De Oostkerk in Middelburg.
tige instrumenten en eigenlijk is zo'n jaar
veel te kort. Er is in deze provincie nog
heel wat te schrijven over dit onderwerp.
Bij het maken van de artikelen hebben
we veel steun gehad van het werk van de
heer J. H. Kluiver, die mag gelden als een
groot kenner op het gebied van het Zeeuwse
orgel en verder van de Goese cantor-organist
Kees van Eersel, die met veel geduld ons
„leken" de weg heeft gewezen in deze
moeilijke materie.
Weemoed.
Deze laatste aflevering over het orgel van
Middelburg, schrijf ik met wat weemoed
en ik houd er de beste herinneringen aan
over. Hoogtepunt was ook nu weer het
moment waarop we het instrument konden
horen.
Freek de Keizer trok er ruim de tijd voor
uit om ons kennis te laten maken met dit
orgel. Verder kregen we nu op het schei
den van de markt de kans om zo'n orgel
eens op ons gemak van binnen te bekijken.
Want dat kan in de Oostkerk. Zelfs op
twee verdiepingen kun je er goed bij en
op de bovenste verdieping verbergt de orgel
kast nog een merkwaardigheid. Daar han
gen stenen wapenschilden en de heer De
Keizer vermoedt, dat die daar in de Napo
leontische tijd werden opgehangen.
Ook de kerk zelf is de moeite van een
bezoek waard. Dit fraaie ronde gebouw
heeft een heel eigen sfeer en veel wetens
waardigheden te bieden. Het bijzondere
daarvan is dat veel van de kerk en ook
van de orgelkast is gebleven zoals het was.
Zelfs de salcantenklok, het belletje om de
„luchtkamers" in de balgenkamer te waar
schuwen, werkt nog perfect.
De orgelkas zelf is hard aan restauratie
toe; het wachten is echter op het moment
waarop monumentenzorg daar de middelen
voor heeft.
Oostkerk: prachtige koepelkerk.
In een prachtig stukje Middelburg staat
De Oostkerk. Tussen huisjes en huizen die
aan vroeger doen denken staat deze kerk
daar mooi te wezen. De Oostkerk was de
eerste kerk die in Middelburg speciaal voor
de protestantse eredienst werd gebouwd en
de kerkgangers zitten dan ook met hun
gezicht naar het orgel waaronder de pro
vinciale architect Conradt Kaijser de preek
stoel ontwierp. Hij maakte orgelkas, preek
stoel, banken en tuin.
Op 15 september 1648 werd de eerste
steen gelegd voor de prachtige koepelkerk,
die zou worden gebouwd naar een ontwerp
van de architekten Drijfhout en Post. De
bouw duurde een hele poos, onder meer
omdat er geen geld genoeg was en pas
on 10 juli 1667 kon het gebouw officieel
in gebruik genomen worden. Het zag er
toen toch wat anders uit dan aanvankelijk
de bedoeling was. Dat is te wijten aan
de verandering van architekt tijdens de
bouw. De voornaamste afwijking is de
verhouding van de koepel tot de kerk.
Wie meer over deze kerk wil weten,
doet er goed aan het boekje van de Her
vormde Gemeente Middelburg er eens op
na te slaan.
De fraaie omgeving rondom de Oostkerk
in Middelburg.
8