjuweel van
1 juni 1539.
„De Refereinen int vroede, int zotte, int
amoreuse", door Axel voorgedragen, werden
in 1539 door Joos Lambrecht in zijn bundel
Refereinen gedrukt. Eveneens opgenomen
dit spel door Axel vertoond, in den bundel
„Spelen van Sinne" van dezelfde schrijver
(1539).
Volgens de schrijvers der Bibliotheca zou
de Axelsche Kamer den naam dragen van
„De Vier Melkstoopen". De kernspreuk van
Axel was: „Godt ontcommer elex herte."
Jacob de Hondt, te Axel geboren in 1487,
werd door Marie van den Berghe, vrouwe
van Axel (gestorven in 1500) met de kapelrij
van Axel begiftigd. In 1510 werd hij tot
priester gewijd en hij was levens-organist
der kerk. Dichter van bescheiden formaat,
lid van het gilde Sinte Barbara der Axelsche
Rederijkers, was hij de aangewezen man om
Elk jaar verdrinken in Nederland 10 tot
15 sportvissers. De meeste slachtoffers val
len onder de bootvissers, die met veel te
kleine scheepjes en nauwelijks nautische
kennis van het grote water, de Zeeuwse,
Z.-Hollandse stromen, Wadden en het IJssel-
meer bevaren. Ook op de grote rivieren
vallen wel eens slachtoffers, omdat de
boothengelaars de zware zuiging en golfslag
van passerende snelvarende tankers onder
schatten. Bij stijgende windkracht zijn ook
de Grevelingen en het Veerse Meer vaak
wateren, die onderschat worden. De lang
als deken der rhetorica op te treden. Tot
zover dan maar.
Prachtig zo'n oud vergeeld boekje om
in te bladeren tijdens de rit over het
laatste stukje autoweg vóór Axel, met naast
je een prima chauffeur die je alles kunt
overlaten. Om te lezen hoe groot ook
toen al de belangstelling in de letterkunde
was en hoe er voor het toneel in 't bijzonder
geijverd werd en hoe vlijtig factors, dekenen
en gildebroeders zich oefenden in het
referein-maken en in liederen wedstrijden.
We spraken vroeger wel over het mid
deleeuws tijdvak als over „de donkere nacht
der middeleeuwen". Maar in die donkere
nacht straalden toch wel heldere sterren.
Zou de belangstelling in letterkunde heden
ten dage nog even groot zijn. Ik weet het
niet, evenmin als Mr. Leonard Willems,
maar die betwijfelde het ten zeerste.
Veel van wat vroeger waarde had, komt
gerekte Grevelingen ligt in een oost-west
richting, die bij de heersende westenwinden
tot een snel oplopende korte golfslag leidt.
Door de aanleg van sportvishavens en
gecontroleerde boottrailerhellingen is het
wellicht mogelijk wat meer toezicht op het
bootvissen onder gevaarlijke weersomstan
digheden uit te oefenen. Aan de andere
kant is nog meer voorlichting dan tot nog
toe over de nautische eisen en de tech
nische uitrusting van de visboot zelf gewenst.
Er zijn plannen om ook de ANWB een
grotere rol te laten spelen in het keuren
weer boven, en die kernspreuk van Axel
was overigens zo'n gekke nog niet: „Godt
ontcommer elex herte".
Met dat doel waren we immers (zie vorig
art.) tegenover Hulst het wijde land inge
schoten, na „commerlycke" zaken gedaan
te hebben.
Om er te gaan genieten van „Het land
gelegen naast het harde zwarte pad, van
het glanzende water, de zotte wilgen zonder
blad, van hun gekorven tronken en van
de geur zo vruchtbaar en zo zat, en van
de pas geploegde vette bonken."
Dit was mijn vrije interpretatie van Jan
Greshoff's prachtige gedicht. „In mij is ook
die drang, dat geurig gisten, gelijk in de
aarde en 't oude wilgenhout, mijn adem
mengt zich met de lichte misten en 'k voel
mij nieuw, ik voel mij eeuwenoud."
Over geurig gisten gesproken, de maaltijd
in één van Axels herbergen werd een feest
maaltijd, een goed glas wijn ontcommerde
de laatste restjes gebleven zakelijkheid, die
soms zwaar op de maag kunnen liggen.
En 's avonds laat waren we nog een
uurtje de gast van onze vriend bij een wijn
proefavond in één van de ruimten van de
Axelse schouwburg.
Maar niet natuurlijk om óók daarin eerst
uitgebreid rondgeleid te zijn, hetgeen ons
kreten van verbazing en verwondering ont
lokten.
Proeven dus, als buitenstaanders mee aan
schuiven bij een heel eigen Axels gebeuren.
Midden tussen de inwoners van deze his
torische stad nippen aan een Bourgogne
Goub des Dues uit 1974 a 8,25 per fles
(6 flessen ƒ47,50); van een Du Val du For-
gan, Vin de pays a 4,05 per fles (6 flessen
23,50). Chapelle Liscours, Grand Pruy-
Ducasser en ga zo maar door. Een beetje
jong nog, misschien niet zo bekend of be
roemd, maar alles moet z'n tijd hebben
in 't leven. De tijd om dóór te rijpen, om
op smaak te komen, zo is het nu eenmaal.
Maar de namen geuren als rozen in de
avond. De stemming is er goed en warm-
huiselijk en doezelig en weer komt Jan
Greshoff bovendrijven: „het water glanst
verleidelijk en glad en 'k loop daarlangs,
volkomen vrij en dronken."
„Godt ontcommer elex herte."
mirja muurling.
van sportvisboten, zodat het veel mis
bruikte begrip „zeewaardigheid" voor kleine
visboten voor het grote ruwe water eens
beter uit de verf komt. De bootvisserij met
polyesterjollen van 3,50 tot zelfs 6 meter
lengte blijft een mooi-weer-visserij, die bij
windkracht 3 al in de gevarenzone komt.
U bent dus gewaarschuwd.
De rijkspolitie te water in Zeeland heeft
de laatste jaren de vaarkwaliteiten van de
With-300 en 400 erkend. Deze polyester
visboot met een snelle bodem wordt door
de NV Ido uit Hendrik Ido Ambacht ge
ïmporteerd. In de rij van geteste bisboten,
zoals de Rana, Ahoy en enkele anderen is
de With een veilige boot, die ook door
objectieve deskundigen als de rijkspolitie
te water wordt geprezen.
Op verzoek van een aantal hengelsport-
voormannen heeft de ontwerper Ir Bror With
uit Noorwegen al enkele malen belangrijke
verbeteringen aan deze polyester jollen aan
gebracht. Het gevolg is, dat op de Hiswa-
tentoonstelling een nieuwe visboot de With
Vital 17 met een lengte van 5,28 en een
breedte van ruim 2 meter werd uitgebracht.
Deze visboot-uitvoering van een daycruiser
met een hard-top-uitvoering, blijkt uit een
aantal harde beproevingen de veiligste vis
boot in deze klasse te zijn. Wie de Hiswa-
20
