Wie zeilt volgt
een koers in zijn leven
Tekst: S. Z.
Tien jaar geleden besloot hij te gaan zei
len en kocht een boot van 5x/2 meter, zwaar
oud geval dat heel wat inspanning vroeg
om op te tuigen en uit de haven te roeien.
Beginnerswerk liep uit in plaatselijke wed
strijden op baaien langs de Engelse zuid
oostkust, hij begon te begrijpen wat een
zeilboot voortstuwt, wat je met taktiek
kunt bereiken, hoe je de reacties en ge
dachten op de helmstok moet concentreren:
duidelijke geestelijke stimulansen bij het
zeilen.
Daarna werd het een Snipe, nog kleiner;
veel gesjouw om dit bootje van het strand
naar het water te krijgen, en na optuigen
met opgetrokken zwaard van lagerwal af
te zeilen met zo'n bliksemsnel reagerende
boot. Vergeet niet, hij was toen 51; dan
is een dinghy je wel eens te vlug af. Daarna
werd het een Fireball, polyester romp en
gepolijst houten dek. ook 5 meter lang,
maar heel fijn zeilend ook bij lichte wind
voor de kust. Goed opletten bij vlagen,
planeren op zeedeining: altijd een zwemvest
aan. Heel fijn als na afloop van de wed
strijden de nooit eindigende gesprekken
en discussies met mede-zeilers of iets goed
ging of verkeerd. Dat is gebruikelijk als
er één club is in een vaargebied; dan komen
de mensen bij elkaar. Anders gaat ieder
met zijn boot naar eigen haven, na de finish.
De bar en de gezelligheidsactiviteiten man
keren dan veelal.
Na een invitatie om op een grotere boot
een wedstrijd rond het eiland Wight mee
te maken viel zijn besluit: ik koop een
34-voeter van Sparkman Stephens; op
de Boat Show 1969 voelde hij instinctief
aan dat dit precies de boot voor hem was.
De kennismaking met de ontwerper Olin
Stephens werd een werkrelatie en een nauwe
vriendschapsband. De boot werd afgeleverd,
gedoopt, te water gelaten, opgetuigd, ge
trimd, getest en klaargemaakt voor het
wedstrijdseizoen. Het moeilijkste was, een
vaste bemanning te organiseren: er waren
zes zeilers voor nodig maar het lukte
via de bootbouwers een team samen te
stellen. Kennismaking en discussies bij een
borrel, op de flat.
De eerste wedstrijd op de Noordzee, met
harde wind, leerde veel over het gedrag
van de boot en van de bemanning, na
tuurlijk werden er fouten gemaakt. De
Cowes-Dinard race later in het seizoen,
gedeeltelijk in dikke mist, de Channel Race:
de Fastnet Race: zo begon zijn zeewedstrijd-
zeilseizoen. Moeilijkheden met zeilen, accu's
en andere zaken. Zei iemand: mijnheer, u
zit nu eenmaal in die boot, houd op met
erover te praten en zeil met die praam,
zoals die is, dan bereiken we misschien
iets! Tijdens een etentje aan de wal na
een wedstrijddag: taktische problemen door
nemen, informatie uitwisselen om prestatie
niveau hoog te houden, technische details
bespreken: lengte spinnakerbomen, offer-
brenging van de schootlieren, verdubbeling
van de veiligheidsnormen.
De „Morning Cloud" werd in oktober
naar Australië verscheept; ze vlogen erheen,
startten op Tweede Kerstdag in de droge
hitte met nog 78 deelnemers voor de Syd-
ney-Hobart race, konden 67 uur voor spin
naker varen met een licht briesje, dat daarna
omsloeg in een storm met hagelstenen en
zware zeeën regelrecht uit het Zuidpool
gebied. Eerste prijs, grandioze feesten rond
Nieuwjaar begin van het zeilseizoen.
Hij schreef er een boek over dat ook
in Nederland is uitgekomen en besluit dat
boek met die schitterende foto's (die je
weer helemaal aan boord van je eigen schip
doen leven) met een hoofdstukje over kunst
en genot van het zeilen. Racen met 40-
voeters? Hoeft helemaal niet! Alle genoegens
van de grootschalige wedstrijdsport komen
over op het jollenzeilen: de fysieke opwin
ding, de instinctieve verstandhouding tussen
stuurman en fokkemaat, de bliksemsnelle
taktische beslissingen, de conditie van de
zeilen, het kleine verschil tussen winnen
en omslaan. En zo gaat het door.
Wie een kieljacht heeft kan enorm veel
opsteken uit dit boek over de tip-top con
ditie van schip en tuig, de veiligheidsmarge,
de vele factoren die de kwaliteit van de
bemanning bepalen, zeemanschap en zuivere
lichaamskracht en -conditie, persoonlijkheid
en ervaring van bemanningsleden, en de
functie-omschrijving van de roerganger:
urenlang de boot zuiver op wind of kompas
te sturen. Werken op het voordek vereist
bij zwaar weer veel lef en taaiheid het
schijnt dat pas boven de vijfentwintig het
weerstandsvermogen zich voldoende heeft
ontwikkeld.
De zeilsport tegen de achtergrond van
het maatschappelijk leven van ieder van
ons, zeilers! Het enorme contrast met het
dagelijkse werk! De absolute noodzaak van
samenwerking en goede onderlinge ver
standhouding op een klein zeiljacht. En dat
zijn nog maar enige van de thema's uit
dat fantastisch-mooie boek van Edward
Heath, vier jaar Eerste Minister in Enge
land, dan oppositieleider; nu geen voor
zitter meer van de conservatieven, en ook
dit seizoen weer strevend naar uitmuntend
heid in oceaan- en zeezeilen.
„Zeilen: een koers in mijn leven" (uit
gave Hollandia, Baarn) ligt in alle boek
winkels te koop: een boek over overwin
ningen, nederlagen en zeiltragedies. Eén
der weinige boeken op zeilgebied zowel
over kleine als grote jollen en jachten.
Eén der weinige boeken met 16 pagina's
„zeilersalbum" in kleur in het midden. Een
boek waarin heel veel van wat wij zeilend
in Zeeland ervaren, overkomt naar de lezer:
de band met de bemanning en het vaartuig,
de fysieke en mentale eisen, de romantiek
van de zee en ook de strijdlust, de hechte
band met de andere leden van de zeil
vereniging.
In de zeilsport is er plaats voor iedereen
die een gezonde en bovenal: actieve re
creatie wenst!
27