CRYPTOGRAM Na de energie-oudejaarsavond volgt: ontwaken met een kater Horizontaal: I. Najaarsopruiming (12). 8. Deze holte is met lucht gevuld (8). 9. Met zo'n ziekte ben je goed af (3). 10. Militaire bocht (5). II. De helft van een stuk speelgoed (2). 13. Opnieuw stimulerend (14). 16. in orde gemaakt (6). 17. Dit nummer is niet waterdicht (5). 19. Vast (5). 20. Smekend weldoen (7). 21. Goed genoeg (9). 25. Grootscheepse stad (4). 26. Niet opschieten ondanks snel begin (6). 27. Door verdelen plotseling veranderen (7). 31. Duister nadeel (11). 33. Verpakt in varkensvlees (5). 34. Vervelende bedden (6). 35. Plechtige tijd (3). 36. Dekselse jongens (8). OPLOSSING SEPT.-NUMMER. Horizontaal: 1. Beschonkene - 5. Azijn 8. Vertegenwoordigen - 10. Heler - 11. Echt genoten - 13. Inpikken - 14. Inmaak - 15. Wetteloos - 16. Poolster - 17. Stout - 19. Meervallen - 22. Organisme - 23. Passief 24. Vertillen - 25. Rot. Tekst: Tom Koopman. Als je in een willekeurig gezelschap het woord „energie" laat vallen, dan zie je om je heen de gezichten strakker worden. Iedereen is zich er blijkbaar van bewust dat er rondom het begrip „energie" een heleboel moeilijke problemen bestaan. Wij zijn in Nederland, zoals dat heet, „energie- bewust" geworden. Elke dag komt u het woord wel in de kranten tegen. Iedereen kent langzamerhand de grote advertenties Verticaal: 1. Vlekvrij (11). 2. Dit meisje is niet elegant (5). 3. Grauwe grap (5). 4. Zij bestaat uit twee streepjes (5). 5. Agressieve inwoner van Nrd.-Holland (6) 6. Eigenaardige figuren op papier zetten (5) 7. Beneden peil (9). 12. Bekend maken (11). 13. Een verbinding vormen (8). 14. In het buitenland een verkeerde haar dracht (5). 15. Neef aan het venster (5). 18. Keurig velletje (10). 22. Die boom komt op deze wereld niet voor (7). 23. Kleine woningen (7). 24. Huishoudelijk konflikt (7). 28. Veel (5). 29. Atletisch dier (5). 30. Fraai geluid (4). 32. Franse slag (4). Verticaal: 1. Boekhouder - 2. Satellietstaat 3. Hogerop - 4. Nonnenkoor - 6. Zeestraat 7. Binnenplaatsen - 9. Ontsnappen - 12. Nakuren - 18. Tasje - 19. Meest - 20. Luier 21. Krom - 23. Pal. waarin het ministerie van Economische Za ken en de energiebedrijven u trachten te overtuigen van de noodzaak van een ver standig energiegebruik. Velen denken dat „energie" een moeilijk onderwerp is, alleen begrijpelijk voor men sen met een wetenschappelijke achtergrond. Deze opvatting is niet juist. „Energie" is iets van en voor gewone mensen. Wij willen proberen om dat aan te tonen en u zult daarbij waarschijnlijk ontdekken dat het best de moeite loont om je eens met het onderwerp bezig te houden. Sedert de befaamde winter van de auto loze zondagen in 19731974 is men ook in Nederland „energie-gevoelig" geworden. Er werden ons, door toedoen van een stel Arabische oliesjeiks enkele harde feiten on der de neus gedrukt. Feiten waarvan de honden geen brood lustten. Er zijn drie dingen waarmee wij opeens rekening moes ten gaan houden. 1. De grondstoffenvoorraden in de wereld zijn NIET oneindig. Wij hebben die grond stoffen echter wel nodig om er energie en produkten van te vervaardigen. Niet alleen onze benzine komt bijvoorbeeld uit aard olie, maar wij halen daar ook nog tien tallen andere produkten uit, plastics bij voorbeeld. 2. De toevoer van voldoende grondstoffen (niet alleen van brandstoffen, maar ook van andere spullen, zoals koper, nikkel, mangaan en tientallen andere delfstoffen) is van vitaal belang voor het voortbestaan van de westerse, industriële en technische beschaving. Het wegvallen van de grond- stoffentoevoer kan een reden tot oorlog zijn. 3. De grondstoffen spelen een gewichtige rol in onze maatschappij. Nederland dankt zijn betrekkelijke welvaart bijvoorbeeld aan zijn aardgas. Als dit aardgas (een energie bron) duurder wordt, dan wordt ons leven duurder. Want in alles wat wij doen zit een stukje energie, zoals wij straks zullen zien. Steen der wijzen nodig. De wereldvoorraden aan brandstoffen zijn niet onbeperkt. Een kind kan dat begrijpen zult u zeggen. Maar er waren heel wat verstandige mensen die het NIET begrepen. Zij gedroegen zich alsof onze wereld on gestraft, tot in het absurde, een oudejaars- avondfeest kon vieren waarbij de voorraad kast nooit leeg raakte. Pas nu beginnen wij in te zien dat er na een tomeloos oude- jaarsavondfeest een katterig ontwaken kan volgen. Simpel maar duidelijk gesteld is het zo, dat als wij er niet in slagen om voor het jaar 2000 een steen der wijzen op ener giegebied te vinden, onze kleinkinderen en hun nakomelingen de armoede tegemoet zullen gaan. Het feit van de eindigheid van de wereld voorraden aan brandstoffen en grondstoffen is ons duidelijk geworden uit het befaamde eerste rapport van „De Club van Rome". Maar aan dit rapport was iets veel be- langrijkers vooraf gegaan: wij waren ons er van bewust geworden dat de aarde een soort ruimteschip is, dat eenzaam in het zonnestelsel rondtolt. Ook dat feit kon ons bekend zijn, dankzij de grote ontdekkingen van Galileï en anderen, maar feiten krijgen pas kracht als zij duidelijk geillustreerd worden, Welnu, zo'n illustratie werd ons in het historische jaar 1969 gepresenteerd. In 1969 wandelde er voor het eerst een mens op de maan rond. En wij, als televisiekijkers en krantelezers, kregen voor het eerst foto's te zien waarop de aarde als een eenzame knikker te zien was. Een blauwe planeet, verstoken van uitwendige hulpbronnen. Alles wat de planeet nodig heeft om te kunnen leven, moet uit haar eigen bodem komen. Wij moesten, door de ogen van de eerste maanwandelaar, Armstrong, naar on ze aarde kijken om het besef van op onze eigen aarde aangewezen te zijn, te kunnen beleven als een harde realiteit. De ruimtevaart heeft hierdoor een bij zondere dimensie gekregen. Zij maakte dat wij onze planeet door de ogen van een buitenstaander gingen zien. 26

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1977 | | pagina 26