„Brass uit Zeeland" eerste l.p. van brass band „Onda" - Middelburg Wéér grammofoonplaat van Zeeuws orkest Tekst: Joris van Hoedekenskerke. Andermaal heeft een Zeeuws amateur-ensemble zich op de grammofoonplaat laten zetten. Ditmaal is het de christelijke brass-band „Onda" uit Middelburg, die ter gelegenheid van haar vijftigjarig bestaan een langspeelplaat maakte. Dat gebeurde op 23 en 24 september 1977 in de oude Hervormde Kerk van Zoutelande. Daar is urenlang geconcentreerd gemusiceerd om de tien nummers in de groeven te krijgen. „Onda" is één van de ongeveer 12 blaas- orkesten in Zeeland, die in de Engelse „brass-band"-instrumentatie spelen. Deze bezetting wijkt nogal af van wat men hier te lande een „fanfare" pleegt te noemen. Zo worden er geen saxofoons gebruikt. En hoewel een brass-band een koperorkest is, zal men er als regel ook geen trompetten vinden. De melodiegroep wordt gevormd door de cornetten. Er is meestal maar één, hoogstens twee bugels. Verder vindt men er de alt hoorns in es, instrumenten van de bariton- tuba-groep, en bassen, gestemd in bes en es, en dan natuurlijk ook één tot twee slagwerkers. De klankkleur van zo'n en semble is duidelijk anders, dan die van een fanfare, of van een harmonie-orkest, waarin ook nog eens „houten" instrumenten meespelen. Brass-bands variëren in grootte van even twintig tot bij de veertig muzikanten. De arrangementen zijn zodanig, dat vrijwel iedere instrumenten-groep een min of meer zelfstandige, „solistische" rol heeft. Het zogenaamde „naslag-werk" (een melodische lijn, gespeeld door het kleine koper, terwijl de rest van het orkest niet veel meer doet dan met „hoem-papa" begeleiden) treft men ook in de eenvoudige brass-band arran gementen niet meer aan. „Onda" was één van de eerste blaas- orkesten in Zeeland, die voor het spelen in Engelse instrumentatie koos. Het orkest was in september 1927 opgericht als fanfare, maar schakelde in 1967 over op brass-band bezetting. Op 16 februari 1968 gaf „Onda" het eerste concert als brass-band in de Middelburgse Schouwburg. Dirigenten als een Jan van Kamer en een Bart Leynse gaven „Onda" een zekere populariteit bij de Middelburgse bevolking. De huidige dirigent Cees Cevaal bezorgde „Onda" een reputatie als brass band in Zeeland, en zelfs daarbuiten. Naarmate „Onda" vaardiger werd in de brass-band stijl, ging het orkest meer en meer zich toeleggen op concerten binnens huis. Het uniform werd vervangen door een concert-smoking. Buiten-optredens wer den drastisch ingeperkt en teruggebracht tot openluchtconcerten op Koninginnedag, church-parades" en muzikale medewerking aan de plechtigheden bij de 4-mei-herden- king in de Middelburgse Abdij. De Zeeuwse brass-band „Onda" na een optreden op een Londens podium. Niet iedereen begreep dat. Er waren zelfs autoriteiten, die meenden dat een blaas- orkest maar moest marcheren, en het con certeren maar aan anderen moest overlaten. Zo is het zelfs voorgekomen, dat een sub sidie voor een kerkconcert werd geweigerd, maar voor een „buitenoptreden" werd het overheidsgeld vlot op tafel gelegdDe brass-band „Onda" heeft zich daardoor niet laten weerhouden „concert-orkest" te wor den, en de subsidiërende autoriteiten zijn daar inmiddels ook aan gewend geraakt. Op concoursgebied bescheiden begonnen in de Tweede Afdleing van de Kon. Ned. Federatie en de „Zeeuwse Bond" van mu ziekverenigingen, is „Onda" inmiddels ge promoveerd naar de Vaandel-afdeling, de hoogste afdeling van de KNF. Deze brass-band was ook enkele malen in Engeland te horen, zowel op het Wills- concours in Londen, als in Ratby, waar de Middelburgse brass-band samen concer teerde met de plaatselijke Ratby Band. „Onda" speelde ook in het openbaar samen met een bekende Engelse Leger des Heils- band de „Cambridge Heath Band" en met het Stafmuziekkorps van het Leger des Heils. Dat heilsleger heeft al ver vóór de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol gespeeld bij de introductie van brass-band- muziek in ons land; één van de redenen waarom „Onda" goede betrekkingen met het Leger des Heils onderhoudt. Als christelijke brass-band verleende dit orkest menigmaal medewerking aan kerk diensten en bijeenkomsten van verschillende religieuze groeperingen. De band was verder te zien en te horen bij concerten, bij na tionale brass-band-concoursen en bij de muziekwedstrijden om de titel „Vara's Brass band van het Jaar". De band ontbrak vrij wel nooit op de podia van de Zeeuwse Brass-band-Festivals, die tot voor kort jaar lijks werden gehouden. Dit aktieve orkest nu is te beluisteren op een langspeelplaat getiteld „Brass uit Zeeland". Op 9 december 1977 werd het eerste exemplaar hiervan officieel uitgereikt aan de Middelburgse wethouder van cul turele zaken, M. A. L. Hubregtse, tijdens het jubileumconcert in de Concert- en Gehoorzaal. De eerste plaafkant bevat meer ernstige werken, de tweede is wat lichter van ka rakter. Zo zijn te beluisteren de „Hongaarse Mars" van Berlioz in het arrangement van Phil. Catelinet, het koor „Judex" uit „Mors et Vita" van Gounod, twee koren uit „The Messiah" van Handel in het arrangement van Eric Ball, de hymne „Govaars" uit het Salvation Army Band Tune Book, de mars „The Bombardier" van Powell, de „Pavane in Blue" van Ted Hugens, „Little Liza" van Warr-Bodington, de mars „Centaur" van Broadbent, en de paso doble „Am- parita Roca" van Texidor-Winter. De plaat heeft ook een Zeeuws aspect: Het Zeeuwse volkslied op tekst van D. A. Poldermans en muziek van Jan Morks is opgenomen. Het wordt gezongen door de Goese altzangeres Teuny Begtel - Fieman, met begeleiding van de band. De tekst van het volkslied is achter op de fraai verzorgde plaathoes afgedrukt, hopelijk een stimulans om dit lied méér dan voorheen te zingen. De L.P. „Brass uit Zeeland", Eurosound ES 46.297 is verkrijgbaar bij de leden van „Onda" en bij het „distributiepunt", A. Wagenvoort, Lange Delft 8, Tel. 01180 - 13131 te Middelburg. Wij wensen deze plaat in het bezit van iedere muziekliefhebber in, maar ook bui ten Zeeland. 21

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1978 | | pagina 21